Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

3
ribana o'rilish va uning oraliq 
qismiga joylashtiriladigan 
1
arqoq ipi bitta tarkibiy tuzilishdagi ipdan 
shakllanadi. Usulning o'ziga xosligi ikkala (asos va arqoq) o'rilish 
bitta ip yetaklovchidan foydalanib bajariladi. Shu bilan birga, arqoq 
ipi to'qim a chekka qismida 
2
halqa bilan birikib mustahkamlangan. 
Ya’ni tashqi kuch ta’sirida arqoq ipi to'qim a oraliq qismida so'tilib 
chiqib ketmasligi ta’minlanganligidir.
1 
3
4.24-rasm. 
Arqoq va asos iplari bitta ipdan hosil etilgan tukJi arqoqli trikotaj 
to'qim a tuzilishi: a - arqoq trikotaj to'qim a tuzilishi; 
b
— 
to'qim a grafik 
yozuvi; 
1 —
ribana halqa qatori; 
2
— arqoq ipining halqa bilan birikishi;
3 —
halqa ustuni.
135

---

Arqoq ipini to'qim a oraliq qismiga birikishi trikotajning yon 
tomonida 
4
arqoq ipidan uzun o‘lchamdagi tuk hosil etilishidir. Tukli 
arqoqli trikotaj qanday maqsadda qo‘llanilishiga ko‘ra tuk ipi uzunligi 
tanlanadi. Tuk ipining uzunligi chegaralangan bo'lib, uning uzunlik 
o‘lchami to ‘quv avtomatining ignadon eni o‘lchamiga teng bo‘ladi. 
Arqoqli tukh trikotaj jun, ipak va sun’iy tolali iplardan muntazam 
usulda o ‘rilsa, undan bir qator maishiy trikotaj mahsulotlari ishlab 
chiqariladi. Gilam va poyandozlaming chekka qismlarining tukli 
arqoqli trikotaj bilan ishlov berib tikilishi ulami qo‘lda o‘rish usulidan 
xalos etib, mahsulot ishlab chiqarish samaradorligining ortishini ta’­
minlaydi.
Maishiy buyumlar: o‘rindiq yopcliiqlari, deraza pardalari chekka 
qismlarini ipak yoki sun’iy tolali iplardan to‘qilgan tukli arqoqli trikotaj 
bilan tikib, ishlov berib ishlab chiqarilsa, mahsulotning ko‘rimi ortib, 
uning xaridorligini oshiradi.
Tukli arqoqli trikotaj maxsus (sorbsion) o ‘ziga tortuvchi (so‘ruvchi) 
iplardan ishlab chiqarilsa, undan sanoatda va tibbiyotda changli havoni 
tozalashda qo‘llaniladigan filtrlovchi qurilma hamda niqob vositasi 
ishlab chiqariladi.