Saodat sadirova

Chechak cho'tiri - infeksion kasallik - chechak bilan og'rigan qo'y va echkilarning terisidagi mayda, yumaloq, rangi och sariqdan to jigarranggacha bo'ladiganchandiq, dog'lar. Chechak izlari. Dog'laming diametri 0,5 dan 1 sm gacha bo'ladi.
Ishlov berilgan terida chechak cho'tiri, terming mereyasini buzib ko'rsatuvchi teshiklar yoxud dog'lar ko'rinishida bo'ladi. Bu kasallikka qarshi o'tkaziladigan asosiy tadbirlardan biri profilaktik emlash hisoblanadi.
Qiyuvchi temiratki - maxsus zamburug'lar keltirib chiqaradigan yuqumli teri kasalligi. Zamburygiar uzun, tekis va mayin iplar- giflardan tashkil topgan. Ularning sporasi yumaloq, yaltiroq, qoramtir rangga ega. Zamburug' soch xaltachasi uyachasining ildiz qismlarida joylashib, soch atrofida sporalardan jild hosil qiladi. Zamburug' hujayra oqsillarini, soch va teri tolalarini buzuvchi maxsus fermentlar ajratib chiqaradi.
Qiyuvchi temiratki hayvonlar terisining kuchli qichimasini keltirib chiqaradi. Terida tangacha va po'stloqchalar hosil bo'ladi. Jun kuchsiz, xira, tutam bo'lib yig'iladi va yulinadi. Cho'chqa qili zararlangan joylarda kuchsiz saqlanadi, ammo to'kilmaydi. Qiyuvchi temiratki yirik shoxli mollar, otlar va cho'chqa terilarni ularni uzoq vaqt davomida tor, kir va yorug'lik kam tushadigan joylarda boqilganda zararlantiradi. Temiratki yirik shoxli mollarning boshi, bo'yni va orqa teshigi sohasida tugunchalar ko'rinishida hosil bo'ladi. Tugunchalar ustida kichkina qo'ng'ir-sariq po'stloqchalar bo'lib, ular asta-sekin asbestga o'xshagan bitta tutashgan po'stloqqa aylanadi. Keyinchalik po'stloq ko'chib tushib, taqir joylarni hosil qiladi. Bu joylarda teri doimo qazg'oqlanadi.
145

Otlarda qiyuvchi temratki qovurg'a,
kurak sohalarida, orqasi va sag'risida
kuzatiladi. Echkilarda bu kasallik juda
kam uchraydi. Cho'chqa terilarida
qiyuvchi temiratki pufakchalar halqasi
bilan o'rab olingan aylanasimon dog'lar
ko'rinishida bo'ladi. Qo'ylarda qiyuvchi
temiratki qisman yoki to'liq soch
to'kilishini keltirib chiqaradi. Qiyuvchi
temiratki bilan terining soch qoplami,
yuza qavati yoki derma kabi zararlangan
joylari, navlashda chaqa nuqsoni kabi