SaqarTvelos teqnikuri universiteti biznes-inJineringis fakulteti ekonikuri kvlevis meTodebi


adamianis modeli klasikur politekonomiaSi



Download 0,76 Mb.
bet3/62
Sana18.04.2017
Hajmi0,76 Mb.
#7013
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   62

3. adamianis modeli klasikur politekonomiaSi


klasikuri politikuri ekonomia (adam smiti, david rikardo, jon stiuart mili, ieremia bentami) ganixilavda ekonomikur adamians, rogorc racionalur da egoistur arsebas. aseTi adamiani cxovrobs sakuTari interesebis, SeiZleba iTqvas _ sakuTari angarebis Sesabamisad, Tumca es angareba sulac ar vnebs sazogadoebriv interess da saerTo sargebels, piriqiT, xels uwyobs mis ganxorcielebas cxovrebaSi.

`adamiani mudmivad saWiroebs Tavisi axloblebis daxmarebas da amaod daelodeba mas mxolod maTi ganwyobis mixedviT. is umal miaRwevs Tavis mizans, Tuki mimarTavs maT egoizms da SeZlebs aCvenos maT, rom maTTvisac xelsayrelia gaakeTon is, rasac igi moiTxovs maTgan…... momeci is, rac mWirdeba da miiReb imas, rac gWirdeba _ aseTia azri nebismieri msgavsi winadadebisa. swored am gziT viRebT erTmaneTisgan momsaxurebis mniSvnelovnad met wils, romelic Cven gvWirdeba~.

adam smitis `ekonomikur adamians~ agreTve gamoarCevs midrekileba vaWrobisa da gacvlisken. misi azriT, rom ar arsebobdes midrekileba vaWrobisa da gacvliken, TiToeul adamians mouwevda moepovebina TavisTvis yvelaferi aucilebeli sacxovreblad.

`ekonomikuri adamiani~ rogorc momWirne da efeqtiani sameurneo subieqti upirispirdeba mflangvel administratorsa da saxelmwifo moRvawes. mas miaCnia, rom didi erebi arasodes Ratakdebian kerZo pirebis mflangvelobis da arakeTilgonierebis gamo, magram saxelmwifo xelisuflebis mflangvelobis da ugunurobis Sedegad xSirad Raribdebian.

`ekonomikuri adamianis~ smitiseul ideals ganavrcobs david rikardo. man ufro metad moaxdina adam smitis homo oeconomicus `racionalizeba~, gaanawila igi sami ZiriTadi klasis mixedviT (kapitalistebi, daqiravebuli muSebi da miwaTmflobelebi) da ufro konkretulad miuTiTa sakuTari ekonomikuri interesis ganmsazRvrel rolze TiToeuli klasis warmomadgenlisTvis. am interesis mamoZravebeli Zalaa swrafva mogebis, rentis an xelfasis gazrdisken. misi azriT, fermersa da fabrikants ar SeuZliaT icxovron mogebis gareSe, iseve, rogorc muSas _ xelfasis gareSe. maTi swrafva dagrovebisken Semcirdeba mogebis yovel SemcirebasTan erTad. igi sruliad Sewydeba, roca maTi mogeba iqneba imdenad dabali, rom ar miscems maT saTanado anazRaurebas im faTifuTisa da riskisTvis, rasac isini ewevian saqmianobisas.

ufro adre `ekonomikuri adamianis~ neoklasikur gagebas, romelic axsnilia marJinaluri TvalsazrisiT, safuZveli Cauyara ingliselma filosofosma, utilitarizmis fuZemdebelma, ieremia bentamma. man pirvelma SemoiRo politikur ekonomiaSi `kalkulaciis mwarmoebeli, Semfasebeli adamianis~ cneba, anu subieqtis, romelic TiTqos sasworze wonis SesaZlo Semosavlebsa da danaxarjebs da guldasmiT angariSobs maT, Tan ara marto Semosavlebsa da danaxarjebs sakuTari ekonomikuri saqmianobidan, aramed nebismieri saqmianobidan saerTod.

aseTi subieqti ki, bentamis azriT, xelmZRvanelobs `sargeblianobis principiT~. ai ras wers amis Sesaxeb igi: bunebam kacobrioba ori uzenaesi mbrZaneblis _ tanjvisa da siamovnebis _ mmarTvelobis qveS moaqcia. mxolod maT SeuZliaT gansazRvron, ris gakeTeba SegviZlia Cven, amasTan migviTiTeben, ra unda gavakeToT. isini gvmarTaven Cven yvelaferSi, rasac vakeTebT. sityvierad adamianma SeiZleba uaryos maTi Zlevamosileba, magram sinamdvileSi igi mudam maT eqvemdebareba. sargeblianobis principi aRiarebs am daqvemdebarebas da mas safuZvlad udebs im sistemas, romlis mizanicaa _ bednierebis Senobis ageba gonebis da kanonis xeliT. 1 (wyaro: Бентам И. Введение в основания нравственности и законодательства. М., 1998. გვ. 9-10. ).

bentamisTvis arsebobs mxolod calkeuli adamianis, individis interesi, cneba `sazogadoeba~ mxolod calkeul individTa nebis jamia da meti araferi.

