Sana: 9-sinf: Fan: Algebra 27-dars mavzusi: Butun ko’rsatkichli daraja

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ____________________

Sana:____________ 9-sinf: ____

Fan: Algebra

67-dars mavzusi: Qo’shish formulalari

Darsning maqsadi:
a) ta’limiy:	Qo’shish formulalalari haqida tushuncha berish;
b) tarbiyaviy:	O’quvchilarda trigonometriyaga bo’lgan qiziqishni orttirish va fanga bo’lgan chuqur hurmat hissida tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi:	4 ta formulani ma’lum algoritmga tayanib yodlashga o’rgatish;
Dars jihozi:	Sinf taxtasi, bo’r, mavzuga oid plakat va 4 ta formula.
Dars turi:	Yangi tushuncha, bilimlarni shakllantiruvchi.
Didaktik adabiyotlar:	Sh.A.Alimov, O.R.Xolmuhamedov, M.A.Mirzaahmedov “Algebra”. Umumiy o’rta ta’lim maktablarining 9-sinfi uchun darslik. ”O’QITUVCHI” NASHRIYOT-MATBAA IJODIY UYI. –T.2014-yil.
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.	a) salomlashish; b) davomatni aniqlash va darsda qatnashmagan o’quvchilarni jurnalda qayd etish; d) o’quvchilarning darsga tayyorgarligini aniqlash; e) uy ishlarini tekshirish; h) psixologik iqlim yaratish;
II. O’tilgan mavzuni takrorlash.	A. Savol-javob. O’tilgan mavzu asosida savol-javob o’tkaziladi. Trigonometrik ayniyatlar takrorlanadi.
	B. Faollashtiruvchi mashq. O’quvchilarga berilgan qiymatlar jadvalini yoddan to’ldirish talab qilinadi (uni to’ldirish usuli o’tilgan mavzuda o’rgatilgan). α 0 (0^0) -π/6 (30^0) -π/4 (45^0) -π/3 (60^0) -π/2 (90^0) -π (180^0) -3π/2 (270^0) -2π (360^0) sin α 0 ½ √2/2 √3/2 -1 0 1 0 cos α 1 qolgan kataklar ham shu tarzda to’ldiriladi. tg α 1 ctg α Mavjud emas
III. Yangi mavzu bayoni. Yangi mavzu tushuntiriladi. Mavzuga oid 2-3 ta misollar yechib ko’rsatiladi. Qo’shish formulalalri aks ettirilgan quyidagi plakat Sinf taxtasiga osib qo’yiladi. Teorema aytiladi va isborlab beriladi. sin(α+β)= sinαcosβ + sinβcosα (1) sin(α-β)= sinαcosβ – sinβcosα (2) cos(α+β)= cosαcosβ – sinαsinβ (3) cos(α-β)= cosαcosβ + sinαsinβ (4)
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.		A. Sinf taxtasi bilan ishlash. 325-misol. Qo’shish formulalalri yordamida hisoblang: 1) cos135^0; 2) cos120^0; 3) cos150^0; 4) cos240^0. Yechish: 1) 3-formulaga asosan, cos135^0 = cos(180^0-45^0) = cos180^0cos45^0+sin 180^0 sin45^0 = -1 ∙√2/2 + + 0 ∙√2/2 = -√2/2; 3) 3-formulaga asosan, cos150^0 = cos(180^0-30^0) = cos180^0cos30^0+sin 180^0 sin30^0 = -1 ∙√3/2 + + 0 ∙1/2 = -√3/2; 326-misol. Qo’shish formulalalri yordamida hisoblang: 1) cos57^030^’cos27^030^’ + sin57^030^’sin27^030^’; 3) cos7π/9cos 11 π/9- sin7π/sin11 π/9; Yechish: 1) 3-formulaga asosan, cos57^030^’cos27^030^’ + sin57^030^’sin27^030^’ = cos(57^030^’- 27^030^’) = = cos30^0 = √3/2; 3) 4-formulaga asosan, cos7π/9cos 11 π/9- sin7π/9 sin 11 π/9 = cos(7π/9 + 11 π/9) = cos2π=1; 327-misol. Qo’shish formulalalri yordamida hisoblang: 1) cos(π/3+α), bunda sinα = 1/√3 va 0 < α < π/2; 2) cos(α- π/4), bunda cosα =- π/3 va π/2 < α < π.
V. O’quvchilarni baholash.			Darsda mustaqil bajargan va faol qatnashgan o’quvchilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish.		Darslikdagi №325-327-misollarning juftlari. 135-136-betlar.

