Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

4.4.6. Tarnovsimon o'yiqli ignalarda halqalami ko‘chirish
M a’lumki, bugungi kunda trikotaj ishlab chiqarish tarmog'idagi 
mashina va avtomatlarining hamda halqa hosil qilish a’zolarining 
takomillashuvi yangi to'quv mashina va avtomatlarining yaratilishini 
ta ’minlamoqda. Yangi to'quv mashinalarining yaratilishi xomashyodan 
samarali foydalanib, sifatli trikotaj mahsulotlarini yarim muntazam 
va muntazam usullarda ishlab chiqarishga imkon berdi.
Bir qator ikki ignadonli fang mashinalari tilchali va tarnovsimon 
o'yiqli, harakatlanuvchi (dvijkoviy) ignalar bilan jihozlangan. Yassi 
ignadonh fang mashina va avtomatlarining texnologik imkoniyatlari 
yuqori ekanligi sababli, ularda o'ndan ortiq bosh, aralash va naqshli 
o'rilishli trikotaj to'qim a va mahsulotlari ishlab chiqariladi.
Ilgakli tarnovsimon o'yiqli igna bilan taxtlangan fang avtomatida 
m ahsulot qismlari andoza gardishi bo'ylab to'qiladi. M ahsulot 
qismlarining enini o'zgartirish (yeng o'm izi, yeng, yelka, yoqa) 
halqalami bir ignadon ignasidan ikkinchi ignadon ignasiga ko'chirib 
o'tkazib (halqalar sonini qisqartirib yoki ko'paytirib) hosil etiladi. 
Barcha (aylana va yassi) trikotaj to'quv mashina va avtomatlarida 
halqalami ko'chirish jarayoni mashaqqatli, murakkab jarayon bo'lib, 
bu jarayonni bajarish uchun qo'shimcha ishchi a ’zolaridan (dekker, 
halqani kengaytimvchi ilgak) foydalaniladi.
128

---

b
4,23a, 
b-
rasm. 
Tarnovsimon o'yiqli igna tuzilishi.
Yassi ignadonli fang avtomatlarining takomillashgan ayrim model- 
larida halqalarni ko'chirish amallari qo'shimcha ishchi a’zolarsiz 
bajariladi.
4.23-rasmda tasvirlangandek, tarnovsimon o‘yiqli ignaning tuzilishi 
o ‘ziga xos bo‘lib, undagi tarnovsim on igna 7 o‘yiqqa joylashgan 
bo'lib, harakatlanuvchi 
1
platina murakkab shaklga ega. Yangi halqani 
hosil qilish jarayonini bajarishda platina harakati ignaga nisbatan 
alohida boshqariladi.
Tarnovsimon o ‘yiqli ignada yangi halqani shakllantirish jarayonining 
bajarishda 
1
platina eski halqani igna ilgagi sirtiga surib chiqarish 
amalini bajarishda eski halqa uchun muhim ko'prik vazifasini bajaradi. 
Shu bilan birga, harakatlanuvchi / platina halqalarni bir ignadon 
ignalaridan ikkinchi ignadon ignalariga yakka tartibda yoki guruhli 
tartibda ko'chirib o‘tkazash maqsadida ham foydalaniladi.
Igna o'zagidagi tarnovsimon 7 o'yiqqa harakatlanuvchi