Birinchi
qavatda vestibyul, foye, ikkinchi va uchinchi qavatlarda
muzey joylashgan. 540 o'rinli tomosha zali bulutlar suzib yurgan moviy
osmon ko'rinishidagi gumbaz bilan qayta bezatilgan bo‘lib, uning gir
aylanasida billur qandillar tizib chiqilgan, yulduzli tunni esga soluvchi
osma shiftda ular gul yaproqlaridek ko'zga tashlanadi (gumbaz
chiroqlari o'chirib qo'yilganda).
Ikkala yon qanotlarda eni 7,8 m keladigan uch qavatli uylar quril
gan, ularda artistlaming xonalari, kostyumerlar,
rejissyor yordamchilari
xonalari, pardozxonalar, shuningdek qulay VIP xonalari (chap qanot),
«Maqom» musiqa saloni, bufet va teatr uchun zaruriy boshqa xonalar
joylashgan.
Y ertoia qismida 110 o ‘rinli kichik zal va uning xonalari, shuningdek
sanitariya tarmoqlari bilan artistlar uchun sport zali egallagan.
Fasadning arxitekturaviy — kompozision yechimi uning milliy
arxitekturasimizning eng yaxshi an’anaviy usullari vorisligini hisobga
olib hal etilgan. Ikki tom ondan teatrga
tutash inshootlaming boy va
rangin bezagi, shuningdek «Vatan» kinoteatri (A. Sidorov, 1939-y.)
binosining Hamza nomidagi teatr fasadlarida muallif saqlab qolmagan
(1968-y.) o ‘ziga xos arxitekturaviy rejaviy usullar ham teatr yangi
qiyofasini shakllantirishda asosiy unsurlar sifatida qabul qilindi.
Plastikaga boy ustundor ravoq tizmasi yon fasadlar bo‘g‘otlarida
davom ettirilgan. Poydevor ora va qizil, sayqallangan granit qoplamali
asosiy suyri zina tabiiy oq marm ar qolamali ustunlar bilan yaxshi
uyg‘unlashib ketgan.
U ch arkh yorqin peshtoq ko‘k oynavandli
asosiy devor vitrajlari
ustidan teatr eshiklari ko‘zga yaqqol tashlanadi.
Teatr qurilishida fasadlar kabi intererlar bezagida ham «Usta» firmasi
xalq ustalari katta ijodiy ish qilganlar; yog'och o'ymakorligi, ganch
ishlari, naqshu nigorlar va hokazolar, shuningdek tajriba haykaltaroshlik
ishlab chiqarish kombinati, keramika zavodi rassomlari ham sopol
bilan bog'liq ishlami bajaiganlar va hokazo.
«Toshgiprogor» instituti O'zbekiston
Akademik rus drama teatxini
qayta tiklash loyihasini ishlab chiqdi (Buyuk Turon ko'chasida).
Aslida kinoteatr bo'lgan mavjud «Bilimlar uyi» binosini qayta tiklash
loyihasi teatrga xos yetishmaydigan unsurlami qo'shish tamoyili bo'yicha
ijro etilgan.
O'ng qanotda ikkinchi qavat bo'ylab kuluarlar joylashgan; ular
zal yon eshiklarini 2-qavat foye zonasi va 1-qavat vestibyuli bilan,
shu jum ladan jam oat hojatxonalari va tom oshabinlar kiyimxonasi
171
joylashgan yerto‘la bilan bog‘lab turadi. 1-qavat bo £ylab bu yerda
yana
asosiy eshikli, tom osha zalidan
ko‘chirish yo ‘liga tutash
m a’muriyat xonalari ham joylashgan. Chap qanotda, 1 va 2-qavatlarda
ijodiy xodimlaming sahnaga chiqishini ta ’minlovchi bir gala xonalar
joylashgan. Artistlar tahoratxonalarida dush, unitaz va
chanoqli sanitar
tarmog£i o crin olgan.
6
tipdagi sahna dorli panjaralari bo'lgan asosiy sahna anjomlari
12x79
(h)m
hajmdagi qayta tiklangan qurilish peshtoqli mavjud zalning
orqa devoriga tutashgan, u erda arer sahna 18x18 m o ‘lchamdagi
sahnaning bir qismi hisoblanadi, tryumi ham o £sha kattahkda. Dor
panjaralar 1-qavat sathidan 24.20 belgida joylashgan.
Yerto‘lada ishlab chiqarish ustaxonalari: duradgorlik xonasi, butafo-
riya xonasi va badiiy bezaklar xonasi joylashgan. 1-qavatning o £ng
qanot kamgagida slesarxona va sozlov sexi mavjud. Bu xonalar o £zaro
tik chiziq bo‘ylab bezaklarni yerto£la va 1-qavatdan 2-qavat baravarida
joylashgan hashamdor bezaklar omborxonasiga va kamgaklarga ko‘tarib
chiqish uchun seyflar bilan bog£langan.
8.40 belgi baravaridagi zal da xizmat qilish va yoritish ayvonchalari
joylashgan. Filmlar namoyish qilinadigan sobiq xonalar ovoz texnikasi
jihozlari bilan ta’minlangan va foyda
lanilgan, shuningdek qo£shimcha tir-
kalma
divanli ayvoncha va peshtoq
yoritish ayvonchalari bilan jih o z-
langan. Kinolektoriyaning kichik zali
bosh mashq zaiiga aylantirilgan. 3-
qavat foycsidagi xonalar tajriba stu-
diyalari va qo£shimcha mashq xonalari
sifatida ishlatiladi. «Propiley» kuluar-
larining cho‘zinchoq
kompozisiyasi
«Antik» qishki bog1 kompozisiyasi
bilan tugallanadi, u crda otihb turgan
faworachalar ostida tomosha zalidan
chiqib ketiladigan favqulodda eshik va
yo£llar mavjud.
Asosiy fasadlar qirg£iz konlaridan
keltirilgan
silliq travertin bilan qop-
langan. Devorlarda yana turli rangdagi
shisha taxtachalardan yasalgan vitraj-
lardan m o‘l foydalanilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: