Quruqlikdagi suvlar

Antropogen ko'llar inson vujudga keltirgan suv omborlaridir (Asvon, Bratsk, Chordara, Chorbog', Kattaqo'rg'on). Suv almashishi xarakteriga qarab koilar oqar va oqmas turga boiinadi. Agar koiga daryo quyilib undan suv oqib chiqsa, oqar ko’l deb ataladi va uning suvi chuchuk bo'ladi (Baykal, Sarez, Viktoriya). Aksincha, daryo quyilsayu, undan suv oqib chiqmasa, oqmas sho'r ko’l hisoblanadi Bunga Orol, Issiqko'l, Balxash, Kaspiy misol boia oladi.
Suvning minerallashishi darajasiga qarab koilar chuchuk, sho'rtang, sho'r, mineral ko'llarga boiinadi. Agar ko'l suvining sho'rligi 1 %o ortiq boimasa, chuchuk ko’l, 1 foizdan 24,7 % boisa, sho'rtang ko’l, 24,7 dan 47 % gacha bo’lsa sho'r ko’l, 47 % dan ortiq boisa, mineral ko’l deb yuritiladi. Oqarkoilar chuchuk ko’lga misol bo’lsa, Issiqko'l, Balxash sho'rtang koiga, Elton, Bosqunchaq, Orol, O’lik dengiz va boshqalar mineral ko'llarga misol bo'ladi.
Ko’llarning ahamiyati katta. Ular atrof iqlimni yumshatib tura­di. Issiqlik balansiga, havo namligiga ta'sir etadi, daryo suvini tartibga solib turadi. Bulardan tashqari, koilardan baliq ovlashda, transportda, har xil tuzlar olishda, rekratsion maqsadda foydalaniladi. Shuningdek, koi suvi ostidan neft va gaz qazib olinmoqda.
Dunyodagi eng muhim koilar va suv omborlari haqidagi ma’lumot
7- jadvalda berilgan.
7- jadval
Dunyodagi eng katta koilar va suv omborlari

Ko'llarning nomi

Qaysi materikda joylashgan

Maydoni jning kvkm

Eng chuqur yeri, m

Dengiz sathidan