Qarshi davlat universiteti iqtisodiyot kafedrasi davlat boshqaruvida inson resurslari

Mehnat shartnomasining mazmuni taraflar kelishuvi asosida, mehnat to‘g‘risidagi qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga rioya etilgan holda belgilanadi.
Mehnat shartnomasining shakli O‘zbekiston Respublikasi hukumati tomonidan belgilangan tartibda tasdiqlanadigan namunaviy shartnomani hisobga olgan holda ishlab chiqiladi.
Mehnat shartnomalari muddatlari quyidagicha bo‘lishi mumkin:
– nomuayyan muddatga;
– besh yildan ortiq bo‘lmagan muayyan muddatga;
– muayyan ishni bajarish vaqtiga mo‘ljallab tuzilishi mumkin.
Mehnat shartnomasi quyidagi sabablarga ko‘ra bekor qilinishi mumkin:
1) taraflarning kelishuviga ko‘ra. Ushbu asosga binoan mehnat shartnomasining barcha turlari istalgan vaqtda bekor qilinishi mumkin;
2) taraflardan birining tashabbusi bilan;
3) muddatning tugashi bilan;
4) taraflar ixtiyoriga bog‘liq bo‘lmagan holatlarga ko‘ra;
5) mehnat shartnomasida nazarda tutilgan asoslarga ko‘ra. Mehnatga oid munosabatlarni bekor qilish to‘g‘risidagi shart mehnat shartnomasida bu shartnoma ish beruvchi tomonidan korxona rahbari, uning o‘rinbosarlari, bosh hisobchi bilan, korxonada bosh hisobchi lavozimi bo‘lmagan taqdirda esa, bosh hisobchi vazifasini bajaruvchi xodim bilan tuzilganda, shuningdek, qonunda yo‘l qo‘yiladigan boshqa hollarda ham nazarda tutilishi mumkin;
6) yangi muddatga saylanmaganligi (tanlov bo‘yicha o‘tmaganligi) yoxud saylanishda (tanlovda) qatnashishni rad etganligi munosabati bilan. Korxona mulkdori almashganda, xuddi shuningdek, korxona qayta tashkil etilgan (qo‘shib yuborilgan, birlashtirilgan, bo‘lib yuborilgan, qayta tuzilgan, ajratilgan)da mehnat munosabatlari xodimning roziligi bilan davom etaveradi.

2. 
   Sinov muddati. Davlat sektori tashkilotlarida boʻsh lavozimlarga nomzodlarga qoʻyiladigan talablar
   

Sinov muddati — bu ish beruvchi va xodim uchun ma’lum vaqt davomida bir-birlarini yaxshiroq bilish va uzoq muddatli hamkorlik toʻgʻrisida qaror qabul qilish imkoniyatidir.
Bu shuni anglatadiki, sinov muddati nafaqat ish beruvchining vakolati, balki xodim uchun butun kompaniyani diqqat bilan koʻrib chiqish imkoniyatidir: mehnat sharoitlari, xodimlar, ish haqi va’dalarini bajarish va hokazo.
Dastlabki sinovni oʻtash haqida mehnat shartnomasida shartlashilgan boʻlishi lozim. Bunday shartlashuv boʻlmagan taqdirda xodim dastlabki sinovsiz ishga qabul qilingan deb hisoblanadi.