Qon quyish tarixi

Rezus omil va uni aniklash 
Odam eritrositlarida izoserologik tadkikotlar turli xil antigenlar mavjudligini 
kursatadi: masalan, N, R va boshkalar. Ammo ularning kuchsiz izoantigenlik 
xususiyatlari klinika uchununchalik xafv tugdirmaydi. 1939 yilda amerikalik olim 
Viner odamlar eritrositlarida makak rezus maymunning eritrositlari bilan emlangan 

---

kuyonlar zardobi orkali birinchi marta yangi antigenni topdi va u uni rezus – omil
deb atadi.1940 yilda Landshteyner tamonidan bu yangi antigen kengrok urganildi. 
Rezus omil xech kaysi serologik sistemalarda, ya’ni AVO, bemor yoshi va jnsiga 
boglik bulmaydi. U 85% odamlarda uchraydi, ularning koni «rezus - musbat» 
(Rh+),15 % kishilarda bulmaydi,shuning uchun ularning konini «rezus- manfiy»( 
Rh-) deyiladi. Rezus – antigenlar sistemasi 6 antigendan iborat, ular uzgarmaydi, 
nasldan –naslga utadi. Rezus- antigenlari kuyidagilar: Rho (D), rh (S), rh(Ye), 
h(d), h(S), hr(ye). Rezus manfiy(Rh -) resipiyentga rezus musbat(Rh +) kon 
kuyilgand va koni rezus manfiy xomilador ayol kornida rezus-musbat xomila 
bulganda rezus konflikt kelib chikadi. 
1.
Bemorlaga kayta kon kuyiladigan bulsa, albatta rezus- omil antigenini 
aniklash darkor. Rezus –manfiy odamlarga fakat rezus –manfiy kon kuyiladi. 
2.
Bu kursatmani anamnezida akusherlik asoratlari bulgan risipiyent ayollar 
va bulajak onalar kizlarga kon kuyilayotganda, shuningdek avval posttranfuziya 
reaksiyasi bulgan resipiyentlarga kon kuyilayotganda xisobga olish kerak. 
400 ml rezus-musbat kon birinchi marta rezus-manfiy resipiyentga kuyilsa 
ularning 50 foyizida rezus anti tanalar pado buladi. Shu resipiyentga kayta rezus- 
musbat kon kuyilsa, tomir ichida eritrositlar gemolizga uchrashi natijasida kuchli 
posttranfuziya asorati kelib chikadi. 
Rezus omilni ekspress usulda aniqlash 
 
◼
Quruk probirkaga 2 tomchi eritrositlardan tomiziladi. 
◼
Ushbu probirkaga 2-3 tomchi antirezus-zardobdan tomiziladi. 
◼
Ehtiyotlik bilan aralashtiriladi. 
◼
So’ngra 10,0 ml fiziologik eritma qo’shilib, aralashtiriladi. 
◼
Natijada yorug’da oq fonda ko’riladi. 
◼
Agar aralashmada qumsimon narsa paydo bo’lsa, qon Rh+. 
◼
Agar aralashma loyqasimon tus olsa, qon Rh-. 

---