S. Ashirboev, I. Azimov O’zbek tilining tarixiy grammatikasi

2. 
Payt munosabatini ifodalagan.
 
An’anaviy tilshunoslikda 
va 
bog’lovchisi 
sodda gaplarni bir-biriga bog’laganda: a) o’zi bog’lagan sodda gaplarda ifoda 
qilingan ish-harakat, voqea va hodisalarning bir vaqtda bo’lganini; b) ish-
harakatning ketma-ket bo’lganini ifodalash aytiladi (SHoabdurahmonov SH., 
Asqarova M. va b., 1980, 426). 
G’.Abdurahmonov to’g’ri ta’kidlaganidek, biriktiruv bog’lovchili qo’shma 
gaplarning boshqa ma’no turlari ham ma’lum darajada payt ma’nosi bilan 
bog’lanadi, ammo ularda o’ziga xos ma’no etakchi bo’ladi. SHuningdek, ma’lum 
bir payt bilan bog’liq bo’lgan qo’shma gaplarda ham qo’shimcha, boshqa ma’no 
ottenkalari bo’lishi mumkin (Abdurahmonov G’.Qo’shma gap sintaksisi 
asoslari.-T., 1958, 73).
Eski o’zbek tilida ham payt mazmuni quyidagicha ifodalangan: 
Qo’shma gap tarkibidagi har ikki denotativ voqea bir paytda sodir bo’ladi: 
Bataxsis, «Kimyai saadat»din va shayx Azizi Nasafiy... rasailin ham ta’rif 
qыlurlar erdi va andыn sөzlәr naql qыlurlar erdi
(HSHA 78).
 
Denotatlar 
mazmuniy bog’lanishi