Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti

Uy xo’jaliklari moliyasi tartibga solish (tartiblash) funktsiyasining namoyon bo’lishini quyidagi ikki nuqtai-nazardan qarash maqsadga muvofiq:

• 
  makroiqtisodiyot;
  
• 
  mikroiqtisodiyot.
  

Makroiqtisodiy yondoshuv nuqtai-nazaridan uy xo’jaliklari moliyasi, bir vaqtning o’zida, davlat tomonidan iqtisodiyotni tartibga solishning (tartiblashning) ob’ekti va instrumenti hisoblanadi. Uy xo’jaliklari moliyasini tartibga solaverib (tartiblab), davlat, eng avvalo:

• 
  bozor munosabatlariga xos bo’lgan daromadlarni differentsiatsiya qilish (tabaqalashtirish) muammosining o’tkirligini kamaytiradi;
  
• 
  aholi daromadlari manbaining tarkibiy tuzilishi va dinamikasidagi (o’zgarishidagi) tendentsiyalarni shakllan-tiradi;
  
• 
  iste’molning minimal (eng kam) darajasini tartibga soladi (tartiblaydi);
  
• 
  uy xo’jaliklarining investitsion potentsialiga (salohiyatiga) ta’sir ko’rsatadi.
  

Mikroiqtisodiy yondoshuv nuqtai-nazaridan esa uy xo’jaliklarining iqtisodiyoti uning turli ishtirokchilari o’rtasidagi yetarli darajada murakkab bo’lgan munosabatlar kompleksiga asoslanadi. Bu munosabatlar yosh borasidagi farqlar, xarakterning belgilari, odamlarning qiliqlari, ular daromadlari va ehtiyojlarining xilma-xil darajasi bilan belgilanadi. SHu bilan birgalikda, faqat uning ishtirokchilari iqtisodiy (moliyaviy) qarorlar qabul qilishda o’zaro tushunishga ega (yakdil) bo’lsalargina, uy xo’jaliklarining sog’lom (normal) rivojlanishi sodir bo’lishi mumkin. O’z navbatida, uy xo’jaliklarining turli ishtirokchilari iqtisodiy manfaatlarini muvofiqlash-tirish ularni tartibga solish orqali amalga oshiriladi. Bu yerda “ularni tartibga solish” deyilganda, uy xo’jaligining bir a’zosiga to’g’ri keladigan daromad bir qismining o’zgartirilishi nazarda tutilayapti. Demak, bundan uy xo’jaliklari moliyasining yana bir funktsiyani – iqtisodiy birlik sifatida uy xo’jaligining balanslashtirilgan (muvozanatli) tarzda rivojlanishini qo’llab-quvvatlovchi tartibga solish funktsiyasini – bajarishi yaqqol ko’rinib turibdi.