Радиоэлектроника асослари муҳаррир — Қ. Азимов

II ҳол: Z<r (ёки R_r ∞)





2.35-расм. Параллел контурнинг Z>>R_r (a), Z<_г (б) ва Z ≈ R_r (в) ҳоллардаги резонанс чизиқлари.


Бу ҳолда контурга келадиган ток амплитудаси кўринишда ифодаланади ва генератор частотасига боғлиқ бўлади. Контурдаги кучланиш U_mк унинг қаршилигига мутаносиб ўзгариб, резонанс вақтида максимал қийматга эришади (2.36-6 расм).
III ҳол: .
Бу ҳолда I_m ток ва U_mк кучланиш частотага боғлиқ бўлиб, уларнинг ўзгариш хусусияти II ҳолдаги каби бўлади. (2.35в-расм).
Резонанс чизиғининг тенгламасидан параллель контурнинг ўтказиш соҳасини аниқлаш мумкин. У кетма-кет контурнинг ўтказиш соҳаси билан бир хил бўлади ((2.65) ифодага қаранг).
Контурга нагрузка уланган бўлса, унинг эквивалент асллиги
(2.72)
орқали аниқланади. Бунда (2.71) ни ҳисобга олсак, контурнинг нисбий ўтказиш соҳаси қуйидагича кўри- нишда ифодаланади:
(2.73)
Демак, параллел контурнинг ўтқазиш сохаси генераторнинг ички каршилиги билан контурнинг тўлиқ қаршилиги ораси­даги нисбатга бсғлиқ зкан. Агар Z_p>>R_r бўлса, контурнинг ўтказиш соҳаси токка нисбатан чекли қийматга эга бўлиб, кучланиш бўйича чегараланмаган бўлади. Аксинча, Z_p<r бўлса, у кучланиш бўйича чекли қийматга эга бўлиб, ток бўйича чегараланган бўлмайди. Фақат контурнинг тўлиқ каршилиги генератор ички қаршилиги тартибида бўлгандагина у хам ток бўйича, ҳам кучланиш бўйича чекли қийматга эришади.
Шундай қилиб, параллель тебраниш контуридан ташқи генераторнинг ички қаршилиги контурнинг тў- лиқ қаршилиги тартибида ёки ундан катта бўлган ҳол- лардагина фойдаланиш мумкин.


2.16. деб уч турга ажратилади. Буларга 2.36-расмда тасвирланган икки- та содда контурнинг ўзаро боғланиши мисол бўлади.
Ҳар бир боғланиш тури хилма-хил бўлиши мумкин. Масалан, индуктив боғланиш - трансформатор (2.36а - расм) ёки автотрансформатор (кониндуктив) (2.36 б-расм) боғланишга, сиғим боғланиш ички (2.36в расм) ёки ташқи (2.36г-расм) сиғим боғланишларга ажратилиши мумкин.
Шуни айтиш керакки, боғланиш турларининг кўп- лиги, схемаларнинг мураккаблиги ва бошқа сабаблар боғланишга кирувчи парциал контурни якка контур сифатида ажратиб олиб ўрганиш имконини бермайди.