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ____________________

Sana:____________ 9-sinf: ____

Fan: Algebra

68-dars mavzusi: Misollar yechish (“Qo’shish formulalari” mavzusiga doir)

Darsning maqsadi:
a) ta’limiy:	Qo’shish formulalaridan foydalanib ifodani soddalashtirishga o’rgatish;
b) tarbiyaviy:	O’quvchilarga estetik tarbiya berish: Sinf taxtasidan unumli foydalanish va chiroyli yozishga o’rgatish;
d) rivojlantiruvchi:	Berilgan ifodaga qarab aynan nechanchi formulani qo’llash mumkinligini tushuntirish;
Dars jihozi:	Sinf taxtasi, bo’r, test kartochkalari.
Dars turi:	Yangi tushuncha, bilimlarni shakllantiruvchi.
Didaktik adabiyotlar:	Sh.A.Alimov, O.R.Xolmuhamedov, M.A.Mirzaahmedov “Algebra”. Umumiy o’rta ta’lim maktablarining 9-sinfi uchun darslik. ”O’QITUVCHI” NASHRIYOT-MATBAA IJODIY UYI. –T.2014-yil.
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.	a) salomlashish; b) davomatni aniqlash va darsda qatnashmagan o’quvchilarni jurnalda qayd etish; d) o’quvchilarning darsga tayyorgarligini aniqlash; e) uy ishlarini tekshirish; h) psixologik iqlim yaratish;
II. O’tilgan mavzuni takrorlash.	A. Savol-javob. O’tilgan mavzu asosida savol-javob o’tkaziladi. Qo’shish formulalarini takrorlash.
	B. Test. Uyga vazifa asosida test olinadi. 1-test savoli: Hisoblang: cos120^0 =? A. 1/2 B. √3/2 C. -1/2 D. -√3/2 2-test savoli: Hisoblang: cos 240^0 =? A. -1/2 B. -√3/2 C. 1/2 D. √3/2 3-test savoli: Hisoblang: cos19^030^’cos25^030^’ - sin19^030^’sin25^030^’ = ? A. -1/2 B. √2/2 C. -√2/2 D. √3/2 4-test savoli: Hisoblang: cos8π/7cos π/7+ sin8π/7 sin π/7 = ? A. -1 B. 0 C. 1 D. 1/2 5-test savoli: Qo’shish formulasidan foydalanib hisoblang: cos(α- π/4), bunda cosα =- π/3 va π/2 < α < π. A. -1 B. 0 C. 1 D. 1/2
III-IV. O’tilgan mavzuni mustahkamlash.		A. Sinf taxtasi bilan ishlash. 328-misol. Ifodani soddalashtiring: 1) cos3αcosα-sinαsin3α; Yechish: 3-formulaga asosan, cos3αcosα-sinαsin3α= cos(3α+α)=cos4α; 3) cos(π/7+α)cos(5π/14-α)-sin(π/7+α)sin(5π/14-α) Yechish: 3-formulaga asosan, cos(π/7+α)cos(5π/14-α)-sin(π/7+α)sin(5π/14-α) = cos (π/7 + α + 5π/14 - α) = cos π/2 = 0; 329-misol. Ifodani soddalashtiring: 1) cos(α+β)+cos(π/2-α)cos(π/2-β); Yechish: 2-formulaga asosan, cos(α+β)+ cos(π/2-α)cos(π/2-β) = cosαcosβ–sinαsinβ + sinαsinβ= =cosαcosβ; 330-misol. Qo’shish formulalari yordamida hisoblang: 1) cos73^0cos17^0 + sin73^0sin17^0; Yechish: 1-qo’shish formulasiga asosan, cos73^0cos17^0 + cos73^0sin17^0 = sin (73^0+ 17^0) = sin 90^0 = 1; 3) sin5π/12cos π/12- sinπ/12cos 5π/12; Yechish: 2-qo’shish formulasiga asosan, sin5π/12cos π/12- sinπ/12cos 5π/12 = sin(5π/12- π/12) = sinπ/3= =√3/2; 331-misol. Qo’shish formulalari yordamida hisoblang: 1) sin(α+π/6), bunda cosα =- 3/5 va π < α < 3 π/2. 332-misol. Ifodani soddalashtiring: 1) sin(α+β) + sin (-α)cos(-β); 3) cos(π/2- α)sin(π/2-β)-sin (α–β );
		B. Mustaqil ish. 330-misolning 1-3-bandlarini va 332-misolning 3-bandini mustaqil qilib berish mumkin.
V. O’quvchilarni baholash.			Darsda mustaqil bajargan va faol qatnashgan o’quvchilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish.		Darslikdagi №325-327-misollarning juftlari. 135-136-betlar.