Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

Notiqlar chiqishini tinglovchilarning birinchi e’tibor su-sayishi ma’ruzaning nechanchi daqiqasida yuzaga keladi?

14-18 daqiqada;

11-14 daqiqada;

9-11 daqiqa;

8-9 daqiqada.

Ekskursantlardagi e’tibor susayishini bartaraf etish uchun gid qanday usullarni qo‘llashi mumkin?

savol-avob usuli;

latifalar;

tanaffuslar;

barcha javoblar to‘g‘ri.

4. E’tibor qilish bu...

insonning u uchun muhim bo‘lgan biror obyektga ruhiy faoli-yatini yo‘na!tirishi va fikrini jamlashidir;

insonning fiziologik holati;

insonning muhim xususiyati;

barcha javoblar to‘g‘ri.

Ekskursiya jarayonida qoidaga ko‘ra avtobnsdan kim bi­ rinchi tushadi?
a) gid;

b) haydovchi; d) ekskursantlar; e) yoshi kattasi.

135

10-mavzu. O'ZBEKISTONNING TARIXIY-ME’MORIY Y OD GORLIKL ARIGA EKSKURSIYA XIZMATINI TASHKIL QILISH

10.1. Samarqand viloyatining tarixiy-me’moriy yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida.

10.2. Buxoro viloyatining tarixiy-me’moriy yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida.

10.3. Xorazm viloyatining tarixiy-me’moriy yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida.

10.4. Toshkent viloyati va Toshkent shahrining tarixiy-me’moriy yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida.

10.5. Mamlakatimizdagi boshqa viloyatlarining tarixiy-me’moriy yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida.

10.1. Samarqand viloyatining tarixiy-me’moriy


yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida

0 ‘zbekistonda jahon madaniyati xazinasiga kiruvchi ko‘plab arxitektura yodgorliklari mavjud. Xiva, Buxoro va Shahrisabz shaJiarlarining tarixiy markazlari, qadimiy Samarqandning tarixiy yodgorliklari YUNESKO ning «Jahon merosi» deb nomlangan ro‘yxatiga, Boysun tumani aholisining folklor ansambli «Jahon nomoddiy merosi xazinasi» ro‘yxatiga kiritilgan.

0 ‘zbekistonda turizmni rivojlantirish va uni yangi bosqichlarga ko‘tarish borasida, aw alo ko‘hna madaniy va arxitektura yod-gorliklariga boy bo‘lgan Samarqand, Buxoro, Xiva, Shahrisabz, Marg‘ilon kabi shaharlar muhim ahamiyatga ega. Bu shaharlarda butun dunyo aholisini hayratga soluvchi va lol qoldiruvchi qad­ imiy tarixiy yodgorliklar mavjud. Yer yuzining turli mamlakatlari-da istiqomat qiluvchi har bir inson bu shaharlami ko‘rish orzusida ya-shaydilar. Bir qancha mamlakatlarda 0 ‘zbekiston o:zining ana shu shaharlari bilan mashhurdir. Tarixiy obidalarning YUNESKO

136

«Jahon merosi» ro£yxatiga kiritilishining asosiy maqsadi - o‘z hududida mashhur bo‘lgan obyektlarni dunyoga tanitish va hi-moya qilishdir. Ma’lumki, 0 ‘zbekiston tarixiy va madaniy yodgor-liklarga boy mamlakatdir. Bebaho merosimizning 140 ta obyektlari YUNESKO tomonidan muhofazaga olingan va tarixiy obyektlar ro‘yxatiga kiritilgan23. YUNESKO ning «Jahon merosi» ro'yxatiga Xivadagi Ichan Qal’a 1990-yil, Buxoroning tarixiy markazi 1993-yil, Shahrisabzning tarixiy markazi 2000-yilda kiritilgan. 2001-yil 12—16 dekabr kunlari Finlyandiyaning Xelsinki shahrida YUNES-KOning Jahon merosi Qo‘mitasining navbatdagi yig‘ilishi bo‘lib, unda Sarnarqand shahri ham YUNESKOning «Jahon merosi» ro‘yxatiga kiritildi.

2014-yil 7-iyul kuni Amerikaning taniqli «The Huffington Post» nashri «Dunyoning albatta borib ko'rishi lozim bo‘lgan 50 shahri» ro‘yxatini e’lon qildi. Dunyoning eng mashhur shaharlari orasida «Sharq marvaridi» - Sarnarqand ham bor. Mazkur nashr reytingida qayd etilganidek, «Registon maydonidagi madrasalar va qadimgi inshootlardagi naqshlar Buyuk Ipak yo‘lining ko‘hna shahri-Sa-marqandni jahon islom me’morligining eng go‘zal namunalaridan biriga aylantirilgan».

Ushbu reyting «The Huffington Post» nashri tomonidan minube. net sayohatchilar hamjamiyati bilan o‘zaro hamkorlikda tuzilgan. Bundan ko‘ziangan maqsad «Buyuk ko‘hna poytaxtlardan tortib, to Osiyo, Amerika va ulardan tashqari dunyodagi eng a’lo joyni topish» bilan izohlanadi. Reyting mualliflarining fikr bildirishla-richa, odamlar o'z hayoti davomida albatta borib ko‘rishi lozim boMgan qadamjolar ro‘yxatidan dunyoning 50 shahari joy olgan. Sarnarqand MDH mamlakatlari shaharlari o‘rtasida ushbu nufuzli ro‘yxatga kirganyagona shahardir.24 Turizm sohasi bo‘yicha 2014-yil 1-3-oktabrda Birlashgan millatlar tashkiloti (BMT) Butunjahon