Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik Toshkent – 2011

Yosh mutaxassis bosqichi. O’qishni tugallagan yoshlar bazaviy bilimlariga, yangi axborotlarni qabul qilish qobiliyatlariga hamda katta salohiyat kuchiga ega bo’ladilar. Lekin ko’p hollarda ular o’z korxona yoki tashkilotlari talablarini yaxshi bilmaydilar. Yosh mutaxassislarni sifatli kompaniya yoki firma uchun foydali salohiyatlarga aylantirish menejerlarning asosiy vazifasidir. Bu bosqichda yosh mutaxassislarning mehnat jamoasi muhitiga ko’nikish jarayoni kechadi. Ular kelgusida lavozimda o’sishlari uchun mazkur bosqichda o’zgalarga bog’liqliklari va bo’ysunishlari zaruratini tushunib etishlari talab qilinadi.

Kar’eraning boshlang’ich bosqichi. Yosh mutaxassislar xizmat vazifalariga oid dastlabki ko’nikmalarni hosil qilganlaridan so’ng guruhlarda o’zaro hamkorlik qilish tajribalarini egallashlari, shuningdek bo’linmasi hamda alohida ijrochilar maqsad va vazi-falarni muhokama qilishda ishtirok etishlari kerak. Ushbu bosqichda ular uchun malaka oshirish yo’nalishlarini mustaqil tanlashlari uchun keng imkoniyatlar yaratib berilishi darkor. Orttirilgan tajriba ularga muayyan ish uchastkasida mustaqil faoliyat ko’rsa-tishlari imkoniyatini beradi. Mazkur bosqichga o’tish xodim o’z faoliyati muayyan sohasida zarur malakaga ega bo’lishiga bog’liqdir. Ana shu ikkinchi bosqich kelgusi kasbiy o’sish uchun nihoyatda muhimdir. Yosh mutaxassislar o’zlarida ishonchsizlikni his qilib, mustaqil faoliyat ko’rsatishga ojizlik qilsalar, ularning kelgusi lavozimida o’sishlariga umid qolmaydi.

Boshqaruv faoliyati boshlanishi. Mutaxassis tegishli tajribaga ega bo’lganidan so’ng unga amaliyotda o’z boshqaruvchanlik salohiyatlarini sinab ko’rish imkoniyati berilishi kerak.

Mutaxassislar ushbu bosqichda o’zlarining bevosita xizmat vazifalarini bajarish bilan bir qatorda, birinchi bosqichdagi, tajribasi kamroqhamkasblariga yordam ko’rsatishlari va ular mehnat faoliyatiga tezkor rahbarlikni amalga oshirishlari mumkin. Boshqalar faoliyati uchun mas’uliyat boshqaruv faoliyatini boshlagan menejerlarda ba’zan jiddiy psixologik stresslar keltirib chiqarishi mumkin. SHu sababli yangi talablarni ado etishning uddasidan chiqa olmayotgan bu menejerlar ixtiyorlari bo’yicha mazkur pillapoyadagi ikkinchi bosqichga qaytishlari mumkin. Aksincha, hamkasblari ular rahbarligida o’z mehnat faoliyatlarini takomillashtirib hamda tobora murakkabroq va jiddiyroq topshiriqlar olish imkoniyatiga ega bo’lishlaridan ma’naviy qoniqish hosil qilayotgan menejerlar esa xohishlari bo’yicha boshqaruvning mazkur uchinchi bosqichida to pensiyaga chiqishlariga qadar saqlanib qolishlari ham mumkin.
Yuqori samara bilan faoliyat ko’rsatayotgan kompaniya va firmalarda boshqaruvchilar tajribasi kamroq hamkasblarini juda murakkab vazifalarni hal etishga qodir bo’lishlarini ta’minlamagunlaricha bu uchinchi bosqichda saqlanib qoladilar. SHu sababli mazkur bosqichda xodimlarni gorizontal siljitish (rotatsiya qilish) juda muhimdir. Ko’pchilik xodimlar uchun uchinchi bosqich barqarorlik bosqichi hisoblanadi.

4.