Хунар таълими муассасалари ^ам уларга амал ^иладилар. Ш у
нинг учун ^ам бу тадбирларнинг энг му^имлари хал^ маорифи
тизими ра^барларига купро^ тааллу^идир.
Таълим муассасаси ра^барларини
жавобгарликка тортиш
чоралари хилма-хилдир. Улар ме^нат интизомини бузганлик учун
барча таълим ходимлари ва хизматчилар сингари интизомий
жазога тортилишлари мумкин. Уларга танбе^ беришдан бошлаб
то ишдан бушатишгача жазо чораси фшланилиши табиий. Жа-
золар шу мансабдор шахсни вазифага тайинлаш билан богаи^
булган ра^бар ёки ташкилот томонидан берилади.
Бу масалаларни ^ал этишда касаба уюшмалари катта роль
уйнайди. Ра^бар касаба уюшмасининг (туман органидан паст
булмаган органнинг) талаби билан ишдан бушатилиши мумкин.
Корхона ходими ёки маъмурияти касаба уюшмасининг ^арори
устидан ю^ори касаба уюшмасига шикоят килиши мумкин.
Ю ^ори касаба уюшмаси ^арори ^атъийдир.
Ра^барлар ходимни ^онунсиз равишда ишдан бушатганли-
ги ёки уни кам иш ^аки туланадиган ва ходимни ^аноатлантир-
майдиган бош^а ишга утказганлиги учун ^атъий жавобгардир.
Суд шу масалаларни му^окама ^илиб хусусий ажрим чикаради,
бу ажримга биноан айбдор ра^бар интизомий жазога, айрим лол
ларда эса жиноий жавобгарликка тортилади.
Ходимни ^онунсиз равишда ишдан бушатганлиги ёки бош^а
ишга утказганлик учун айбдор булган ра^бар мажбурий прогул
ёки кам иш ^а^и туланадиган ишни бажариб турган ва^т учун
^аь; тулаш баробарида корхонага етган зарарни тулашга маж-
бур. Ра^бар суднинг конунсиз равишда ишдан бушатилган шахс
ни ишга тиклаш тукрисидаги ^арорини уз ва^тида бажармаган
^олда ^ам худди шундай жавобгарликка тортилади. Шу билан
бирга туланадиган зарарнинг микуюри ра^барнинг уч ойлик ок-
лади мшуюрида булиши мумкин.
Ра^барлар материалларни ва турли мулкларни ^исобга олиш
ва caiyiam учун моддий жавобгардирлар. Агар бу иш ёмон йулга
^уйилган булса (бу ^ол моддий бойликларнинг бузилиши ва та-
лон-тарож булиб кетишига сабаб булади), у ^олда ра^бар етка-
зилган зарарни тулайди.
Амалдаги ^онунлар ва ^оидаларда режаларнинг бажарили-
ши тугрисидаги хисоботларни ошириб ёзганлик ва уларни бош-
^ача йул билан бузиб курсатганлик учун, шунингдек расмий ^уж-
www.ziyouz.com kutubxonasi
жатларга атайлаб сохта маълумотлар киритганлик учун жавоб-
гарликка тортишни назарда тутувчи бир ^анча чоралар белги-
ланган. Узбекистон Республикасининг жиноят кодексида бундай
хатти-^аракатлар учун икки йилгача озодликдан ма^рум этиш-
га ^адар жазо бериш ёки бир йилгача ме^нат-ахлок тузатиш иш-
ларига тортиш назарда тутилади.
Уз хизмат мав^еини суисгеъмол килиш йули билан давлат ёки
жамоат мулкини угирлаганлик учун, пора олганлик ва ^уку^ни
бошка йуллар билан бузганлик учун таълим муассаси рахбарла-
рига жуда ^атти^ жазо чоралари ^улланилади.
Ра^барларни жавобгарликка тортишнинг бу ерда баён килин-
ган нормаларининг кулланилиши улар билан ишлашда му^им
^исобланмайди. Булар фа кат сунгги чора сифатидагина ^улла-
нилиши керак. ^ а р бир таълим муассасасида асосий эътиборни
бундай чораларни ^улланиш заруратини истисно ^илишга,
^у^у^ий нормаларнинг бузилишига йул ^уймасликка ^аратиш
керак. Таълим муассасалари ра^барларида конун ва ^у^укни
Хурмат ^илиш ^иссини, уларга ^атъий риоя ^илиш зарур деган
тушунчани кун сайин тарбиялаб бориш керак. Бу жи^атдан иш
методлари ва услубининг такомиллаштириб борилиши, барча
педагогик ходимларнинг жамоани бош^аришда
фаоллик билан
иштирок этиши катта а^амиятга эгадир.
Do'stlaringiz bilan baham: