ResearchGate

Ideal va qovushoq suyuqlik modeli deganda nimani tushunasiz?

Oqim chizig‘i, oqim naychasi erkin sirt va jonli kesim nima?

Oqim sarfi va uning o‘rtacha tezligi, ho‘llanish perimetri va gidravlik radius nima?

Oqimning uzviylik tenglamasi va uning ma’nosini tushuntiring.

Gidrodinamik napor va uning ma’nosini ayting.

Bernulli tenglamasi va undan natijalarini tushuntiring.

Laminar va turbulent oqim deganda nimani tushunasiz?

Adabiyotlar: [1], 4-55 b.; [3], 271-278 b.
Fan: «Gidrodinamikaning asosiy masalalarini sonli yechish usullari».
O‘quv-mashg‘ulot soati: 2 s. (ma’ruza); 4 s. (mustaqil ish).
O‘quv-mashg‘ulot turi: an’anaviy ma’ruza.
O‘quv-mashg‘ulot maqsadi:

• 
  ta ’limiy - gidrodinamika tenglamalari va ularni konservativ shaklga keltirish, ularning Eyler va Lagranj shakli bilan bog‘liq muammoli masalani yechishg a ko‘nikma hosil qilish; gidrodinamika tenglamalariga oid ma’lumotlarni eslab qolish; tenglamaning konservativligini aniqlash va har xil muhitlar uchun holat tenglamasini tuzishni mashq qilish; fizik-mexanik jarayonlarni o‘rganish;
  
• 
  tarbiyaviy - ishontirish; xulqi ustidan nazorat; faol mustaqil ishlash; mustaqil ishni bajarishda vaqtni to‘g‘ri taqsimlash; javobgarlikni his qilish; mehnat- sevarlik; yakka tartibda va guruhlarda hamkorlikda ishlash; raqibni hurmat qilish; kelishuvchanlik; bir to‘xtamga kelish; diqqatni jamlash; sarishtalik;
  
• 
  rivojlantiruvchi - darslik bilan ishlash; ijodiy namuna; tahlil; taklif; xulosa; tanqidiy qarash; xususiydan umumiyga o‘tish; umumlashtirish; nazariy, mantiqiy va analitik fikrlash; ijodiy yondashish; Internetdan foydalanish.
  

O‘quv-mashg‘ulotni o‘qitish texnologiyasi:

• 
  o ‘qitish usuli: noan’anaviy (tashkiliy qism; so‘rash, tushuntirish, mustahkam- lash, aqliy hujum; «Insert» texnikasi; uyga vazifa; xulosa);
  
• 
  o ‘qitish shakli: jamoaviy, guruh bo‘lib;
  
• 
  o‘qitish vositasi: uslubiy qo‘llanma; ma’ruzalar matni; tarqatma materiallar; slaydlar;
  
• 
  o ‘qitish sharoiti: kompyuter; videoproyektor; elektoron doska bilan ta’minlan- gan auditoriya;
  
• 
  monitoring va baholash: og‘zaki; blits-so‘rov; test.
  

O‘quv-mashg‘ulot rejasi:

• 
  Gidrodinamika tenglamalarning differensial shaklda yozilishi.
  
• 
  Eyler tenglamalarining giperbolikligi.
  
• 
  Holat tenglamasi.
  

Tayanch so‘zlar va iboralar:
Zichlik; massa; tezlik; impuls; ichki energiya; Eyler tenglamasi; xos son; xos vektor; holat tenglamasi; termik tenglama; sodda muhit; ikki parametrli muhit; ideal gaz; to‘yingan gaz; politrop muhit; vektor; oddiy va xususiy hosilali differensial tenglama.
Gidrodinamikaning tenglamalari sistemasi beshta tenglamani o‘z ichiga oladi, bular temperaturadan bog‘liq p - zichlik, u - tezlik, s - ichki energiya zichligi uchun tenglamalar bo‘lib, umumiy holda bu tenglamalarning har biri (x,t) - fazoviy va vaqt koordinatalaridan bog‘liq.
Avvalo gidrodinamika tenglamalarini Eyler, konservativ shaklida, ya’ni boshlang‘ich qo‘zg‘almas koordinatalar sistemasiga nisbatan differensial shaklda

yozaylik:
• massa