|
v) San’at asarlarini AKM, ARM va kutubxonalarda targ‘ib etishning vazifalari
AKM, ARM va kutubxonalarda kitobxonlarni xilma-xil san’at turlariga oid asarlar bilan tanishtirish uchun yakka va ommaviy ish usullaridan foydalanish, yuksak ma’naviyatga ega bo‘lgan shaxslarni shakllantirishda muhim shart-sharoit bo‘lib xizmat qiladi.
San’atning quyidagi turlari mavjud:
1.Bunga drama teatri, opera teatri, musiqali drama teatri, satira teatri, yosh tomoshobinlar teatri, qo‘g‘irchoq teatri kabilar kiradi.
2.Musiqa san’ati-xalq musiqasi, maqom, zamonaviy balladalar, estrada musiqasi, jaz musiqasi:
3.Qo‘shiq, ashula san’ati-xalq ashulalari, maqom, zamonaviy ashulalar, balladalar uchun ashulalar, estrada, jahon xalq ashulalari va lapar aytishlar.
4.Kino san’ati-badiiy fil’mli, hujjatli fil’m, ommabop fil’m, bolalar uchun fil’m, mul’tfil’m.
5.Raqs san’ati-milliy raqs, zamonaviy raqslar, jahon xalqlari raqslari va boshqalar.
6.STirk san’ati- o‘zmizning mashhur darboz o‘yinlari, jahon xalqlari stirki va boshqalar.
7.Askiya, qiziqchilik san’ati.
8.Tasviriy va amaliy san’at-rassomchilik, haykaltaroshlik, me’morchilik, naqqoshlik, o‘ymakorlik, kulolchilik, badiiy bezak ishlari.
1.Teatr azaldan yuksak va olijanob maqsadlarga xizmat qilib kelgan, u sahna san’ati vositalari yordamida kishidagi insoniy hislatlarni qo‘llab-quvvatlagan va rivojlantirgan, jamiyatda haqqoniylik va insonparvarlik o‘zaro munosabatlarining qaror topishi uchun kurashib kelgan. Teatr-hayot ko‘zgusi, san’at darsxonasi, muqaddas, mo‘’tabar ehrom.
AKM, ARM va kutubxonalarda teatr san’ati haqidagi adabiyotlarni targ‘ib qilish teatrning mashhur arboblari, artistlarining hayoti va ijodi haqidagi adabiyotlarni targ‘ib etish bilan birgalikda olib boriladi.
Masalan: Abror Hidoyatov, Mannon Uyg‘ur, Olim Xo‘jaev, SHukur Burhonov, Obid Jalilov, Razzoq Hamroev, Nabi G‘aniev, Sora Eshonto‘raeva kabilarning hayoti, ijodi to‘g‘risidagi adabiyotlarni keng targ‘ib qilish kerak.
2.Musiqa san’ati-yoshlarni hayotdagi kamchiliklarni tezroq tugatishga, ma’naviy ahloqiy go‘zallikdan to‘laroq bahramand bo‘lishga safarbar qiladi.
AKM, ARM va kutubxonlarda o‘zbek va jahon xalqlari musiqalari qatorida mashhur musiqachilarning hayoti va ijodi haqidagi adabiyotlarning keng targ‘ib qilinishi yoshlarni mustaqil ijod qilishga, musiqaning yangi-yangi qirralarini yaratishga imkon bermoqda.
Kitobxonlarga musiqa san’atining janr boyligini ochib berish, uni tushunishga o‘rgatish asarning o‘zini tinglash bilan birgalikda olib borilsa katta samara beradi.
Murakkab ijtimoiy-madaniy vaziyatda taraqqiyparvar voqeliklardan, avvalo, milliy musiqamiz katta sahnaga chiqqanini, shu yo‘sinda yangi-yangi shakl va janrlar o‘zlashtirilganligi biz uchun katta muvaffaqiyatlarga olib keldi.
3.Qo‘shiqchilik san’ati- Markaziy Osiyo xalqlarining istiqlolga erishish munosabati bilan milliy qadriyatlar, urf-odatlar va marosimlarni tiklash, o‘z tarixini, ma’naviy va madaniy merosini, shu jumladan, qo‘shiqchilik san’atini atroflicha etmoqda.
AKM, ARM va kutubxonalarda mashhur xonandalarning asarlari keng targ‘ib qilinishi kerak. Mulla To‘ychi Toshmuhammedov, T.Boltaev, Komiljon Otaniyozov, Ma’murjon Uzoqov, Tamaraxonim, Botir Zokirov kabilarning hayoti va ijodi haqidagi adabiyotlarni targ‘ib qilish kerak.
4.Kino san’ati-1925 yildan beri jadal sur’atlar bilan rivojlanib kelayotgan kino o‘zini san’atning yangi turi sifatida namoyish etib, badiiy madaniyat tizimidan mustahkam o‘rin oldi.
Badiiy madaniyat-adabiyot va san’at turlarining yig‘indisidangina iborat bo‘lmay, balki ichki rivojlanish qonuniyatlariga ega murakkab tizimdir.
Ana shu san’atni yuksakliklarga olib chiqqan N.G‘anievning “Nasriddinning sarguzashtlari”, SH.Abbosovning “Mahallada duv-duv gap”, M.Abzalovning “Kelinlar qo‘zg‘oloni”, I.Ergashevning “Temir xotin” fil’mlari esa tomoshobinga olam-olam zavq bag‘ishlaydi.
Milliy istiqlol va mustaqillik g‘oyalariga xizmat qiluvchi asarlarni yaratishdek ulkan vazifalar yuklatilgan ekan, bu izlanishlar jarayonida poetik an’analar albatta o‘z aksini topadi. 5.Raqs san’ati- hayotiy xodisalarni aks ettirishning birinchi me’yori raqs elementi sifatida sodir bo‘ladi. Tabiatdagi narsa va hodisalar ixcham obraz shaklida aks etadi va aniq bir maqom (poza, gavdaning harakati) yoki raqs harakati gulni bildirsa, boshqa harakati daryo timsolida bo‘ladi, uchinchi harakati bahor timsolini yaratadi.
Milliy madaniyat tiklanayotgan, etnoslarning haqiqiy tarixi aks etayotgan hozirgi davrda o‘yin-raqs madaniyatini tiklash har tomonlama ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi
Do'stlaringiz bilan baham: |
