Sodda gap sintaksisi. Gap kommunikativ nutqiy birlik sifatida

6-Mavzu

Sodda gap sintaksisi. Gap kommunikativ nutqiy birlik sifatida

MASHG‘ULOTDA TA’LIM TEXNOLOGIYASI

Mashg‘ulot vaqti – 80 daqiqa	Talabalar soni – 35 nafar
Mashg‘ulot shakli	Ma’ruza
Ma’ruza mashg‘ulot rejasi	Gap haqida umumiy ma’lumot. Nutqiy gapning belgilari. Gapning shakllanishida leksik, morfologik va fonetik omillar. Gapda shakl va mazmun munosabati. Gap lisoniy sathda.
O‘quv mashg‘ulot maqsadi:	Gap sintaksisi bo’yicha olingan nazariy bilimlarni mustahkamlash va amaliy ko‘nikmalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: Gapning morfologik va sintaktik xususiyatlari haqidagi tasavvurlarni kengaytirish. Lisoniy va nutqiy gap haqida olingan nazariy ma’lumotlarni amalda qo‘llash ko‘nikmasini shakllantirish.	O‘quv faoliyati natijalari: Gapning morfologik va sintaktik xususiyatlari haqidagi tasavvurlar bilan o’rtoqlashadi. Lisoniy va nutqiy gap haqida olingan nazariy ma’lumotlarni savol-javob asosida mustahkamlaydi.
Ta’lim berish usullari	Suhbat, savol-javob, munozara.
Ta’lim berish shakllari	Ommaviy, yakka tartibda
Ta’lim berish vositalari	Darslik, turli ko‘rsatilgan adabiyotlar, doska, daftar, grafik, kompyuter
Ta’lim berish sharoiti	Amaliy mashg‘ulotlarga mo‘ljallangan auditoriya
Monitoring va baholash	Og‘zaki nazorat: savol-javob

MASHG‘ULOTNING TEXNOLOGIK XARITASI

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta’lim beruvchi	Ta’lim oluvchi
Tayyorlov bosqichi	Mavzuni aniqlaydi, ta’limiy maqsadini belgilaydi va kutilayatgan natijalarni shakllantiradi. Mavzu bo‘yicha prezantatsiya ishlab chiqadi. Belgilangan ta’limiy maqsadlarga erishishni ta’minlovchi o‘quv topshiriqlarni ishlab chiqadi. Har bir o’quvchi kerakli ma’lumotlarni dars avvalidan e’lon qilingan savollar orqali o’zlashtirib boradi. Natijalarni boholash mezonlarini ishlab chiqadi.
1. O‘quv mashg‘ulotlariga kirish boshqichi (15 daqiqa)	1.1. Mashg‘ulot mavzusi, uning maqsadi va kutilayotgan natijalarni e’lon qiladi, ularning ahamiyatliligi va dolzarbligini asoslaydi. 1.2. Mavzu bo‘yicha asosiy tushunchalarga ta’rif berishni taklif qiladi va shu asosda tezkor-so‘rov o‘tkazib (1- ilova) talabalar bilimlarini faollashtiradi. 1.3. Qo‘shimcha ma’lumotlar aks etgan tayanch konspektni tarqatadi.	Tinglaydilar. Savollarga javob beradi.
2. Asosiy bosqich (45 daqiqa)	2.1. Mashg‘ulotlar o‘tkazish tartibini eslatadi. 2.2. O’quvchilarga dars davomida vazifa yuklab boriladi. 2.2. Har bir gurug a’zosi tahlilni tugatgandan keyin boshqa talabalar bilan muhokama qilishga kirishadi O‘zaro o‘rgatish jarayoni boshlanadi Talabalar faoliyatini kuzatadim ularni yo‘naltiradi, maslahatlar beradi. (15 daqiqa). 2.3. Taqdimot boshlanishini e’lon qiladi. Har bir guruhdan vakillar chiqib, faoliyat natijalarini taqdim qiladi. Taqdimot uchun har bir guruhga vaqt belgilaydi. Yo‘naltiruvchi maslahatchi sifatida ishtirok etadi. Javoblarni aniqlashtiradi, to‘ldiradi, izoh beradi va tuzatishlar kiritadi. 2.4. Har ber guruh taqdimoti oxirida tahlil bo‘yicha xulosalar chiqaradi.	Fikrlarini bildiradila. Mavzu yuzasidan chiqish qiladilar. Talabalar fikrlarini bildiradilar munozaraga kirishadilar. Savollarga javob beradilar. Mashqni bajaradilar.
3. Yakuniy bosqich (15 daqiqa)	3.1. Mavzu yuzasidan umumiy xulosalar qiladilar. 3.2. O‘quv mashg‘ulotlarining natijalarini sharhlaydi, faol talabalar bahosini e’lon qiladi. 3.3. Mustaqil ishlash uchun vazifalar beradi: amaliy mashg‘ulotga tayyorlanib kelish. Nazorat savollariga javob berish. Ilovada ko‘rsatilgan topshiriq va mashqlarni bajarish. (2- ilova)	Tinglaydilar.

1. 
   ilova.
   

Tezkor savollar va topshiriqlar: 1. Jamolxonov H. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Oliy o‘quv yurtlari uchun darslik. – Toshkent: O‘zME, 2013. 2. Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G. va b. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. O‘quv qo‘llanma. – Toshkent: Fan va texnologiyalar, 2009. 3. Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G. va b. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Darslik. – Toshkent: Fan va texnologiyalar, 2010. 4. Nurmonov A., Mahmudov N. O‘zbek tilining nazariy grammatikasi. – Toshkent: O‘qituvchi, 1995. 5. Zamonaviy o‘zbek tili. Morfologiya. Darslik.– Toshkent, 2008.