Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Geografik tashkiliy tuzilma har xil 
regionlarda 
turlicha 
strategiyani 
yurituvchi tashkilotlarga mos keladi. 

---

360 
bog’liq foydani kerakli joyga yo’naltirish 
imkonini beradi. 

Territorial birliklar bosh menejerlar uchun 
yaxshi o’quv tajriba maydoni bo’ladi.
bir boshqaruv pog’onasi paydo bo’ladi. 

Shtab funksiyalarini geografik birliklarda 
takrorlanishi xarajatlar o’sishiga olib 
keladi.
Rasm 11.3. Geografik tashkiliy tuzilma. 
Markazlashmagan xo’jalik birliklari. 
Ishlarni tovar belgilari 
asosida 
guruhlash 
orqali 
tashkiliy tuzilmani yaratish 
uzoq 
vaqt 
davomida 
qo’llanildi. Ushbu tashkiliy 
(mahsulotli) 
tuzilma 
20 
yillardan boshlab, «Du Pont» va «General Motors» kompaniyalarida 
qo’llanildi. 
Funksional 
ixtisoslashgan 
menejerlar 
faoliyati 
murakkablashganligi kompaniyaning diversifikatsiyalashishi oqibatida 
ro’y beradi. (Shu sababli mustaqil tovar bo’linmalari paydo bo’ldi). 
Masalan, ishlab chiqarish rahbari va menejerlari 50 dan ortiq zavodlar 20 
dan ortiq texnologiyadan foydalanib, 30 dan ortiq mahsulotni 8 ta 
tarmoqqa yetkazib berishini tasavvur etish ularning mehnati qanchalik 
murakkab ekanligini tushuntiradi. 
Ko’p tarmoqli kompaniyalarda boshqaruv chizig’i bosh ma’muriy 
idoradan quyi pog’onadagi funksional bo’limlarga emas, balki har bir 
korxona rahbariyatiga yo’naltiriladi. Demak, agar kompaniya bitta 
korxonadan iborat bo’lib, 
standart bloklar funksional 
bo’limlar va geografik 
bo’linmalardan 
iborat 
bo’lsa, 
ko’p 
fillialli 
firmalarda 
tashkiliy 
tuzilma 
elementlari 
korxonalardan iborat bo’lishi mumkin. Har bir xo’jalik birligining 
boshqarish uning menejmentiga yuklatiladi. Bunda tashkilotning 
strategiyasini yaratish uni tadbiq etish va foyda uchun javobgarlik ham 
menejment zimmasida bo’ladi. Korxona tœlig’icha mustaqil faoliyat 
ko’rsatishi ham mumkin.