S. E. Xolmurotoy, N. T. Shoyusupova

Liberal rag'batlantirishda ishchi oylik maoshiga qarab xizmat qiladi, uning o'z
ishidan qoniqishi ko‘rinib turadi. Shunga qarab liberal rag'batlantirishda quyidagi
imkoniyatlar mavjud.
a)
Ishchi hozir ishlab turgan joyini undan yaxshirog'iga, haq to ia n ish ig a
qarab almashtirish huquqiga ega.
b)
Ishchi shu ish joyida qolib turib ham awalgidan yomonroq ishlashi mumkin.
v) 
Ish beruvchi bilan kelishilgan holda birgalikda oylik maoshni belgilash.
Bir so‘z bilan aytganda mehnat faoliyati «oylik ish haqi» bilan rag‘batlantirilishi
mumkin.
3. 
Aktual va istiqbolli rag‘batlantirish. 
Agar aktual rag‘batlantirish kundalik
hayotning manbai sifatida mehnatga haq to ‘lash bilan bog‘liq bo‘lsa. Istiqbolli
yo'nalish esa mulkchilikning chuqur konikmalarini qoniqtirishga asoslangan.
Istiqbolli rag'batlantirish samarali bo‘lishi mumkin, agar:
a)
 juda qimmatli narsalarga erishish haqida gap borayotgan b o‘lsa;
b)
ishchilarda ishonch, sabr-toqat, izlanish, intilish singari insoniy xususiyatlar
mavjud bo‘lsa.
Ba’zi bir qarashlar, ftkrlar borki, ularga ko‘ra nazorat va rag'batlantirish m ehnat
faoliyatining bir-biriga qarama-qarshi bo'lgan turlaridir, nazorat o'ziga xos kuch
ishlatish, majburlashdir, rag'batlantirish ko'ngilli ravishda faol bo'lish, u istak
zamirida iqtisodiy manfaatdorlikning yotishidir.
Haqiqatda ham nazorat va rag'batlan tirish ning o 'za ro m unosabati sal
boshqacharoq bo'ladi.
Mehnatni moddiy rag'batlantirishda nazorat juda zarur, uni chetlab, undan
qochib bo'lm aydi, chunki u rag'batlantirish vaziyatining eng muhim elem enti
hisoblanadi. Juda ko'p hollarda faqatgina nazorat oylik maoshni oqlashi zarur va