Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalari ishlab chiqarish

1 – tajriba ishi
Yirik to‘ldiruvchini suv shimuvchanligini aniqlash
YUzalari tozalangan va o‘zgarmas massagacha quritilgan to‘ldiruvchidan ma’lum massa (1 kg) tortib olinadi. Olingan massa suv solingan idishga solinadi. Unda suvning satxi yuqoridagi zarralar yuzasidan kamida 20 mm ko‘tarilib turishi kerak va shu xolatda 2 soat ushlab turiladi. So‘ngra namunalar suvdan olinib, nam mato bilan yuzalari artilib tarozida tortiladi. Suv shimuvchanlik ( ) % va quyidagi formula yordamida hisoblanadi:



- namunaning quruq xolatdagi massasi, g;
- namunani suv shimgandan keyingi massasi, g.
Asboblar:

1. 
   Idish.
   
2. 
   Quritish shkafi.
   
3. 
   Tarozi.
   

Tartib soni	To‘ldiruvchi turi	1	2	%	o‘rtacha
1
2
3

2 – tajriba ishi
Qumning namligini aniqlash

Qumning namligini aniqlash uchun qumdan 1 kg namuna tortib olinadi va quritish shkafida o‘zgarmas massaga ega bo‘lguncha quritiladi, so‘ngra formula orqali namlik aniqlanadi:

- qumning tabiiy massasi, g;
- qumni quritilgandan so‘ng o‘zgarmas massasi, g.

Tartib soni	To‘ldiruvchi turi			%	o‘rtacha
1
2
3

3 – tajriba ishi
3. Qumni namlashda hajmini o‘zgarishini aniqlash
1 kg quruq qumni olib uni uyib to‘kilgan zichligi aniqlanadi (0.5 litrli idishda), so‘ngra qumni birorta idishga solib, massasiga nisbatan 2% suv qo‘shib aralashtiriladi va qaytadan uyilgan zichligi aniqlanadi. So‘ngra quruq qumni massasiga nisbatan yana 2% suv qo‘shib aralashtiriladi va 4% namlikdagi uyib to‘kilgan zichligi aniqlanadi, tajriba namlik 10% etguncha qaytariladi.
Olingan quruq va nam qumni uyib to‘kilgan zichliklari bo‘yicha qumning hajmini ortish koeffitsienti ( ) aniqlanadi.

- qumning xar bir namlikdagi ortish koeffitsienti
, -qumning quruq va namlikdagi uyib to‘kilgan zichligi.
Asboblar:

1. 
   Tarozi.
   
2. 
   Qoshiq.
   
3. 
   O‘lchovlik silindr.
   

4 – tajriba ishi
Og‘ir betonning tarkibini tanlash va hisoblash.
Beton qorishmasini tayyorlash

Og‘ir betonning tarkibini tanlash va hisoblash uchun quyidagi ko‘rsatkichlar ma’lum bo‘lishi lozim:

Loyixalash uchun vazifa:
Beton klassi (markasi) – R_b
Beton vazifasi-................
Beton qorishmasi yoyiluvchanligi, standart konus cho’kishi – KCH=........ sm
yoki beton qorishmasi qattiqligi (bikirligi) ..............sek
Materiallar:
I.STement-...............
STement faolligi R_st=................ MPa(kgs/sm²)
STement zichligi- =.......... g/sm³
STement to’kma zichligi- =3,1 kg/m³
II. Mayda to’ldiruvchi- (kum).............
Qumning haqiqiy zichligi ....................... g/sm³
Qumning to’kma zichligi ^{......................kg/m3}
Qumning yiriklik moduli - M_yir=……………