Samarqand: Samdu nashri, 2020 y. 460 b



Download 3,48 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/163
Sana28.05.2022
Hajmi3,48 Mb.
#612855
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   163
Bog'liq
INNOVATSION IQTISODIYOT

 
 


315 
Tayanch iboralar 
Diskont 
stavka, 
innovatsion 
loyiha 
samaradorligi, 
Innovatsion loyiha narxi, Blek-Skoulz modeli, WACC modeli, 
FCFE uslubida pul oqimlari, CAPM modeli
 
Nazorat savollari: 
1. Innovatsion loyihaning rivojlanish bosqichlari bo‘yicha 
uning asosiy xatarlarini ajratib ko‘rsating. 
2. Loyihani amalga oshirish va uning samaradorligini 
nazorat qilish usullarini ko‘rsating. 
3. Diskont stavkasini aniqlashning asosiy yondashuvlarini 
aytib bering. 
4. 
Innovatsion 
loyiha 
samaradorligining 
asosiy 
parametrlarini ko‘rsating. 
5. Innovatsion loyiha narxini baholashning asosiy 
yondashuvlarini sanab o‘ting. 
6.Innovatsion loyihalarning samaradorligi va narxini 
baholash amaliyotidagi asosiy cheklovlarni ko‘rsating. 
 
 


316 
13-Mavzu. Davlat innovatsion siyosati 
Reja 
1. Davlat innovatsion siyosatining shakllanishi va uning 
asosiy yo‘nalishlari 
2. Innovatsion sohada davlat tomonidan tartibga solish 
usullari 
3. Innovatsion faoliyat rivojlanishining huquqiy asoslari 
1. Davlat innovatsion siyosatining shakllanishi va uning 
asosiy yo‘nalishlari 
Davlat 
innovatsion 
siyosati 
innovatsion 
faoliyatni 
kuchaytirish, uning samaradorligini oshirish va natijalarini 
mamlakatning jadal ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va ijtimoiy 
ehtiyojlarni to‘liq qondirish maqsadida keng qo‘llashga qaratilgan 
chora-tadbirlar majmuidir. U uch bosqichdan iborat: 

innovatsion faoliyat rivojlanishining ilmiy asoslangan 
konsepsiyalari (qarashlar tizimi) ning ishlanmasi – innovatsion 
salohiyat holatining tahlili asosida amalga oshiriladi; 

davlat tomonidan innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlashning 
asosiy yo‘nalishlarini belgilash; 

innovatsion faollikni oshirishga qaratilgan qo‘yilgan 
maqsadlarni bajarish bo‘yicha amaliy harakatlarni amalga oshirish. 
Innovatsion siyosatda ikki yo‘nalishni ajratish lozim – 
strategik va taktik. Davlat innovatsion siyosat strategiyasi 
mamlakatning 
ijtimoiy-iqtisodiy 
va 
ijtimoiy-siyosiy 
rivojlanishining uzoq muddatli konsepsiyalari asosida shakllanadi. 
Innovatsion siyosat strategiyasini tanlash davlat tomonidan 
innovatsion faoliyatni tartibga solishning asosiy yo‘nalishlarni 
belgilashni 
va 
ilmiy 
salohiyatni 
qo‘llashni, innovatsion 
rivojlanishning ijtimoiy-iqtisodiy maqsadlarga muvofiq bosh 
maqsadlarni belgilashni taqozo etadi. Taktika esa ulkan 
samaradorlik bilan ushbu maqsadlarga erishishni ta’minlaydigan 
joriy maqsadlar va aniq chora-tadbirlarni belgilashni taqozo etadi. 
Taktik vositalar – bu tadqiqot va loyihaviy-konstruktorlik 
ishlanmalarni 
moliyalashtirish, 
moddiy-texnik 
va 
axborot 


