|
OMON MATJON
http://eduportal(1943-yildatug‘ilgan)
Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, Anov yal-yal yonayo gan o‘ ga yozaman.
Omon Matjon
Zamonaviy o‘zbek she’riyatining yirik vakili Omon Matjon
1943- yilning 14- fevralida Xorazm vil yati Gurlan tumanining Bog‘olon qishlog‘ida tug‘ilgan. Otasi — Matjon Jumaniyoz o‘g‘li qish-loq pochta bo‘limi boshlig‘i bo‘lgan. Katta bobolari Jumaniyoz yirik savdogar boy bo‘lgan. Oktabr to‘ntarishigacha Rossiyaga savdo ish-lari bilan bir necha marta borib kelgan. XX asrning 20- yillarida bosh-langan quloqlashtirish siyosatining oqibatini o‘ylab, bor mol-mulkini hukumatga topshirgan. Omonning onasi Xotira opa go‘zal va oqila ayol bo‘lib, bo‘lajak shoir hali go‘dak ekanida dunyodan o‘tgan.
Omon Matjon o‘z bolalik xotiralaridan birida quyidagicha es-laydi: “Otam pochtada ishlaganlaridan uyda non bo‘lmasa-da, gaze-ta-jurnal bo‘lar edi. Esimda, 1953- yilning 5- martida maktabda er-talab, hovlida majlis bo‘lib, maktab o‘quv bo‘limi mudiri Stalinning o‘lganini yig‘ilganlarga ma’lum qildi. Bolalar, muallimlar dod-faryod solib qoldilar, tu roqqa yiqilganlar bo‘ldi. Men yig‘lab uyga keldim. “O a, S alin otamiz o‘libdi!..” U kishi mollarga xashak solib yurgan edi-lar: “Nishatiyin, mening otam ham o‘lgan!”, — dedilar beparvo!”
T biatan iste’dodli, ta’sirchan va g‘oyat ko‘p o‘qiydigan Omon Matjon uchinchi sinflarda o‘qib yurgan paytlarida she’rlar, ertak-lar yozgan. Ilk she’ri 1958- yilning 15- martida Yangibozor tuman gazetasida bosilib chiqqan. O‘n olti yoshida o‘rta maktabni tugatgan
229
Omon so‘zga mehr qo‘ygani sabab adabiyotni tanlamoqchi bo‘ladi. Ammo otasining istagiga bo‘ysunib, Aloqa institutiga hujjat topshira-di. Imtihonlardan o‘tolmagach, radio-telefon tuzatish kursida o‘qib, montyorlik qiladi. Keyingi yili Samarqand universitetining Filologiya fakultetiga o‘qishga kiradi. O‘qish o‘rtasida harbiy xizmatga boradi. Harbiy qismning katta kutubxonasidagi deyarli barcha asarlarni o‘qib
chiqadi. Askarlikdagi uch yil bo‘sh ketmasin deb, har k ni kamida bit-http://eduportaltadanshe’ryozadi.Xizmatdaligidayozganshe’rlaridanbirt rk mini o‘zidan bir yil oldin uyiga ketgan do‘stidan berib yubor di “Sharq yul-
duzi” jurnalining 1965- yil 5- sonida askarning she’rl ri bosilib chiqadi. Shundan buyon shoirning “Ochiq de z ” (1970), “Karvon qo‘ng‘irog‘i” (1973), “Quyosh soati” (1974), “Yonayotgan daraxt” (1977), “Yarador chaqmoq” (1979), “Haqqush qichqirig‘i” (1979), “Seni yaxshi ko‘raman” (1981), “Da axtlar va giyohlar” (1984), “Gaplashadigan vaqtlar” (1986), “Ming bir y g‘du” (1989), “O‘rtamizda birgina olma” (1990), “Qush y ‘li” (1993), “Imon yog‘dusi” (1994), “Saylanma” (1997), “Ardaxiva” (2001) singari o‘ttizga yaqin kitobi
dunyo yuzini ko‘rgan.
O. Matjonning ish faoliyati ham havas qilgulik. Shoir oliy mak-tabni bitirgach, Toshkentga kelib, G‘afur G‘ulom nomidagi nashri-yotda muharrir, bo‘lim mu iri, so‘ng “Yoshlik” jurnali bosh muharriri, O‘zbekiston R spublikasi Prezidentining maslahatchisi, O‘zbekiston davlat Matbuot qo‘mitasi raisi o‘rinbosari, “Cho‘lpon” nashriyo-ti direktori lavozimlarida mehnat qilgan. Omon Matjon 1993- yilda “O‘zbekiston xalq shoiri” unvoniga sazovor bo‘ldi.
Omon Matjon — zamonaviy o‘zbek she’riyatining yetakchi va-killaridan biri. She’riyatning turli janrlarida muvaffaqiyat bilan ijod qilayo gan shoir tuyg‘ularining samimiyligi, tilining shiradorligi, ifoda sining ta’sirchanligi bilan boshqa ijodkorlardan ajralib turadi. Omon Ma jonning tuyg‘ular olamiga ta’sir qilgan insoniy fazilatlar ko‘pincha Xorazm vohasida yashayotgan kishilarga mansubdir. Uning barcha asarlarida chin insoniy sezimlar, yetuk insonlarning orzu-intilishlari ti-niq ranglarda tasvir etiladi.
230
VATAN MEHRI
Parvoz etdim men qushlarga qo‘shilib erkin,
Oq bulutlar peshonamni o‘pdilar silab.
Zamin sehrin shunda qalbga jo etgan edim,
Oq xirmondan har yoqamga tolalar ulab.
O‘zbekiston, zo‘r tabarruk ma’volar yurti,
http://eduportalBeruniylar,xorazmiylar,kubrolaryurti,
Yetti iqlim maftun bo‘lgan navol yurti,
Vatan birla millatga jon fidolar yurti!
Yangraganda chamanlarda bulbul ovozi,
Gullar abad raqsda bunda, kapalakl m st.
Sir va Amu – onam mehri tutash da yola ,
Qayga bormay, aziz nurlar j nimga payvast.
O‘zbekiston, zo‘r tabarruk ma’v lar yurti,
Buxoriylar, farg‘oniylar, sin lar yurti,
Yetti iqlim maftun b ‘lgan nav lar yurti,
Bizga mangu ijobatli duolar yurti!
Vatan mehri – xayollarim zra billur toj,
Vatan mehri – orz larim ramzi bebaho,
Vatan mehri – iqbolimning oltin kaliti,
Vatan m hri – yurt ko‘kida charx urgan humo!
O‘zb kiston, zo‘r tabarruk ma’volar yurti,
Ulug‘b klar, termiziylar, daholar yurti,
Y tti iqlim maftun bo‘lgan navolar yurti, Vatan birla millatga jon fidolar yurti!
Do'stlaringiz bilan baham: | 
