Рахбар психологияси олий таълим, халц таълими, соглицни сацлаш, урта махсус


Ра^барларнинг з^у^у^ий меъёрларни бузганлик



Download 10,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/97
Sana17.07.2022
Hajmi10,95 Mb.
#812447
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   97
Bog'liq
Rahbar psixologiyasi (N.Boymurodov)

2.6. Ра^барларнинг з^у^у^ий меъёрларни бузганлик
учун жавобгарлик масъулияти
%УЦУЧий давлатнинг короли %ам, .уимояси
jfOM, кузи $ам, сузи
.yaw 
цоиундир
И.А. К АРИ М О В
«Истицлолнинг дастлабки йилларида Президентимиз И.Ка- 
римов ра^намолигида исло^отлар стратегияси ишлаб чи^илди. 
Бунга кура, яцин келажакда юртимизда, куппартиявийликка, 
фикрлар хилма-хиллигига таянган, ^онуннинг устиворлигига 
амал ^иладиган демократик ^у^у^ий давлат барпо ^илинмоь^ца. 
Бу масъулиятлар собит тушунчага айланиши, з^ар бир раз^бар- 
нинг ру^ий оламидан жой олмоги, унга сингиб 
k c t m o f h
керак. 
Демак ра^барликда ру^ий омил муз^им роль уйнайди. Агар бу 
омил ра^барнинг психологик-физиологик, з^ис-тушули з^аёти би­
лан уйгунлашмаса, ра^барнинг масъулият омилига айланмай- 
ди. Бугунги кунда ра^барларни з ^ у ^ и й онг, ^у^у^ий маданият, 
^у^у^ий билимлар билан ^уроллантириш асосий вазифалардан 
биридир. Чунки, а^олининг ^у^укий тарбиясини тубдан яхши­
лаш ^у^у^ий ахборотнинг кенг майдонини яратиб бериш х у в ^ и й
давлатнинг 
1
$арор топишида му^им йуналишдир»35.
Ю ^орида тилга олинган з ^ у ^ и й нормаларни яхши билиш ва 
улардан фойдаланиш таълим муассаси ра^барлари ва мутахас- 
сисларининг бошцаришга оид барча ишлари таъсирчанлигини 
оширишнинг му^им шартидир.
Биро^, белгиланган ^уку^ий ^оидалардан фойдаланаётганда, 
з^ар бир рахбар фа^ат уз з ^ у ^ и н и эмас, балки шу билан бирга уз 
бурчини, бош^аришнинг з^ у к и й меъёрларига ^атъий риоя ^или- 
ниши учун жавобгарлик масъулиятини з^ам билиши керак. Айрим 
рахбар ходимлар узлари катта з ^ у ^ а эга булгани з^олда, бош^а 
ходимларга фа^ат мажбурият юклаши каби вазиятнинг юзага ке- 
лишига йул ^уймаслиги керак. Ра^барларнинг катта ^ у к у ^ а р и
уларнинг маънавий-психологик бурчларини, топширилган иш учун 
юксак жавобгарликни чу^ур ^ис этишни ^ам та^озо этади.
Бундай иш услубига бош^аришнинг ^ у к ^ и й меъёрларини буз­
ганлик учун ра^барларни жавобгарликка тортиш тадбирлари з^ам 
ёрдам бериши керак. Одатда, хал^ таълими урта махсус касб-
35 Орипов М. «Цаш^адарё» газетаси, 2006 й, 10 октябр
www.ziyouz.com kutubxonasi


