Qosimova R. A. Boltayev Z. B

IV chorak. 1-dars. 
Darsning  vazifalari.  1.  Yugurib  kelib  uzunlikka  sakrashda 
yumshoq  tushishni  (qo’nish)  o’rgatish.  2.  To’pni  baland  otib,  uni  ilib 
olishni  o’rgatish.  3.  Muvozanat  saqlash  mashqlarini  takrorlash. 
“Kartoshka ekish” o’yini orqali tezlik, hushyorlik, epchillik kabi harakat 
ko’nikmalarini tarbiyalash.  
Safda  turib  tomonlarga  burilishni  tez  bajarishni  takrorlash.  Ilon 
izi shaklida yurish va yugurish.  
Doira  shaklida  saflanib  umumrivojlantiruvchi  mashqlarni 
takrorlash.  Bunda  tirsaklarni  bukib  oldinga  va  orqaga  aylantirish; 

---

 
182 
oldinga,  orqaga  va  yon  tomonlarga  egilish,  o’tirib-turish,  oyoqlarni 
oldinga  ko’tarib  qo’l  uchlarini  tegizish;  gavdani  aylantirish  (taz);  bir 
oyoq  va  ikki  oyoqda  sakrashni  almashtirib  (navbatma-navbat)  bajarish; 
Nafas  olish  va  nafas  chiqarish  mashqlari;  qayta  bir  safga  turib  yurish, 
sekin yugurish.  
O’quvchilar  bo’linib  5  ta  kichik  doiraga  turishadi.  Har  bir 
doiradagi  bolalardan  navbat  bilan  to’pni  boshida  ushlab,  atrofda 
chizilgan chiziq ustidan yuradi, oxirida to’pni 8-10  marta  yuqoriga otib 
tushirmasdan  ilib  oladi  va  yana  o’z  joyiga  kelishda  navbatdagi  bolaga 
to’pni  otadi.  U  ham  to’pni  ilib  olib,  shu  mashq  takrorlanadi.  Qaysi 
doiradagi  bolalar  to’pni  yerga  tushirmasa  ular  vazifani  a’lo  darajada 
bajargan bo’lishadi.  
Sinf  o’quvchilari  2  yoki  3-4  qatorga  teng  bo’linib,  “Kartoshka 
ekish” o’yinini bajaradi.  
Dars  yakuni.  500-600  m.  masofaga  sekin  yugurish  uy  vazifasi 
qiib  beriladi.  Shuningdek,  to’p  bilan  o’ynash  mashqlarini  takrorlash 
topshiriq sifatida aytiladi.  
Yuqorida  namuna  sifatida  I  sinf  o’quvchilarining  har  chorak 
boshidagi  dars  turlari  dasturdagi  bo’limlar,  yillik  rejadagi  turlar  bilan 
bog’langan  holda,  fasllarga  (ob-havo  sharoiti)  moslashtirilgan.  Ammo 
o’qituvchilarning  ijodkorligi  asosida  bunday  paytlarda  boshqa  mashq-
o’yin  turlarini,  ayniqsa  qizlarga  badiiy  gimnastika,  raqslar  va  o’g’il 
bolalar  uchun  esa  milliy  kurashlar  bo’yicha  mashg’ulotlarni  ham 
aralashtirish mumkin.  

---

 
183 
Talabalar  o’quv  jarayonlari  va  o’quv  amaliyotlariga  tayyorgarlik 
paytlarida  o’quv  yilida  o’tkazilishi  loizm  bo’lgan  dastur  bo’limlari  va 
yillik  (choraklik)  rejadagi  turlarni  tashkil  qilish  bilan  bog’liq  bo’lgan 
amaliy aoliyatlarga alohida e’tibor berishlari lozim bo’ladi.