R espublikasi s og'liqni saqlash vazirligi Toshkent farm atsevtika instituti

A M = Sm . Sm . lm; AN = 
s
N.SN 
. lN; 
Ar= Sr . Sr. lr;
A
q
= 
sq
. 
S
q
. 
1
q
b o‘ladi.
Ushbu optik ko‘rsatkichlarining y ig ‘indisi eritmaning umumiy optik ko‘rsatkichini
A= A
m
 + A
n
 + A r + A
q
 = Sm Sm . lm + 
sn
 . S
n
 . I
n
 + Sr. Sr. lr +
sq
 . S
q
. I
q
ni tashkil etadi.
Har qanday modda elektromagnit nurlarini o ‘ziga yutadi va o ‘zidan tarqatadi. T o‘lqin uzunligi 400 -
700 nm oralig‘ida o ‘ziga nur yuta oladigan moddalar ranglidir. Moddalarni nur yutish xususiyati va
ko‘rsatkichi hamda nurning tarqalishi moddaning tabiatiga konsentratsiyasiga va nurni qanday
qalinlikdan o ‘tayotganligiga bog‘liqdir. Shu xususiyatlari va nur yutishi asosida moddani sifat va
miqdorini aniqlash amalga oshiriladi. Bu usul dori vositasi tarkibidagi asosiy moddani aniqlashda
keng qo‘llanib kelinmoqda.
Amaliy mashg‘ulotni aniq amalga oshirishda talaba oldiga qo‘yilgan vazifalarni bajarishida
eritmalarni nur yutishdagi asosiy usullarni bilish bilan bir qatorda shu mavzuga taalluqli b o‘lgan
fanlardagi bilimlarni ham o ‘zlashtirishi kerak.
Fizika: Optika. Optik usullar yordamida izlanishlar olib borish FEK va SF uskunalarini ishlash
prinsiplari.
Organika: Organik birikmalarni nur yutish xususiyatlari.
Farmatsevtik kimyo: Dori shakllari tarkibidagi dori vositalarini nur yutish xususiyatiga asoslanib
tahlilini olib borish.
Fotom etrik tahlilda ishlatiladigan fotoelektrokolorim etr va ularning tuzilishi
204

---

1-rasm. Fotoelektrokolorimetr - KFK-2