Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

4. Difenilaminnitrat ioni bilankislotali muhitda oksidlanadi va eritma kkaradi.
Reaksiyani bajarishuchun astoydil tozalangan va quritilgan soat oynasiga 4-5 tomchi difenilaminning konsentriangan sulfat kislotadagi eritmasi tomizilib, unga toza shisha tayoqcha uchida tekshiriiadigan nitrat eritmasi kiritiladi.
Reaksiyani o`lkazishga nitrit,xromat, permanganat, temir (III), ferrisianid singari ionlar xalaqit beradi. Yodid ioni yodgacha qaytarilishi natijasida ko`k rangni niqoblashi mumkin.

Nitrit anionining reaksiyalari
Nitrit ionifaqat sovuq sharoitda suyultirilganeritmada qisqa muddat bo`ladigan kuchsiz kislota(K<sub>a</sub>=5,l∙10<sup>4-</sup>)– HNO<sub>2</sub> gategishlidir. Nitrit kislota tezda nitrit angidrid va suvga parchalanadi:
2HNO<sub>2</sub>→ N<sub>2</sub>O<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O
Nitrit angidrid ham faqal past haroratda barqaror, u uy haroratida darhol parchalanadi:
N<sub>2</sub>O<sub>3</sub> → NO ↑ + NO<sub>2</sub> ↑
Nitrit tuzlari nitrit kislotaga nisbatan ancha barqaror bo`lib, suvda yaxshi eriydi (qizdirganda eriydigan kumush nitritbundan mustasno). Quruq nitritlarningayrimlari (NaNO₂, KNO₂ qizdirganda parchalanmay suyuqlanadi. ayrimlari (AgNO₂, Ba(NO₂)₂, Pb(NO₂)₂, NH₄NO,) esa parchalanib ketadi:
NH₄NO₂→ N₂ + 2H₂O
I. Kislotalar nitritlarga ta'sir ettirilganda, nitrit kislota hosil bo`lib. u osongina parchalanadi va qo`ng`ir gaz NO₂ ajralib chiqadi:
2NO₂^-+2H⁺ → 2HNO₂
2HNO₂ → NO₂ ↑ + NO ↑ + H₂O
2. Kaliy yodid suyultirilgan mineral yoki sirka kislota ishtirokida yodgacha oksidlanadi:
2NO₂^- + 2J^- + 4H⁺ → J₂ + 2NO ↑ + 2H₂O
Mineral kislotalarningsuyultirilganeritmalarida yodid ioniboshqaoksidlovchilarta'siridan ham oksidlangani uchun reaksiyanisirka kislota muhitidao`tkazish maqsadga muvofiq.