Ш. Шоабдураҳмонов, М. Асқарова, А. ҲОжиев, И. Расулов, X. Дониёров

динг?— Шундай, ўзим; 7) қилиб сўзи бнлан бирга келиб, ав- вал баён қилинган фикрни хулосаловчи кириш сўз бўлиб ке- лади: Шундай қилиб, бир куни, баҳор пайти эди, чол бехосдан ўлиб қолди. (А. Қ.) Шундай қилиб, бўрон билан келган қийин- чиликлар орқада қолиб кетди. (Ш. Р.)
Баъзан шундай сўзи ҳа ўрнида келиб, тасдиқ маъносики ифо- далайди: Бу билан сиз бизни синамжчи бўлдингизми? — Шундай. Кўрсатиш олмошларига қўшилиб келадиган -дай аффиксидан сўнг -роқ ёки -гина қўшимчалари қўшилиб келиши мумкин. -роқ аффик- сини олган бундай олмоши: а) камлик маъносини (Яхшиси бўяли- са, бундайроғидан бера қолинг); б) ўрин маъносини (бундайроқ ўтирингЦберироқ ўтиринг) билдиради.
-гина аффикси сифат-равиш характеридаги кўрсатиш ол- мошларига қўшилганда ҳам форма ясовчи саналади: Жўрабоез унга шундайгина қараб қўя қолди. (Ш. Р.) Анзират хола, шуи- дощина бориб Назокатнинг эшигини қоқинг, дарров орқала- ридан етиб борсин. (Ас. М.)
Баъзан -дай, -(д)ақа аффиксларини олган кўрсатиш олмош- ларидан сўнг -(нг)ги аффикси қўшилиб келиб, белгини ортти- риб кўрс^тади: Ун-инг ўғли шунақангги шўх бўлиптики!
Бунақй, шунақа, унақа олмошлари кўпроқ белгини ифода- лаб келгани учун сифатлар каби эгалик олиб, отлашади: Уйин- чоқларнинг шунақаси ҳам борми?— Иўқ, бунақаси қолмади. Шунақаси сўзи баъзап йўналиш маъносини ифодалаши мум- ккн: Институтга бориб, шушщаси китоб магазинига кириб ке- 'ламан. Эгалик аффикси III шахс бирликда икки даражали бў- 'лнб қўшилиб келйди: шуниси, буниси, униси (шул-и-сн — игуни- си, бул-и-си — буниси).
_; Сифат-равиш характеридаги кўрсатиш олмошлари -ча(лик) йффиксини олиб: а) миқдор билдиради: —Ҳа,-унча кўп эмас,— деди Ойқиз. (Ш. Р.) Иўқ, гулда бунчалик латофат қайда? Зулм ила қаҳру ғазаб изҳор қилмоқ шунчалар—(Муқимий.)
'...шунчалик; б) шунча олмоши пайт маъносини ифодалайди '(Унча, бунча олмошларида бу маъно сезилмайди): Кимни шун- ча кутдинг дасталаб чечак? (У.); в) айрим вақтда унча, бун- ча олмошлари маънонинг ортиқлигини (даражасини) ифода- лайди: Сен унча қизиқаверма, ўртоқ Султонов. (Ас. М.) Унча, бунча олмошларидан кейин ҳам сўзи қўшилиб келиб, маъно- даги ўта ортиқлнкпи кўрсатади: Бунча ҳам кўп бугун кўкда юлдузлар! (У.)