Qarshi davlat universiteti kimyo-biologiya fakulteti zoologiya kafedrasi

Tadqiqotning obekti va predmeti. Qashqadaryo viloyati bog’ agrotsenozi entomofaunasini.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari. Mazkur ishning maqsadi bog’ agrotsenozi entomofaunasini bioekologik xususiyatlarini o’rganish va zararkunanda vakillariga qarshi kurash chora-tadbirlarini ishlab chiqishdan iborat bо‘lib, buning uchun qо‘yidagi vazifalar belgilab olindi:
- bog’ agrotsenozi entomofaunasini o’rganish;
- bog’ agrotsenozi zararkunanda entomofag vakillarini aniqlash;
- bog’ agrotsenozi foydali entomofag vakillarini aniqlash;
- bog’ agrotsenozi zararkunanda vakillariga qarshi kurash chora-tadbirlarini tadbiq etish.
Ilmiy yangiligi. Olib borilgan tadqiqot natijalariga ko’ra, Qarshi tumani Bog’obod hududida joylashgan Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot institutiga qarashli Qashqadaryo ilmiy-tajriba stansiyasida olib borilgan tadqiqot natijalariga ko’ra, hududidagi mevali bog’ agrotsenozlari daraxtlarida O’zbekiston entomofaunasiga mansub, hasharotlarning zararkunanda vakillaridan 2 turkum (Teng qanotlilar - Homoptera, Tangacha qanotlilar - Lepidoptera), 6 oila (Shiralar - Aphididae, Qalqondorlar - Diaspididae, Soxta yostiqlilar - Pseudococcidae, G’ilofli kuyalar - Coleophoridae, Oddiy kuyalar -Yeponomeutidae, Bargo’rovchilar - Tortricidae), 8 tur (Nok biti - Psylla vasilievi suls, Nok bargi biti - Yesabura piri, Olma biti – Aphis pomi, Kaliforniya qalqondori - Diaspidiotis perniciosus, Komstok qurti – Psevdococcus comstochi kuw, G‘ilofli kuya - Coleophora hemerobiola Fil, Olma kuyasi- Yeponomeltamalinellus Zell, Olma qurti – Carpocapsa pomonella) uchrashligi aniqlandi.
Ushbu hududda foydali hasharotlar entomofauhasdan 3 turkum (To‘rqanotlilar-Neuroptera, Pardaqanotlilar –Hymenoptera, Qo’ng’izlar yoki qattiq qnotlilar –Coleoptera), 5 oila (Oltinko’zlar- Chrysoperladae, Trixogrammalar –Trichogrammatidae, Asl Yaydoqchilar Ichneumonidae, Broconidlar – Bracoinadae, Vizildoq qoʻngʻizlar – Carabidae), 5 tur (Oddiy oltinko’z – Chrysoperla carnea, Trichogramma – Trichogramma, Yaydoqchi –Ichneumonid, Apanteles - Apanteles bicolor, Suluv qoʻngʻizlar – Carabus) vakillari qayd etildi.