С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

ҳолда, бизни ҳимоя қилмасдан, бизнинг душманимиз бўлган бой-
ларни қўйибдилар, бундан очиқ билинадики, подшо ҳукумати
бизнинг нонимизни еб, бизга қарши қилич қайрайди. Бундан
билинадики, подшо ҳукумати сармоядорларининг шериги, фабрик-
заводчиларнинг агенти, катта ер эгаларининг нозири экан, бошқа
сўз билан айтганда, подшо ҳукумати ўғриларнинг бошлиғи, чўтал-
чиси экан, биринчи навбатда ва тезлик билан подшо ҳукуматини,
қароқчиларнинг ва унинг тартибини орадан йўқотиб, мамлакат
идорасини ўз қўлимизга олмоғимиз керак.
Мамлакат аҳолисининг кўпчилиги биз ишчилар ва меҳнаткаш
деҳқонлар бўлганимиз учун бирлашиш шарти билан подшо ҳуку-
матини енга олажакмиз. Подшо ҳукуматининг кўзга кўринарли
қуввати аскардир, агарда текшириб қарасангиз, аскар ҳам биздек
ишчилар ва меҳнаткаш деҳқонларнинг болалари. Қайси бойнинг
боласи яроғ кўтариб чегарага боради, қайси завод-фабрикачининг
куёви қора нонга қаноат қилиб, қишин-ёзин қорли тоғларни ва
қизгин чўлларни кезадн. Шунчалиги борки, аскарни подшо ҳуку-
1 Садоқатли маъносида.
32
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

мати алдаган муллаларнинг баъзи насиҳати, попларнинг тавба ва
қасамлари воситаси билан аскар подшо ҳукумати эшигида қул
бўлган, агар биз ўткир тилли ташвиқотчиларимиз воситаси билан
уларга ҳақиқат ҳолни тушунтира олсак, бизни қуллик кишанида
тутмоқ учун қўлларига топширилган милтиқ ва тўпни подшо
ҳукуматининг ўзига қарши қаратадилар...
Аввалларда шундай сўзлар ёлғиз европалик ишчилар орасида
айтилиб эшитилса ҳам, бора-бора мусулмон ишчиларни-да ўз
музокаралари доирасига киргиза бордилар. Жуда махфий ва
ғоятда эҳтиёт билан, лекин жиддий суратда буларга ҳам ташви-