Режа: Ўсимликлар таркибида сув ва қуруқ моддалар миқдори. Ўсимлик таркибидаги макро ва микроэлементлар

Қишлоқ хўжалик экинларининг ҳосили билан озиқ моддаларини ўзлаштирилиб кетиши ва уларнинг нисбати.

Қишлоқ хўжалигида ўсимликларни тўғри озиқланиш режимини яратишда уларни барча ривожланиш даврларида, айниқса, вегетация охирида асосий ва қўшимча маҳсулот билан озиқ элементларини ўзлаштириб кетилишини билиш жуда муҳимдир. Асосий озиқ элементларни (азот, фосфор, калий) баъзи бир қишлоқ хўжалиги экинлари томонидан ўзлаштириб кетиши қуйидагичадир.

Ҳар бир қишлоқ хўжалиги экинларининг асосий ва қўшимча ҳосилдаги озиқ элементларининг миқдори, аввало уларнинг тур хусусиятига навига ва етиштириш шароитларига ҳам боғлиқ. Масалан, азот ва фосфор миқдори қўшимча маҳсулотдагига (сомон, палаги) қараганда, ҳосилнинг асосий қисмида - донида, илдизмева ва туганакларида кўпроқ бўлса, калий эса аксинча, кўпроқ қўшимча маҳсулотларда бўлади.

Карам, картошка, қанд лавлаги, ғўза, кунгабоқар, хашаки илдизмевалар ва силос экинларидан юқори ҳосил етиштириш учун, озиқ моддаларни ғалла экинларга нисбатан кўпроқ қўллаш керак

Озиқ элементларини ўзлаштириб кетилиши даражаси олинадиган ҳосил миқдорига жуда боғлиқ бўлиб, ҳосилдорлик ортиши билан тупроқдан озиқ моддаларни ўсимлик томонидан олиб кетиши кўпаяди. Лекин, ҳамма вақт ҳам, ҳосил салмоғи билан асосий озиқ элементларни ўзлаштириб кетилиши орасида тўғри пропорционаллик кўзатилмайди. Ҳосилдорлик қанчалик юқори бўлса, маҳсулот бирлигини шаклланишига сарфланадиган озиқ моддалар миқдори, одатда, камаяди

• Асосий озиқ элементларининг ҳосил билан ўзлаштирилиб кетилиши, 1 тонна асосий маҳсулотга нисбатан кг ҳисобида
• (Смирнов, Муравин маълумотлари).

Экинлар	N	P2O5	K2O
Кузги буғдой	37,0	13,0