Respublikasi oliy

29 ^_ rasm.
Osyotrsimonlar, ya'ni baqra
baliqlar turkumi vakillaii: 1

• 
  baqra baliq, 2 — beluga, 3
  
• 
  sevryuga, 4 — strelyad,
  5 —soxta kurakburun.
  

Shu'la qanotli baliqlar (Actinopterygii) kenja sinfi vakillarining shakli xilma —xil bo'lib, yer yuzining hamma suv havzalarida tarqalgan (30 — rasm).


30 - rasm. Suyakli baliqlar
vakillari: 1 — anabas, 2 — gul baliq
(forel), 3 — qizilko'z (plotva), 4 — oqcha
baliq (leshch), 5—kefal, 6—ilonbaliq.


Suyakli ganoidlar (Holosei)
katta turkumidan hozirgi vaqtda
faqat ikkita vakili —kaymon baliq
yoki panserli cho'rtan baliq va loyqa
baliq (Amiya) saqlanib qolgan. Bu
baliqlar ichaklarida ham osyotrsimon
baliqlardagi singari spiral klapani,
yuraklarida arterial konus saqlangan,
ustki ensa suyagi yo'q. Kaymon
balig i va loyqa baliq Shimoliy
Amerika suvlarida yashaydi.
Seldsimonlar (Clupeiformes)
turkumiga eng primitiv suyakdor
baliqlar kiradi. Bularning bosh
skeletining anchagina qismi tog'aydan
tuzilgan. SuZgich qanotlarining
shu'lalari yumshoq va bo'g'imli
bo'lishi xarakterli. Bu turkumga seid
va losos oilalari kiradi.


106


www.ziyouz.com kutubxonasi




Seldlar oilasiga 150 tacha tur baliqlari kiradi. Bular asosan dengiz va okeanlarda yashaydi, ba'zilari esa ko'payish uchun daryolarga kiradi. Seldlar dunyoda tutilayotgan baliqlaming 37 foizini tashkil qiladi. Shimoliy va Uzoq Sharqdagi dengizlarda yashovchi Shimol seldi, Kaspiy dengiz va Volga hamda Ural daryolarida yashovchi qora orqali seld, Boltiq va Qora dengizlarda yashovchi kilkalar bulaming tipik vakili hisoblanadi. Lososlar orqa va dum suzgich qanotlari orasida teridan iborat skeletsiz yog‘ suzgich qanotlari bo'lishi bilan xarakterlanadi. Bu baliqlardan qimmatbaho go'sht va qizil uvuldiriq (tuxum) olinadi. Lososlar shimoliy yarim sharda tarqalgan bo'lib, dengizlarda yashaydi va uvuldiriq (tuxum) tashlash uchun daryolarga kiradi. Lososlarga Uzoq Sharq dengizlarida yashaydigan keta, gorbusha, nerka, ko'l va soylarda yashaydigan gulmoy baliqlari kiradi.