Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

Mezonlar mazmuni
Ball
1.	Malakaviy bitiruv ishining mavzusini dolzarbligi	10 ball
2.	Malakaviy bitiruv ish mundarijasining talab darajasida tuzilganligi	10 ball
3.	Malakaviy bitiruv ishning ilmiy apparatini shakllantirilganligi	10 ball
4.	Malakaviy bitiruv ishda boblarni yoritilishi	10 ball
5.	Malakaviy bitiruv ishni yoritishda talabaning mustaqil fikrlash, ijodiy yondashuvi	10 ball
6.	Talabaning malakaviy bitiruv ishning himoyaga tayyorligi	10 ball
7.	Malakaviy bitiruv ishning himoyaga tayyorligi (ko’rgazmali vositalarni tayyorlanganligi, axborot vositalardan foydalanish).	10 ball
8.	Xulosa va tavsiyalarning asoslanganligi	10 ball
9.	Malakaviy bitiruv ishda adabiyotlardan foydalanish holati	10 ball
10.	Malakaviy bitiruv ishni Oliy ta'lim talablariga muvofiq rasmiylashtirilganligi.	10 ball

Ilova 13

Jarayonning moddiy balansini tuzish

Qayta ishlashga sarf bo‘ladigan xom ashyo va chiqadigan tayyor mahsulot hajmini, hamda jarayon amalga oshiriladigan qurilmaning o‘lchamlari va ish unumdorligini aniqlash uchun moddiy balans tuziladi. Moddiy balans modda saqlanish qonuniga bo‘y sunadi, ya’ni qayta ishlashga kelayotgan xom ashyo massasi tayyor mahsulot massasiga teng bo‘ladi:

G₁ + G₂=G₃ + G₄, (1.1)

bunda G₁ va G₂ – qayta ishlashga kelayotgan xom-ashyo massasi,kg;G₃ – olinadigan mahsulot massasi, kg; G₄ – yuqotilgan mahsulot massasi, kg.

Moddiy balans jarayon uchun to‘liq yoki uning alohida bosqichlari uchun, bitta qurilma yoki qurilmalar guruhi uchun tuziladi. Davriy jarayonlarda moddiy balans bitta davr uchun, uzluksiz jarayonlarda ma’lum vaqt ichida, masalan 1 sek uchun, tuziladi.

MISOL: Ammoniy nitratining suvli eritmasini bug‘latish uchun bir korpusli bug‘latish qurilmasi moddiy balansi

Hisoblash uchun birlamchi shartlar:

Ish unumdorligi G_n=1800 kg/soat (5 kg/s)

Konsentratsiya: boshlang‘ich x_n=10 %; oxirgi x_k=60%

Jarayonning moddiy balansi quyidagicha:

G_n=G_k+W yoki G_k=G_n-W

bu yerda G_k-apparatdan chiqayotgan mahsulot sarfi, kg/s; G_n- apparatga kirayotgan mahsulot sarfi, kg/s; W-bug‘latiyotgan suv sarfi, kg/s.

Bug‘latilayotgan suv sarfi quyidagicha aniqlanadi:

Qurilmadan chiqayotgan bug‘latilgan eritma miqdori:

Ilova 14

Issiqlik almashinish qurilmalarini hisoblash

Neft va gaz mahsulotlari ishlab chiqarish texnologiyasida xom - ashyoga bir necha bosqichda issiqlik ishlovi beriladi. Bu jarayonlar issiqlik almashinish qurilmalarida amalga oshiriladi. Shy sababli quyida Zmeyevikli issiqlik almashinish apparatini hisoblash tartibi keltirilgan.

Hisob ishini bajarish uchun berilgan qiymatlar:

1. Isitilayotgan mahsulot - spirt

2. Ish unumdorligi G =2600 kg/soat = 0,722kg/s

3. Mahsulotningboshlang‘ich temperaturasi = 20 ⁰S

4. Mahsulotning oxirgi temperaturasi =60 ⁰S

5. Isituvchi agent - issiq suv

6. Suvning boshlang‘ich temperaturasi - 90 ⁰S

7. Suvning oxirgi temperaturasi - =75 ⁰S

8. Qurilma turi 2 kirimli qarama - qarshi yo‘lli Zmeyevikli isitgich.
Issiq suvning o‘rtacha temperaturasi quyidagicha aniqlanadi va uning shu temperaturaga to‘g‘ri keluvchi fizik parametrlari jadvaldan olinadi:



1. Suvning zichligi - =970 kg/m³

2. Suvning solishtirma issiqlik sig‘imi – s₁ =4190 J/kgK