Saodat sadirova

Teri usti kanalari qo'tiri - nihoyatda kuchli qichishdan, terida qizg'ish tugunchalar va yiringli pufakchalar hosil bo'lishi bilan boshlanadi. Pufakchalar qurib, sariq tangachalar va po'stloqchalarga aylanadi. Zararlangan joylarning juni to'kiladi. Teri usti kanalari teri yuzasida yashab, qon bilan oziqlanadi. Teri usti kanalari qo'tiri yirik shoxli mollar, otlar, qo'ylar va echkilarning teri qoplamiga surunkali va tez tarqaladigan kasallik hisoblanadi.
Teri usti kanalariga qarshi asosiy ko'rash usuli, bu - hayvonlarni kreolin yoxud geksaxlorankreolinli emulsiya eritmalarida cho'miltirish hisoblanadi.
Terixo'r kanalar hayvonlar teri qoplamasining sirtida yashaydi, ammo limfa yoki qon bilan emas, balki epidermisning tashqi qavatlari hujayralari bilan oziqlanadi. Otlarda, yirik shoxli mollarda va ba'zan qo'ylarda parazitlik qilib yashaydi.
Teri usti kanalari bilan zararlangan terilardan ishlab chiqarilgan charmning yuza sirtida kanalarning sanchishidan chuqurchalar hosil bo'ladi.
Bezlanish (demodekoz) - mikroskopik mayda bezlanish - kanalari keltirib chiqaradigan kasallik. Bu kasallik yirik shoxli mollar, cho'chqalar, qo'ylar, echkilar, otlar va bir qator yovvoyi tuyoqlilarda uchraydi. Bezlanish - kanalarning tanasi cho'zinchoq, qurtsimon bo'lgani uchun teriga soch xaltachasi va yog' bezlari orqali kirishiga imkon yaratadi. Zararlangan joylarga infeksiya tushib, doira shaklidagi yiring boylagan joy hosil boiadi. Xomashyoda bezlanish bilan zararlanish ko'p ham sezilmaydi, ammo tayyor terining yuza tomonida terining yemirilishi ko'rinishiga ega teri ichida esa bo'shliq hosil qiladi. Bezlanishga qarshi ko'rash vositalaridan biri terining zararlangan joylarini 1 % li geksaxloranning mineral moydagi eritmasi yoxud 6 % li dietilksantogenning mineral moydagi eritmasi bilan ishlov berish hisoblanadi.
Yuza kanasi - teri qoplamining yuza sirtiga shikastlanishlar yetkazadi. Hayvonlarga tashlanib, ularning terisiga singib ketadi va uning
144
yallig'lanishiga olib keladi. Zararlangan ten qismlarida chuqurchalar bo'lib, ko'pincha ulardan kanalarning nishi chiqib turadi. Ana shu yuzada chaqalar hosil bo'ladi. Terming yuza kanasi bilan zararlanishiga garropata deyiladi, ushbu zararlanishlar yirik o'lchamlarga borib yetadi. Kanalar hayvonlarni nihoyatda ozdiradi va piraplazmazon (molni qiron keltiruvchi qon kasalligi) tashuvchisi hisoblanadi. Kanalarga qarshi kurashda har xil hidli cho'chitib qochiradigan vositalardan foydalaniladi.