Quyosh energetikasi

12-Mavzu: O‘rtacha sutka yoki o‘rtacha bir oylik hisoblash intervaliga A(⁰,⁰) nuqtada va berilgan S(km²) xududdagi janubga qiyalangan qabul qiluvchi maydoncha uchun yalpi resurslarning hisoblash usullari.

Reja:

12.1.Asosiy tushunchalar

12.2.A(⁰,⁰) nuqtada berilgan S(km²) hududdagi janubga qiyalangan qabul qiluvchi maydoncha uchun o‘rtacha sutka hisobida quyosh energiya resurslarini hisoblash.

12.3.A(⁰,⁰) nuqtada berilgan S(km²) hududdagi janubga qiyalangan qabul qiluvchi maydoncha uchun o‘rtacha bir oylik vaqt hisobida quyosh energiya resurslarini hisoblash.

Qo’llaniladigan ta’lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim.Aqliy hujum, blits, baliq skileti, munozara,o’z-o’zini baholash.

Adabiyotlar:A3, A4, A6, I1, I3,I3,I,4, I6, Q2, Q3, Q5

Atmosferaning quyosh nurlarini yutishi, sochishi va qaytarishini hisobga olib yer yuzasiga tushadigan qismini Q_m ga teng deb olamiz. Agar quyosh doimiysini (atmosfera chegarasidagi miqdorini) Q₀ desak, ular orasidagi bog‘lanish quyidagicha bo‘ladi:

(1.1)

Bunda,

K — atmosferaning tiniqlik koeffitsiyenti deyiladi.

m-quyosh nuri о‘tadigan atmosfera massasining soni.

Ma’lumki, atmosfera massasining soni quyoshning gorizontal balandligiga bog‘liq, masalan, α= 0 bо‘lganda (quyosh gorizontda) m = 1 ga teng bо‘ladi. α= 30° bо‘lsa, m = 2, α = 90° (quyosh zenitda) bо‘lganda m= 35,4 va hokazoni tashkil etadi.

Faraz qilaylik, radiusi OA — r bо‘lgan sferadagi ABC sferik uchburchakning (1.6-rasm) B va C uchlaridagi burchaklari va, demak, «b» va «c» tomonlari ham 90° dan kichik bо‘lsin. A nuqtadan AB va AC tomonlarga urinma qilib AD va AE kesmalar о‘tkazamiz: