Qarshi davlat universiteti zologiya va fi ziologiya kafedrasi zoogeografiya fanidan

3. Neogey hayvonlari xukmronli – bunga shimoliy Amerika va deyarli janubiy Amerika materigi patog‘oniyadan tashkarisi kiradi. Bunga Katta va Kichik Antil orollari, Bagam orollari, Galapagos orollari, Xuan-Fernandes orollari xam kiradi. Bu xukmronlik maydonida orol va materikni turli iqlimlari dasht, savanna, tropik yomgirli sharoitlari hayvonlar uchun iqlimli sharoit xisoblanadi. Bu xukmronlik 2 ta oblastga bulinadi.
1) Neotropik oblast
2) Karib oblasti.
1) Neotropik oblastning yukori chegarasi Sanor oblastidan boshlanib Markaziy Amerika xamda Janubiy Amerika materiklarini xammasi (Patagoniyadan tashkari) bir kancha orollari bilan kiradi. Bu oblast 3 ta kichik oblastga bulinadi.
1. Gviana Braziliya kichik faunistik oblasti
2. Markaziy faunistik kichik oblasti
3. Chili faunistik kichik oblasti.
1. Gviana Braziliya kichik oblastiga eng katta maydon tugri keladi. U materikdagi barcha tropik o‘rmonlarni Braziliya savannalarini uz ichiga oladi. Xarakterli hayvonlari maymunlar, mirog, reven, chumolixo‘r taprlar, qushlardan mashxur anakonda, zaxarli bushmistr, daraxt iguanlari, kvashalar, timsoklar ko‘p tarqalgan.
2. Markaziy faunistik kichik oblastiga Meksika tog‘lari, Panama hududlari kiradi. Kichik maydonni egallagan bulsa xam bu yerning endem hayvonlaridan meksika yenoti, tapr, qushlardan shox grifi, kalibralar, sudralib yuruvchilardan iguana-Vasilsk turlari kup uchraydi. Umurtkasiz hayvonlar dunyosi xam nixoyatda boy.
3. Chili faunistik kichik oblastiga janubiy Amerika materigi tog‘lari, o‘rmonsiz yassi tog‘lar, dasht va savanna maydonlari kirib, uning janubiy chegarasi Patonogiyagacha boradi. Xarakterli hayvonlaridan tog‘ oleni (Land), Lam eng mashxuri. Yagona kuzoynakli ayik Kaola, kemiruvchilardan nutriya, xaltali hayvonlar, qushlardan Nandu tuyaqushi, amfibiyalardan Darvin rino zermassivi keng tarqalgan.
2. Karib faunistik oblasti – Karib oblasti hududiga Katta va Kichik Antil, Bagam atrofidagi mayda orollar kiradi. Ya’ni bu orollar oblasti xisoblanadi. Fakat orollardan tuzilgan. Iqlimi bir-biriga yakin bulishiga karamasdan orollar izolyatsiyalangan va hayvonlar uchun kulay. Lekin bu oblast territriyasida sut emizuvchilar faunasi boy emas. Ammo qushlarga nixoyatda boy. Bu yerda yashaydigan qushlardan 140 ortik turining 251 edem xisoblanadi. Qushlardan kolibralar, tritonlar, kokkular xamda teronlar mashxur. Sudralib yuruvchilardan toshbakalar va timsoxlar kuplab uchraydi. Ilonlari kup emas, ammo xashoratlarga, jumladan kapalaklarga nixoyatda boy.