Punktuatsiya



Download 1,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet56/176
Sana04.03.2022
Hajmi1,55 Mb.
#482216
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   176
Bog'liq
qoshma gap sintaksisi punktuatsiya

1. Bir havola bo‘lakli gap
:
Shunisi aniqki, biz g‘alaba qozonamiz
. («Yoshlik».) 
2. Ikki havola bo‘lakli gap

Musobaqada kim g‘olib chiqsa, o‘sha taqdirlanadi

(«Yoshlik».)
Ega ergash gapli qo‘shma gaplarning bir havola bo‘lakli ko‘rinishida bosh gap ergash gapdan 
ajratib olinganda, ma’noga ega bo‘lmaydi, chunki uning tarkibida izohlanishi lozim bo‘lgan havola 
bo‘lak mavjud bo‘ladi. Biroq ergash gap doimo mazmunga ega bo‘ladi. Ega ergash gapli qo‘shma 
gaplarning ikki havola bo‘lakli turida esa bosh gap ham, ergash gap ham alohida olinganda 
mazmunga ega bo‘lmaydi. 
Ega ergash gapli qo‘shma gaplarning bir havola bo‘lakli turida bosh gapdagi ega vaziyatidagi 
bo‘lak tushib qolishi mumkin. Bosh gapdagi eganing yo‘qligi faqat shaklan bilinib, mazmunan 
sezilmaydi. Masalan
: Birdan esimga tushdiki, hozirgacha ismini so‘ramabman.
(As.M.)
Ba’zan bosh gapning faqat kesimi saqlanib qolib, gapning boshqa bo‘laklari tushirib 
qoldiriladi. Bunday hollarda kesim vazifasidagi so‘zning modal ma’noni ifodalash xususiyati 
asosida bosh gap kirish so‘z maqomini oladi va qo‘shma gap sodda gapga aylanadi. Natijada 
qo‘shma gapdagi mazmuniy-sintaktik nomuvofiqlik yo‘qoladi. Masalan: Ma’lumki, gap muomala 
vositasining eng kichik birligi hisoblanadi. 
Ikki havola bo‘lakli qo‘shma gaplarda ham bosh gapdagi ega qo‘llanmasligi mumkin. 
Biroq eganing ifodalanmaganligi faqat shaklan bo‘lib, uning qo‘llanmaganligi mazmunan 
sezilmaydi: 
Kimki alamlarini ichiga yutsa, (u) dardga chalinadi
(S.Ahm.) 
2. Kesim ergash gapli qo‘shma gaplar

Kesim ergash gap bosh gapdagi olmosh bilan 
ifodalangan kesimning ma’nosiga oydinlik kiritadi. Masalan: 
Gapning rosti shuki, uning dardini 
eshitishga toqatim yo‘q.

Download 1,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   176




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish