Ш. Шоабдураҳмонов, М. Асқарова, А. ҲОжиев, И. Расулов, X. Дониёров

-ли аффиксли бирикмалар таркибидаги сифатлар мустақил ҳолда даража кўрсаткичиии, шуиингдек, бслгидаги кучсизлик- ни (камликни) билдирувчи -иш, -имтир каби қўшимчаларни ҳам қабул қила олади. Мисоллар: Шу вақт хонага қорачадан келган, баландроқ бўйли бир йигит кириб келди. (Газета.) Чувак юзли, сийрак сарғиш мўйловли, иржайган қувгина йигит- ча бир оз тикилди-да, бошини аста қуйи солди. (0.) Оқиш, сарғиш рангли сарин гуллар алвон-алвон бўлиб очил- ган. (У.)
Қўшма сифатларда унинг биринчи компоненти, аслида си- фат бўлишдан қатъи назар, мустақил ҳолда даражалана олмай- ди. Чунки у қўшма сўз доирасида сўз эмас, балки сўзнииг злементи ҳисобланади. Шунинг учун дарал<а ясовчи фор- малар қўшма сифатнинг охирига қўшилиб, унииг иккала ком- поненти учун умумий бўлади. Масалан, хомхаёлроқ одам де- йилади, лекин хомроқ хаёл одам дейилмайди;. содда дилроқ йигит дейилади, лекнн соддароқ дил йигит дейилмайди ва ҳоказо.
Келтирилган мисоллардаги содда дилроқ қўшма сифати би- лан баландроқ бўйли ва баланд бўйлироқ бирикмаларининг ич- ки синтактик ҳолати ва уларнинг бошқа сўзлар билан муноса- батини қуйидагича кўрсатиш мумкин:

-ли аффиксини олган бирикма таркибидаги сифатнинг мус- тақил ҳолда даражалана олиши бирикма таркибидаги сўзлар* нинг маъно мустақиллигига эга эканлигини, шунингдек, улар ўртасида синтактик алоқа мавжудлигини кўрсатади.-
-ли аффиксини олган бирикмалар фақат икки сўздан эмас, балки ундан ортиқ сўздан ташкил топиши ҳам мумкин: Бу рас- тада минг хил кийимли оломон йўқ, шоишлиш йўқ,.. (0.) Бу мисолдаги минг хил кийимли ’бирикмасининг аииқловчи қисми

(минг хил) ҳам ўз навбатида сўз бирикмасига тенг. Қўшма сй- фатларда бундай ҳолат йўқ.