Хунар таълими муассасалари ^ам уларга амал ^иладилар. Ш у­
нинг учун ^ам бу тадбирларнинг энг му^имлари хал^ маорифи 
тизими ра^барларига купро^ тааллу^идир.
Таълим муассасаси ра^барларини жавобгарликка тортиш 
чоралари хилма-хилдир. Улар ме^нат интизомини бузганлик учун 
барча таълим ходимлари ва хизматчилар сингари интизомий 
жазога тортилишлари мумкин. Уларга танбе^ беришдан бошлаб 
то ишдан бушатишгача жазо чораси фшланилиши табиий. Жа- 
золар шу мансабдор шахсни вазифага тайинлаш билан богаи^ 
булган ра^бар ёки ташкилот томонидан берилади.
Бу масалаларни ^ал этишда касаба уюшмалари катта роль 
уйнайди. Ра^бар касаба уюшмасининг (туман органидан паст 
булмаган органнинг) талаби билан ишдан бушатилиши мумкин. 
Корхона ходими ёки маъмурияти касаба уюшмасининг ^арори 
устидан ю^ори касаба уюшмасига шикоят килиши мумкин. 
Ю ^ори касаба уюшмаси ^арори ^атъийдир.
Ра^барлар ходимни ^онунсиз равишда ишдан бушатганли- 
ги ёки уни кам иш ^аки туланадиган ва ходимни ^аноатлантир- 
майдиган бош^а ишга утказганлиги учун ^атъий жавобгардир. 
Суд шу масалаларни му^окама ^илиб хусусий ажрим чикаради, 
бу ажримга биноан айбдор ра^бар интизомий жазога, айрим лол­
ларда эса жиноий жавобгарликка тортилади.
Ходимни ^онунсиз равишда ишдан бушатганлиги ёки бош^а 
ишга утказганлик учун айбдор булган ра^бар мажбурий прогул 
ёки кам иш ^а^и туланадиган ишни бажариб турган ва^т учун 
^аь; тулаш баробарида корхонага етган зарарни тулашга маж- 
бур. Ра^бар суднинг конунсиз равишда ишдан бушатилган шахс­
ни ишга тиклаш тукрисидаги ^арорини уз ва^тида бажармаган 
^олда ^ам худди шундай жавобгарликка тортилади. Шу билан 
бирга туланадиган зарарнинг микуюри ра^барнинг уч ойлик ок- 
лади мшуюрида булиши мумкин.
Ра^барлар материалларни ва турли мулкларни ^исобга олиш 
ва caiyiam учун моддий жавобгардирлар. Агар бу иш ёмон йулга 
^уйилган булса (бу ^ол моддий бойликларнинг бузилиши ва та- 
лон-тарож булиб кетишига сабаб булади), у ^олда ра^бар етка- 
зилган зарарни тулайди.
Амалдаги ^онунлар ва ^оидаларда режаларнинг бажарили- 
ши тугрисидаги хисоботларни ошириб ёзганлик ва уларни бош- 
^ача йул билан бузиб курсатганлик учун, шунингдек расмий ^уж-
www.ziyouz.com kutubxonasi


жатларга атайлаб сохта маълумотлар киритганлик учун жавоб- 
гарликка тортишни назарда тутувчи бир ^анча чоралар белги- 
ланган. Узбекистон Республикасининг жиноят кодексида бундай 
хатти-^аракатлар учун икки йилгача озодликдан ма^рум этиш- 
га ^адар жазо бериш ёки бир йилгача ме^нат-ахлок тузатиш иш- 
ларига тортиш назарда тутилади.
Уз хизмат мав^еини суисгеъмол килиш йули билан давлат ёки 
жамоат мулкини угирлаганлик учун, пора олганлик ва ^уку^ни 
бошка йуллар билан бузганлик учун таълим муассаси рахбарла- 
рига жуда ^атти^ жазо чоралари ^улланилади.
Ра^барларни жавобгарликка тортишнинг бу ерда баён килин- 
ган нормаларининг кулланилиши улар билан ишлашда му^им 
^исобланмайди. Булар фа кат сунгги чора сифатидагина ^улла- 
нилиши керак. ^ а р бир таълим муассасасида асосий эътиборни 
бундай чораларни ^улланиш заруратини истисно ^илишга, 
^у^у^ий нормаларнинг бузилишига йул ^уймасликка ^аратиш 
керак. Таълим муассасалари ра^барларида конун ва ^у^укни 
Хурмат ^илиш ^иссини, уларга ^атъий риоя ^илиш зарур деган 
тушунчани кун сайин тарбиялаб бориш керак. Бу жи^атдан иш 
методлари ва услубининг такомиллаштириб борилиши, барча 
педагогик ходимларнинг жамоани бош^аришда фаоллик билан 
иштирок этиши катта а^амиятга эгадир.

Download 10,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   97




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish