Referat mavzulari ro’yxati

Qoplamaga plastik holda ishlov berish
- ohak qumli suvoq uchun ko’p 
qo’llaniladi. Purkash orqali, boshqa ranglarning purkalishi orqali, metal chyotkalar 
yordamida torslanishi, metal relefii va rezina valikni yurgizish orqali suvoqlanadi. 
Yuza qatlamini plastik suvoqlashda foyelar, xollar va bufetlar uchun cheklanmagan 
imkoniyatlarni ochadi. 
Qoplamaga yarimplastik holda ishlov berish
- to’ldiruvchiga boglik holda 
mayda va yirik faktura ko’rib chiqiladi. Ishlov berishni taroq va sikllar bilan amalga 
oshirish mumkin. Marmar va granit suvoq olish uchun (NBA kushish ham mumkin) 
dekorativ qorishma surtilib qirg’ich yoki kelmani yurgizish orqali olish mumkin. 
Dekorativ qorishmaga - keramik materiallardan olingan chiqindilarni qo’shish 
mumkin. Qotib boshlangan yuzani 10-15% li tuz kislotasi bilan ishlov berish mumkin. 
Qoplamaga qattiq holatda ishlov berish
- natijada qo’pol holatdagi 
maydalangan tosh yuzasi hosil bo’ladi. Kislota bilan ishlov berilgan suvoq iqtisodiy 
jihatdan afzal. Ohak, marmar va pigmentlar qo’llanilmasa ham bo’ladi. 
Tosh suvoqlarda to’ldiruvchi rangini qoplama rangiga qarab aniqlanadi. 
Dekorativ suvoqlari tayyorlashda quruq aralashmalar qo’llash
tavsiya etiladi, bu 
ish hajmini kamaytiradi, mustahkamligini ta’minlaydi. Quruq aralashmalarni suv bilan 

---

15 
yoki ohak suti bilan qorishtirish kifoya etiladi. Quruq pigmentlar o’rniga pasta 
qo’llanilsa, buyalgan qorishmaning mustahkamligi oshadi. 
Sun’iy marmardan pardozbop materiallar. 
Tosh, g’ishtli, betonli va yog’och konsruksiyalar yuzalarini qoplashda qo’llash 
mumkin. 
Oselkali marmar - uni tayyorlash jarayoni qorishma tarkibini tayyorlashdan 
boshlanadi. Asosiy material bo’lib yuqori mustahkam gips hisoblanadi. Kerakli 
rasmlar va ranglarni olish: uchun gipsga yorug’ bardosh pigmentlar 15% dan ko’p 
bo’lmaganda qo’shiladi. Keyingi texnologik jarayon quyidagicha amalga oshiriladi: 
Maxsus shitga quriq gips qatlamini tushaydilar. Avval fonni asosiy ranglarini 
tushaydilar, keyin o’rtacha ranglarni, undan so’ng asosiy ranglarni tushaydilar. 
Qatlamlarning qalinligi 200 mm gacha bo’lishi mumkin: 
Bu shit yoniga bitta yoki bir nechta yog’och shitlar o’rnatiladi. Quruq 
aralashmani shu shitlar ustiga olib o’tiladi. Quruq aralashmaning qalinligi kerakli 
marmar qalinligidan 2 baravar qalin bo’lishi kerak. Ramkani to’ldirib turgan quruq 
aralashmani kelma yoki reyka bilan tekislanadi va yupqa doka bilan yopiladi. Keyin 
yelim qorishma bilan to’la to’yinguncha to’yduriladi. 
Sepish usulidan tashqari marmar xamiri shitga tayyor gips xamiri xaltali 
qatlamlar bilan joylashtirilishi mumkin. Buning uchun asosiy fon rangi tushiladi, keyin 
boshqa belkurak bilan marmar rasmi joylashtirila boriladi. 
Dog’li rasmli marmar olish uchun qatlamga boshqa rangdagi hamir tushaladi. 
Marmar xamirini yuza qismiga tushamadan oldin uni suvoq, gips aralashmasi bilan 
surkaladi. Shundan keyin shitda tayyorlangan gips xamiri yuza qatlamiga olib kelinadi 
va uni devorga qaratib quyib gruntga qattiq bosiladi. Shitni yechib olinadi, hamipni esa 
xaltaning uchlari bilan ushlab turiladi, belkurak bilan tekislanadi va kul bilan urib 
chiqiladi. Qatlamning bazi joylarida qolib ketgan xavo belkurak teshik qilinib xavo 
chiqarilib yuboriladi. 
Marmar xamirini yuzaga belkurak bilan ham quyish mumkin. Asosiy fon xamiri 
kul bilan tushaladi. Rasm solish uchuy kerakli rangdagi past hamir ustidan kesilgan 
bo’laklarga quyiladi. Arxitektura detallari marmar xamiridan qilinishi mumkin. 
Mapmarning qotishi jarayonidan 2-3 soatdan so’ng usti tozalanadi. Yuzasini shlifovka 
qilishda suv bilan namlanadi. Tekismas joydarda yoki yoriqlar paydo bo’lgan bo’lsa 
gips qorishmasidan shpatellash mumkin. 
Keyingi jarayon bu marmarni polirovkalash. Yuza yelim qorishma bilan 
qoplanadi va 1-2 kun davomida uni qora oselka bilan polirovka qiladi. Bu jarayon 
natijasida suv bilan namlanadi. 6-7 kunlik quritishdan keyin sun’iy marmarni 
yaltiraguncha voskali pasta bilan tozalanadi. Oselkali sun’iy marmar 
portlandsementdan tayyorlanishi ham mumkin.