`sazogadoebis interesi~ _ erT-erTi yvelaze zogadi gamonaTqvamia zneobrivi moZRvrebis frazeologiaSi, amitom gasakviri araa, rom misi azri xSirad ikargeba. rodesac am sityvas azri aqvs, igi aseTia: sazogadoeba aris xelovnuri sxeuli Semdgari individualuri pirebisgan, romlebic ganixilebian rogorc mis Semadgeneli wevrebi. aseT SemTxvevaSi ra aris sazogadoebis interesi? misi Semadgeneli calkeuli wevrebis interesTa jami.

Znelia visaubroT sazogadoebis interesze, rodesac ar gvesmis, ra aris calkeuli piris interesi. umeteswilad adamiani iswrafvis gazardos siamovnebaTa jami an Seamciros tanjvaTa jami _ es xom faqtobrivad erTi da igivea.



  1. bentamis `ekonomikuri adamianis~ koncefcias ewoda `utilitaristuli~, vinaidan mas safuZvlad udevs sargeblianobis principi. SemdgomSi msagvsi midgoma, odnav modificirebuli saxiT safuZvlad daedo avstriuli skolis Teoriul konstruqciebs (e. biom-baverki, k. mengeri, f. vizeri, Semdeg i. Sumpeteri da f. xaieki).

jon stiuart milma logikurad daasrula inglisuri klasikuri politekonomiis sistemis STambeWdavi Senobis ageba, kidev erTxel miuTiTa ra, rom mTeli ekonomikuri saqmianobis bazisad gvevlineba calkeuli individis sakuTari, egoisturi interesi. igi iqve SeniSnavs, rom msgavsi midgoma Seicavs realuri adamianis sxva Tvisebebisgan abstrahirebis elementebs.

v.s. avtonomovi milis ekonomikur anTropologiasTan dakavSirebiT askvnis, rom ekonomikuri adamiani araa realuri adamiani, romelic nacnobia CvenTvis sakuTar Tavze da sxvebze dakvirvebiT, es samecniero abstraqciaa.

milma agreTve yuradReba gaamaxvila imaze, rom ekonomikur adamians ar SeuZlia sruli batonoba arsebul ekonomikur situaciaze da sakuTari qmedebebis SedegTa sruli ganWvreta. misi azriT, adamianebs SeuZliaT mxolod sakuTari moqmedebebis da ara maTi Sedegebis gakontroleba.

4. marJinalizmi ekonomikuri adamianis Sesaxeb


sanam SevexebiT marJinalizms, oriode sityviT unda aRvniSnoT, rom karl marqss ar hqonia specialuri naSromi ekonomikuri anTropologiis Sesaxeb, Tumca es problema sxva amocanaTa prizmaSi ganixileboda. marqsis mosazrebiT, saqonlis gacvlis an mimoqcevis sfero, romlis farglebSic xorcieldeba samuSao Zalis yidva-gayidva, adamianis bunebriv uflebaTa namdvili edemia. aq batonobs mxolod Tavisufleba, Tanasworoba, sakuTreba... Tavisufleba! vinaidan saqonlis myidveli da gamyidveli, magaliTad, samuSao Zalis, eqvemdebarebian mxolod sakuTari nebis Zaxils...

marJinalistTa avstriuli skola e. biom-baverkis, k. mengeris, f. vizeris saxiT aqcents akeTebda `ekonomikuri adamianis~ moTxovnilebaTa analizze, riTac mivida daskvnamde, rom dovlaTTa faseuloba, romlebzedac es adamiani warmoadgens moTxovnas, Tavisi arsiT subieqturia, Tavisufali (TviTneburi) da maTi gazomva ar SeiZleba romelime obieqturi skaliT. avstriuli skolis homo oeconomicus _ es, upirveles yovlisa, adamiania, romelic mizanmimarTulia imisken, rom daikmayofilos sakuTari moTxovnilebebi. rogorc karl mengeri aRniSnavda, adamianTa mTeli sameurneo saqmianobis saxelmZRvanelo ideaa rac SeiZleba srulad daikmayofilos Tavisi moTxovnilebebi.

meore mxriv, individi avstriel ekonomistTa agebebSi _ esaa mudam angariSiani da kalkulaciis mwarmoebeli adamiani. rogorc bentamiseuli adamiani, mas ZaluZs awonos da gaTvalos Tavisi moTxovnilebebi, ganalagos isini gansakuTrebul maTematikur skalaze.

marJinalizmma avstriuli skolis saxiT klasikur skolasTan SedarebiT ufro metad gaaZliera saerTo racionaluri elementi `ekonomikuri adamianis~ modelSi da sul ufro meti xarisxiT aqcia es homo oeconomicus-i Semfasebel da amomrCev adamianad.



Download 0,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish