Qutlimuratov nurbek matkarimovichning mahalliy xomashyolar va chiqindilar asosida yangi ionitlar sintezi

Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo‘nalishlariga mosligi. Mazkur tadqiqot respublika fan va texnologiyalar rivojlanishining VII. «Kimyo texnologiyalari va nanotexnologiyalar», ITD-9 «Qishloq xo‘jalik va sanoatning turli sohalarida mahalliy xomashyo asosida kimyoviy mahsulotlar qo‘llash va resurs tejamkor yangi texnologiyalar yaratish»; ITD-12 «Organik, noorganik polimer va boshqa mavjud materiallar olishning yangi texnologiyalari» ustuvor yo‘nalishlariga muvofiq bajarilgan.
Muammoning o‘rganilganlik darajasi. Hozirgi vaqtda turli reagentlar bilan polivinilxloridni modifikatsiyalash orqali yangi turdagi ion almashinuvchi va kompleks hosil qiluvchi materiallar yaratilmoqda. Xususan bir qator xorij olimlari S. Moulay, K. Hashimoto, S. Suga, Y. Wakayama, A. R. Roudman, R. P. Kusy, G. Martines, IS. Ahamed, V.V. Bayandin, R.G. Sultangare, N.S. Shaglaeva, K. Toxomito, Orxokova E. polivinilxloridni modifikatsiyalash orqali olingan materiallarning sorbsion xossalari va qo‘llanish sohalarini keng qamrovda o‘rganishgan. Mamlakatimizning bir qator taniqli olimlari M.A.Asqarov, U.N.Musaev, A.T.Djalilov, T.M.Babaev, M.G.Muxamediev, S.M.Turobjonov, D.A.Gafurova, M.M.Karimov va boshqalar turli xil polimer materiallardan foydalanib, ionitlar olinishi va xossalarining fizik-kimyoviy jihatlarini tadqiq qilish orqali ionalmashuvchi materiallarni sintez qilish va qo‘llash bo‘yicha ilmiy izlanishlarga salmoqli ulush qo‘shganlar.
Polivinilxlorid asosida tarkibida azot saqlagan ionitlar olishning jarayonlarini tadqiq qilish, olingan ionitning kimyoviy, g‘ovaklik darajasi va sorbsion xossalarini tekshirish yangi turdagi ion almashinuvchi sorbsion materialni yaratishga olib keladi.
Dissertatsiya tadqiqotining dissertatsiya bajarilgan oliy ta’lim yoki ilmiy-tadqiqot muassasasining ilmiy-tadqiqot ishlari rejalari bilan bog‘liqligi. Dissertatsiya tadqiqoti Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti ilmiy-tadqiqot ishlari rejasiga muvofiq № PZ-20170926416 «Mahalliy xomashyolar asosida olingan ionitlar ishtirokida texnologik eritmalar va oqova suvlari tarkibidan metall ionlarini ajratib olish» (2018-2020 yy.) amaliy loyihasi doirasida bajarilgan.