Bug' qozonidan chiqayotgan bug'ning harorati asosiy para- metrlardan biri bo'lib, u bug' turbinaning va bug' qozonining tejamli ishlashi irustahkamligini belgilaydi. Bug' qizdirgichlar ket- ma-ket joylashgan alohida qismlardan tashkil topib, ular turli haroratga ega bo'lgan bug' qozoniriing gaz yo'llarida joylashgandir. Qizdirilgan bug'ning harorati bug' qLzdirgichlarning issiqlik qabul qilishiga va bug' ishlab chiqarishiga bog'liqdir. O'zgarmas sarfda bug' ishlab chiqarilayctganda bug' qizdirgichlarning issiqlik qabul qLlish q±>iliyati yonish tartibiga, isitish yuzalarining ifloslanishiga,
70-rasm. Barabanli bug' qozonida birlamchi bug' haroratini ABT. W — ta'minot suvi; K —bug' qozoni kondensatori; BS — bug' sovitgich; t - qizdirilgan bug'ning harorati bo'yicha darak; t —bug' sovitgichdan keyingi qizdirilgan bug'ning harorati bo'yicha darak; HR — harorat rostlagichi; KBQI, KBQII — birinchi va ikkinchi pog'ona konvektiv bug' qizdirgichlari.
155
www.ziyouz.com kutubxonasi
havoning miqdoriga, yoqilg 'i tarkibiga va boshqa bir qancha cmil-
larga bog'liqdir. Texnik ishlatish qoidasi bo'yicha birlarrchi bug'
haroratining farqi o'matilgan miqdordan +5 °C ortishiga va -
10 °C kamayishiga ruxsat etiladi. Ruxsat etilgan farq oralig'ida
bug' haroratini ABT 70-rasmda ko'rsatilgan.
Tizimda bug' haroratining o'matilgan miqdorda bo'lishi BCga
yuborilayotgan kondensat sarfini o'zgartirish orqali rostlanadi.
HRga bug' turbinasiga yuborilayotgan bug'ning harorati t , BSdan
dtb,
keyingi bug' harorati tezligining o'zgarishi —— va QVO'dan
o'matilgan harorat bo'yicha daraklar keladi. Rostlagich ularni solishtirib, farqini aniqlab, kuchaytirib M boshqarishga yetarli bo'lgan darak ishlab chiqaradi. Masalan, t o'matilgan miqdordan katta. Unda Ж rostlagich ta'sirida bug' haroratini o'matilgan miqdorga keltirish uchun BSga yuborilayotgan kondensat sarfini oshiradi. Natijada turbinaga yuborilayotgan bug'ning harorati kamayib, o'matilgan miqdorga tenglashguncha, jarayon davom etadi.
BARABANLI VA TO'G'RI OQIMLI BUG' QOZONLARIDA IKKILAMCHI BUG' HARORATINI ABT
Birlamchi bug' haroratiga qo'yilgan talablar ikkilamchi bug'ga ham taalluqlidir. Lekin ikkilamchi bug' haroratini kondensat purkaluvchi BS bilan boshqarish mumkin emas, chunki buning natijasida ikkilamchi bug' sarfi ortadi. Bug' tuibinasining o'rta bosim qismi va past bosim qismi yuqoridagi qo'shimcha bug' sarfini o'tkazishga mo'ljallanmagan. Shuning uchun ikkilamchi bug' haroratini boshqarishda turlicha bug' sovitgichlar qo'llaniladi.
Uckilamdii bug' haroratini bug '-bug 'li issiqlik alirashtirgich orqali boshqarish.Bug'-bug'li issiqlik almashtirgich quvur ichi- dagi quvur shaklida yasalib, u bug' qozoni tashqarisida o'matiladi. Issiqlik almashtirgich diametri 300--400 irm bo'lgan 6
www.ziyouz.com kutubxonasi
quvur ichida quvur taxtalariga kichik diametrli quvurlar o'matilgan bo'lib, kichik quvurlardan harorati 450—520 °C li birlam- chi isituvchi bug', unga qaraira-qarshi yo'nalishda katta quvurda ikkilamchi isitiluvchi bug' harakatlanadi. Ikkilamchi bug'ning harorati uch yo'nalishli klapan orqali ikkilamchi bug'ni issiqlik almashtirgich va undan tashqaridagi quvur orqali о 'tayotgan bug' sarflarini o'zaro o'zgartirilib boshqariladi. Ikkilamchi bug' haroratini bug'-bug'li issiqlik almashtirgichli orqali ABT 71- rasmda keltirilgan.
Ikkilamchi bug'ning haroratini boshqarish xuddi birlamchi bug'ning haroratini boshqarilgandek amalga oshiriladi, faqat bu yerda Ж uch yo 'nalishli klapanga ta' sir ko 'rsatadi. Agarda hamma ikkilamchi bug' issiqlik alirashtirgichdan tashqaridagi quvur orqali o'tsa, lekin boshqarilayotgan qizdirilgan bug'ning harorati oshib borsa, u holda qo'shimcha avariyaviy harorat rostlagichi ishga tushib BCga sovituvchi suv purkaydi va о 'matilgan harorat miqdo- riga qaytaradi.
71-rasm. Ikkilamchi bug' haroratini bug'-bug'li issiqlik almashtirgich orqali ABT. YUBS — yuqori bosimli silindr; O'BS — o'rta bosimli silindr; KBQ — konvektiv bug' qizdirgich; Dаз — avariya sovitgich suv sarfi; BBIA — bug'- bug'li issiqlik almashtirgich; — uch yo'nalishli klapan; D^ — birlamchi
isituvchi bug' sarfi.
15 7
www.ziyouz.com kutubxonasi
72-rasm. Ikkilamchi bug' haroratini rostlashning gaz bug'-bug'li issiqlik almashtirgichli ABT. GBBIA — gaz bug'-bug'li issiqlik almashtirgich.
Ikkilamchi bug' haroratini gaz bug'-bug'li issiqlik almashtirgidi argali boshqarish.Gaz bug'-bug'li issiqlik alirashtirgich diametri 60 mm bo'lgan quvur ichida o'matilgan diametri 16 mmli ikkita quvurdan tashkil topgan. Bu konstruksiya bug' qozonining yonish gazlari harakatlanayotgan gaz o'tkazgichda joylashgan. Kichik quvurlardan isituvchi birlamchi bug' harakatlanadi. Shunday qilib, ikkilamchi bug' gaz о'tkazgichida harakatlanayotgan yonish gazlaridan va kichik quvurlarda harakatlanayotgan birlamchi isituvchi bug'dan issiqlik qabul qiladi. Ikkilamchi bug' haroratini rostlashning gaz bug'-bug'li issiqlik almashtirgichli ABT 72- rasmda keltirilgan.
Ikkilamchi bug'ning haroratini boshqarish xuddi birlamchi bug'ning harorati boshqarilgandek amalga oshiriladi, faqat bu yerda Ж isituvchi birlamchi bug 'ning GBBIA va uning tashqarisi- dagi quvur orcpli o'tayctgan sarfini o'zgarishlariga ta'sir ko'rsatadi. Bu tizimda ham haroratning oshganligidan himoya qilish uchun avariyaviy harorat rostlagichi ko'zda tutilgan.
73-rasm. Ikkilamchi bug' haroratini aylanma (baypas) quvurdan o'tkazish orqali rostlashning ABT. SP — sovuq paket;
IP — issiq paket.
haroratlari turlicha bo'lgan qismlarida o'matiladi. Gaz harorati kichik bo'lgan qismida joylashgan bug' qizdirgich sovuq paket, harorati katta bo'lgan qismida joylashgan bug' qizdirgich issiq paket deyiladi. Bug' haroratini boshqarish sovuq paket va undan tashqarida joylashgan aylanma (baypas) quvur orqali oqayotgan bug' sarflarini o'zaro o'zgartirish orqali bajariladi. Shu usul asosi- dagi ABT 73- rasmda keltirilgan.
Bu tizimda ham bug 'ning haroratini ruxsat etilmagan ko 'tari- lishdan himoya qilish uchun avariyaviy harorat rostlagichi ko'zda tutilgan.