Режа: Мотивларнинг мазмуни ва моҳияти. Мотивларнинг турлари

Иккинчи қадам – хавфсизликка эҳтиёж . Бунга ташқи хавфлардан ҳимоя қилиш киради. Ушбу эҳтиёж ҳимоя, бошпана ва қоидалар ва қонунларга риоя қилиш каби эҳтиёжларга асосланади. Ушбу эҳтиёжларнинг бажарилиши билан инсон қўрқуви ва хавотирини камайтиради. Инсон хавф-хатарга қарши мудофаада бўлиб, бор нарсасини ҳимоя қилишга туртки беради. Бу муносабатлар нуқтаи назаридан ҳам шундайдир. Яъни, биз бошқа одамлар билан муносабатларни ҳимоя қилишни ва хавфсиз ўтказишни хоҳлаймиз.
Учинчи қадам тегишли бўлиш, севиш ва қабул қилиш каби ижтимоий эҳтиёжларни ўз ичига олади . Инсон ижтимоий мавжудот бўлганлиги сабабли, у ёлғиз яшай олмайди. Бошқалар билан яшаш, қабул қилиш, дўстлик, севги ва севилиш ҳамма учун муҳимдир. Физиологик ва хавфсизлик эҳтиёжлари қондирилган одамлар бир гуруҳга аъзо бўлиш ва уларни севиш зарурлигини ҳис қиладилар ва бунга жавоб берадиган гуруҳни топадилар. Акс ҳолда, у ўзини ёлғиз ва ташландиқ ҳис қилади.
Пирамиданинг тўртинчи босқичи – қадр-қиммат ва ҳурматга эҳтиёж . Одамлар ўзлари тегишли бўлган гуруҳда ҳурмат қилишни хоҳлашади. Муваффақиятига қойил қолган ва ҳурматга сазовор бўлган одамлар ўзларига ишонишади. Мақом, ютуқ, обрў-еътибор ва эътирофни ўз ичига олган ушбу эҳтиёж икки хил. Шахслар ўзига ишонч ва ўз қадр-қимматига эга бўлишни истайдилар ва бошқалар уларни шундай кўришни истайдилар.
энг юқори чўққида, бешинчи қадамда, ўз-ўзини англаш зарурати мавжуд . Ушбу бўлим одамнинг ўз имкониятларини аниқлайдиган соҳадир. Масалан, агар биз ўз билимимиз, кўникма ва қобилиятларимизни тўлиқ очиб беролмаймиз деб ўйласак, биз катта бўшлиқни ҳис қиламиз ва бу туйғудан халос бўлишга ҳаракат қиламиз. Ҳаётдан нимани истаймиз ва қандай йўлни босиб ўтамиз каби саволлар шу қисмга тегишли. Ушбу босқични ўзини ўзи актуаллаштириш деб ҳам аташ мумкин. Маслоу ушбу босқични ҳамма ҳам бажара олмаслигини таъкидлайди. 

Ўзини англайдиган шахснинг асосий хусусиятлари қандай?

Хўш, Маслоуга кўра пирамиданинг тепасида нима бор? Машҳур психолог учун бешинчи қадам деярли ҳаёт сирини ҳал қилиш ва донолик ва тинчликни топишга ўхшайди. Маслоу фикрига кўра ўзини ўзи амалга оширувчи шахс ўзини ўзи ичкаридан келиб чиққан ҳолда тутади. Кўриш бурчаги кенг. У шахсий ҳаётга эга, бошқаларга боғлиқ эмас. У демократик характерли тузилишга эга, ўз ҳаётини мазмунли кўради, ноаниқликка тоқат қила олади. У ўзини ва бошқаларни қандай бўлса, шундай қабул қилиши мумкин ва унинг фикрлари ва хатти-ҳаракатлари самимийдир. У ўзига эмас, балки муаммога диққатни жамлайди, у ижодийдир. У жамиятга қарши индивидуал мустақиллигини сақлаб қололди, инсоният фаровонлигидан манфаатдор, ҳаётга объектив нуқтаи назардан қараши мумкин.