Qirg’iziston respublikasining geografik o’rni, tabiiy sharoiti va tabiiy resurslari

1.3.Tabiiy resurslari va ulardan xo`jalikda foydalanish masalalari
Sanoat geografiisi: rivojlanishining tabiiy resurs omili tarmoqlararo muhim komplekslari. Qirg`iziston sanoatni rivojlantirish uchun ko`pgina tabiiy resurs omillariga ega. Uning hududida joylashgan yoqilg`i va mineral xom ashyolar: ko`mir, neft, tabiiy gaz, surma, simob, rux, qo`rg`oshin, qalayi, oltin, uran konlari va rudalari, sersuv daryolarining juda katta energetika resurslari, qurilish materiallari sifatida tabiiy toshlar, marmar, ohaktosh va qumtoshlar na shunday omillardir. Tabiiy resurs omilning mavjudligi mamlakat iqtisodiyotining ko`tarishga, sanoat tarmoqlari komlleksining har jihatdan rivojlanishiga xizmat qiladi. Ayniqsa, surma va simob zahirasining ko`pligi va uni sanoat korxonalarida qayta ishlash mustaqil mamlakatning xorijga tovar ahamiyatli mahsulotlar eksport qilish hajmini keskin oshiradi va valyuta fondini boyitadi. Shu jihatdan Qirg`iziston Markaziy Osiyo davlatlari ichida yetakchi mavqega ega.
Mamlakat sanoati bir necha yo`nalishlarda rivojlantirilgan. Bu yerda mahalliy xom ashyo tabiiy resursga tayangan yoqilg`i-eneretika hamda rangli metallurgiya sanoati, qishloq xo`jalik mahsulotlariga tayangan to`qimachilik va oziq-ovqat sanoati rivojlantirilgan. Biroq mustaqillikning dastlabki 1992-1995 yillarida sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi ancha kamayib ketdi Bunday salbiy holatning asosiy sababi, bizning nazarimizda Qirgizistondagi asosiy sanoat korxonalarining o`z vaqtida Markaz deb atalgan Rossiya sanoat tarmoqlariga bog`lab tashlanganligidir. Bu iqtisodiy va texnikaviy qaramchilikdan qutilish uchun qirg`iz xalqi va Qirg`iziston iqtisodiyotiga yillar talab qilinmoqda. Nufuzli nashrlarda ta`kidlanishicha, 1990 yilga nisbatan. 1995 yilda O`zbekistonda ichki yalpi mahsulot ishlab chiqarish 81,8 foizni, sanoat yalpi mahsulot ishlab chiqarish 99,9 foizni, qishloq xo`jaligida yalpi mahsulot ishlab chiqarish 89 foizni tashkil etgani holatda bu ko`rsatkichlar Qirg`izistonda atigi 50,3:35:57,0 foizga teng bo`lgan.