317 
ta’minoti, kadrlarni saralash, innovatsion rivojlanish chora-
tadbirlarini amalga oshirish uchun huquqiy va tashkiliy shart-
sharoitlarni yaratish.
Davlat innovatsion siyosatning, uning shakllanish usullari va 
innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlashning asosiy yo‘nalishlarining 
samaradorligi ma’lum darajada ilmiy-texnik yetakchilikda o‘z 
aksini topadi. U xalqaro miqyosda namoyon bo‘ladi: ilmiy-texnik 
axborot natijalari (litsenziyalar, patentlar va h.k.)ni eksportini 
kengaytirish, tayyor yangiliklar eksportini ko‘paytirish, boshqa 
mamlakatlarga beg‘araz ilmiy-texnik innovatsion keng yordam 
ko‘rsatish. Ilmiy-texnik yetakchilik – bu davlat innovatsion 
siyosatini shakllantirish va olib borish bo‘yicha tanlangan strategik 
yo‘l va taktik harakatlar to‘g‘riligini isbotlashdir. Ilmiy-texnik 
yetakchilik tadqiqotlar yo‘nalishlarining to‘g‘ri tanlanganligi 
natijasidir (selektiv va frontal usullarini qo‘llash). To‘g‘ri tanlov 
rivojlanishida 
ustuvorlikka 
ega 
bo‘lgan 
yo‘nalishlarda 
yetakchilikka olib kelishi lozim. 
Davlat innovatsion siyosati asosan innovatsion jarayonlarni 
amalga oshirish uchun qulay iqtisodiy, tashkiliy, huquqiy, axborot 
va 
ijtimoiy-psixologik 
sharoitlarni 
yaratishga 
qaratilgan. 
Innovatsion 
siyosatning 
ushbu 
sharoitlari 
va 
shakllanish 
usullarining turli-tumanligi davlat tomonidan innovatsiyalarni 
qo‘llab-quvvatlashning asosiy yo‘nalishlarini belgilaydi. Davlat 
tomonidan 
innovatsiyalarni 
qo‘llab-quvvatlashning 
asosiy 
yo‘nalishlari quyidagilardan iborat: 
1) ilmiy (fundamental, izlanish, amaliy) tadqiqotlar, 
avvalambor, istiqbolli yo‘nalishlarning rivojlanishiga yordam 
ko‘rsatish; 
2) innovatsion faoliyatning kadrlar bilan ta’minlanishi; 
3) innovatsion faollikni oshirishga qaratilgan ishlanmalarga 
(hukumat idoralari doirasida) ko‘maklashish; 
4) keyinchalik (ichki va tashqi) bozorda keng tarqaladigan 
ko‘pgina yangiliklarga boshlang‘ich talabni ta’minlaydigan 
innovatsion ishlanmalarni o‘tkazishga shartnomalar ko‘rinishida 
davlat buyurtmalarini shakllantirish;


318 
5) davlat tomonidan tartibga solishning ayrim firma 
(korxona) larning innovatsion qarorlari zarurligi va samaradorligini 
ta’minlaydigan, tashqi muhitning kuchaytiruvchi ta’sirlarini 
shakllantiradigan fiskal va boshqa vositalarini qo‘llash; 
6) davlatning turli fan sektorlari (akademik, sohaviy, otm va 
zavod) ning samarali o‘zaro ta’sirini tashkil etishda va innovatsion 
ishlanmalar sohasida sanoat firmalari (korxonalar, aksionerlik 
jamiyatlari) va oliy ta’lim muassasalari (universitet, akademiya, 
institutlar) o‘rtasida kooperatsiyani kuchaytirishda vositachi rolida 
ishtirok etishi; 
7) hududlarda innovatsion faoliyatni muvofiqlashtirish; 
8) innovatsion faoliyatning huquqiy bazasini yaratish; 
9) innovatsion jarayonlar sohasida xalqaro aloqalarni tartibga 
solish.
Keyingi ikki yo‘nalish davlatning innovatsion faoliyatni 
qo‘llab-quvvatlashda ishtiroki nuqtai nazaridan muhimdir. CHunki 
innovatsion faoliyatni huquqiy tartibga solish davlatning alohida 
imtiyozidir, innovatsion jarayonlar sohasida xalqaro aloqalarni 
tartibga solish ham davlat tomonidan amalga oshiriladi.
Innovatsion faoliyatda davlat tomonidan xalqaro aloqalarni 
tartibga solish shakllari turli-tumandir. Ayrimlarini sanab o‘tamiz: 

xorijiy innovatsion investitsiyalarni rag‘batlantirish; 

eng istiqbolli, ustuvor hamkorlik yo‘nalishlarini asosli 
tanlash; 

innovatsion 
ishlanmalar 
(texnologiya, 
mahsulot, 
retsepturalar) ning bojxona tomonidan tartibga solinishi va eksport 
nazorati; 

kichik innovatsion tadbirkorlikning xalqaro kontakt (aloqa) 
larini qo‘llab-quvvatlash; 

ko‘p tomonlama (ikki tomonlama) xalqaro innovatsion 
loyihalarni moliyalashtirish; 

qo‘shma innovatsion loyiha va ishlanmalarni amalga 
oshirishda ishtirok etadigan mamlakatlar (yoki tashkilotlar) uchun 
maxsus soliq va kredit imtiyozlarini qo‘llash; 

mamlakatda xalqaro standart va me’yorlarni joriy etish. 


319 
Bundan tashqari, ushbu sohada davlat tomonidan tartibga 
solish 
shakllariga 
quyidagilar 
kirishi 
mumkin: 
xorijiy 
mamlakatlarga ilmiy-texnik ko‘makni kengaytirishning federal 
dasturlari; ma’lum darajada innovatsiyalar masalalari bilan 
shug‘ullanadigan xalqaro tashkilotlar (YUNESKO, OESR, 
YUNIDO, YUNKTAD, MAGATE) ishida ishtirok etish; xalqaro 
kelishuvlarga qo‘shilish (masalan, intellektual mulk huquqlarini 
muhofaza qilish to‘g‘risidagi konvensiyaga); xalqaro innovatsion 
aloqalarni yuridik jihatdan tartibga soluvchi maxsus qonunchilik 
akt 
va 
me’yorlarni 
yaratish; 
xalqaro 
patent-litsenzion 
operatsiyalarda ishtirok etish va h.k.

Download 3,48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   163




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish