Sh. Abdullayeva I f. d., prof

Ssuda foizi
– bu muayyan muddatga berilgan kredit uchun 
to‘lanadigan foiz. Ssuda foizining turlari quyidagicha tavsiflanadi: 
kredit shakllari bo‘yicha: 
→
tijorat foizi; 
→
bank foizi; 
→
iste’mol foizi; 
kredit muassasalarining turlari bo‘yicha: 
→
Markaziy bank foizi; 
→
tijorat banklari foizi; 
→
lombard (garov) ga oid foiz; 
ssuda muddatlari bo‘yicha: 
→
qisqa muddatli ssuda foizi; 
→
pul bozori stavkasi darajasidagi foiz; 
→
uzoq muddatli ssuda foizi; 
ssuda turlari bo‘yicha: 
→
ssudalar bo‘yicha foiz; 
→
banklararo kredit foizi; 
→
depozit foizi; 
hisoblash usuli bo‘yicha: 
→
oddiy foizlar; 
→
murakkab foizlar; 
→
aniq foizlar; 
→
odatdagi foizlar va boshqalar. 
Turli ko‘rinishlardan qat’iy nazar bitimlashgan ssuda foizi kredit 
resurslarining bahosi va mazkur tijorat banki uchun zarur bo‘lgan marja 
hisobiga shakllanadi. 
[90]
. Bank xarajatlarini ularning shakllari va hisobga olish usuli 
bo‘yicha tasniflash mumkin (17-jadval).
17-jadval. 
Bank xarajatlari 
№
 
Tasniflash 
belgilari 
Bank xarajatlari turlari 
1 2 
3 
Shakli bo‘yicha 
1. Foiz to‘lovlari 
talab qilinganda olinishi mumkin bo‘lgan 
omonatlar uchun foiz to‘lovlari 
tezkor depozitlar uchun foiz to‘lovlari 
boshqa bank depozitlari uchun foiz to‘lovlari 
chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar uchun foiz to‘lovlari 
I 
2. Foizsiz to‘lovlar 
umumbank operatsion xarajatlarini qoplash uchun 

---

139
ajratiladigan sarflar
boshqaruv apparati xarajatlarini qoplash uchun 
ajratiladigan barcha sarflar 
3. Boshqa xarajatlar 
bank mahsuloti tannarxiga qo‘shiladigan:
→
zaxiralar qiymati; 
→
to‘langan soliqlar; 
→
qimmatli qog‘ozlar va valuta bozorlarida 
chayqovchilik operatsiyalari natijasida ko‘rilgan 
zararlar qiymati; 
→
bank mulkini sotish natijasida ko‘rilgan zararlar 
qiymati.