Selluloza ishlab chiqarish texnologiyasi

Shaber (qirg‘ich)li va shaber(qirg‘ich)siz quyuqlashtir gich-
lar.
Quyuqlashtirgichlarning asosiy ishchi organi betonli yoki metall 
listlardan yasalgan vannalarda aylanadigan filtrlovchi baraban 
hisoblanadi. Suyuqlikni filtrlash vannada massa yuza sining sathi 
bilan barabandagi aylanma suv yuzasining sathi o‘rtasidagi farq 
hisobiga amalga oshiriladi. CШ markali quyuqlashtirgichlar kirish 
massa konsentratsiyasi 0,4–1,0% dan 5–7% gacha quyuqlashtiradi.
Bosimli quyuqlashtirgichlar
germetik vannalar bilan 
ta’minlangan bo‘lib, u vannadagi suspenziyaning ortiqcha bosimi 
hisobiga ishlaydi. Bu quyuqlashtituvchi apparatlar ikki tipda bo‘lib, 
massani 20–35 % va 6–12 % gacha quyuqlash tiradi.
Barabanli vakuum-filtrlar
sellulozani yuvish va quyuq lashtirish 
uchun qo‘llaniladi. Bu tipdagi filtrlar yuqori- va past vakuumli, bir 
zonali va ko‘p zonali filtrlardan iborat. Massani quyuqlashtirish uchun 
faqat bir zonali va past vakuumli filtrlar qo‘llaniladi.

---

31
Shnek-press.
Shnek-presslar sellulozani va yog‘och ko‘zli 
massani
35–45 % gacha quyuqlashtirishda ishlatiladi. Massaning shnek- 
pressga kirishidagi konsentratsiyasi 6–7 % ni tashkil etishi kerak. 
Shnekning aylanish chastotasi 25–30 min
–1
, elak teshiklarining 
diametri 1–4 mm, qalinligi 10 mm.
Shnek-pressga berilayotgan selluloza shnek bilan siqiladi. Siqish 
natijasida ajralib chiqqan suv chiqaruvchi klapanlar orqali chiqib 
ketadi. Suv tarkibidagi tolalar miqdori taxminan 3 g/l bo‘ladi. 
Ajralib chiqqan suv yana aylanma suv sifatida qayta ishlatiladi.
Diskli filtrlarning
barabanli filtrlardan ularning ichiga ayla na-
digan to‘rli disklarning joylashtirilishi bilan farq qiladi (6.1-rasm).
Disklarning ichidagi vakuum barometr quvurlari orqali 
hosil qilinadi. Quyuqlashtirish uchun berilayotgan massaning 
konsentratsiyasi 0,5 % dan kam bo‘lmasligi kerak.
Bu apparatning ustunlik tomonlaridan biri ishlab chiqarish 
quvvatining yuqoriligi va nisbatan kam joy egallashidadir.
6.1-rasm.