Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

f ITlltHClliy 
c h i g a l i d a n i b o r a t x o l o s .
P 
Aspergill zam b um g‘lari yuqorida kayd etganimizday tabiatda 
keng 
tarqalgan va katta amaliy ahamiyatga ega. Ulardan 
A.niger
tUl'iga 
mansublari limon, shovul, glyukonat, fumar kislotalari, 
biotin, 
tiamin, riboflavin vitaminlari olishda foydalaniladi. 
A.fumi-
tfiU us
 
shtamlari orasida parrandalar va odamlar nafas y o ‘li 
kasalliklarini 
ko ‘zg ‘atatuvchilari ham bor.
Penitsill 
- 
Penicillin
turkumining zamburug‘lari gifomitsetlari 
orasida 
eng keng tarqalgan hisoblanadi. Tabiiy manbasi ko‘proq 
hisoblanib, 
shimoliy kengliklarda k o ‘proq uchraydi. Bu turkumning 
zam burug‘lari A spergilga xos bo ‘lgan ekologiya muxitlarida uch­
raydi. 
Mitsellliy rangsiz, k o ‘p hujayrali, kuchli tarmoqlangan k o ‘ri- 
nishga 
ega. Aspergildan farqlanadigan tomoni konidiyalar hosil 
qiladigan 
joyidir. Konidiyabandlam ing tuzilishi odam q o ‘l pan- 
jasiga 
o ‘xshab ketadi. Shu tufayli ruscha adabiyotlarda uni 
"kistevik” deb ataladi.
Oddiyroq 
tuzilgan penitsillarda konidiyabandlarni ustida 
bittadan hujayra va uning yuqori qismida konidiyalar zanjiri 
joylashadi. M urakkab tuzilganlarida konidiyabandlarni ustida bir 
necha birmuncha uzun hujayralar -
metullalar 
b o ‘ladi. Ulaming 
ustida konidiyalar zanjiri m alum tartibda joylashadi. Ayrim penit­
sillarda konidiyabandlar 
korem iya 
xilidagi tutamlargm jamlanadi.
Penitsillin g ‘uborlarida ham aspergillardagi kabi kleytotetsiylar 
hosil b o ‘lib, ular noqulay sharoitdan saqlanish uchun xizm at qiladi 
deb hisoblanadi.
A spergill
207

---

Penitsillarga ular penitsillin 
antibiotilcgi hosil qilishi malum. 
b o ‘lganidan keyin etibor ku- 
chaydi. 
Penitsillin 
antibiotigi 
yiringli 
kokko, 
gonolcokko, 
anaerob bakteriyalam ing ayrim- 
lariga, osteomielitda, peritonit- 
da, 
endokarditlarda 
yordam 
beradi.
Penitsillar orasida q o g ‘oz, 
qo g ‘oz 
m axsulotlarida 
o ‘sib, 
ularni chiritadiganlari ham bor.
Penitsillardan 
P.roqueforti,
Penitsill
P.cam am ber
pishloq tayyorlashda
q o ‘llaniladi. B a ’zi penitsillar qishga saqlangan m evalarni chiritadi.
‘Xlternariya 
- 
Alternaria
tabiatda keng tarqalgan, turli organik 
qoldiqlarda, g ‘o ‘za bargida uchraydi. A lternariya g ‘o ‘za o ‘simligi 
yaxshi oziqlantirilmaganda barglarida qora d o g ‘lar hosil qiladi, 
g ‘o ‘za k o ‘sagida ham to Та ochilmagan k o ‘sakning nam tolalarini 
qaraytiradi. K o‘p hujayrali konidiyalari m arjonsim on ko'rinishga 
ega.
N