|
1. Texnologik blokning portlash xavfliligining energetik ko‘rsatkich qiymatlarini aniqlash.
1. Blokni portlash xavfliligining E (kDj) energetik potensiali, blokda mavjud bo‘lgan bug‘-gaz fazasining to‘liq yonish energiyasi bilan, uning adiabat kengayish ishi o‘lchamlarini (kattaligini), shuningdek suyuqlik to‘kilishi mumkin bo‘lgan eng katta maydondan bug‘langan suyuqlikning to‘la yonib ketish energiyasi o‘lchamlarini hisobga olgan holda, aniqlanadi. Bunda quyidagilar hisobga olinadi:
a) avariya holatida apparat germetiksizlansa, uning to‘liq ochilishi (emirilishi-buzilishi) sodir bo‘ladi;
b) suyuqlik to‘kilish maydoni, binolar yoki tashqi qurilma maydonining konstruktiv yechimidan kelib chiqqan holda aniqlanadi;
v) bug‘lanish vaqti 1 soatdan oshmagan deb hisob qilinadi (hisoblanadi):
E = E1' + E2' + E1" + E2" + E3" + E4" (1)
1.1. E1’ — adiabat kengayish A (kDj)ning va blokda bo‘lgan BGFning yonish energiyalarining summasi:
E1' = G1'q' + A;
(2)
BGFning adiabat kengayish energiyasini amaliy aniqlash uchun quyidagi formuladan foydalansa bo‘ladi:
A = ß1PV'; (3)
bu yerda, β1 ni 1-jadvaldan olish mumkin.
1-jadval
Texnologik blokda muhitning adiabat ko‘rsatkichi va bosimga bog‘liq ravishda r, koeffitsiyent qiymatlari
Adiabat ko‘rsatkichi
|
Tizimdagi bosim, MPa
|
0,07 — 0,5
|
0,5 — 1,0
|
1,0 — 5,0
|
5,0 — 10,0
|
10,0 — 20,0
|
20,0 — 30,0
|
30,0 — 40,0
|
40,0 — 50,0
|
50,0 — 75,0
|
75,0 — 100,0
|
k = 1,1
|
1,60
|
1,95
|
2,95
|
3,38
|
3,80
|
4,02
|
4,16
|
4,28
|
4,46
|
4,63
|
k = 1,2
|
1,40
|
1,53
|
2,13
|
2,68
|
2,94
|
3,07
|
3,16
|
3,23
|
3,36
|
3,42
|
k = 1,3
|
1,21
|
1,42
|
1,97
|
2,18
|
2,36
|
2,44
|
2,50
|
2,54
|
2,62
|
2,65
|
k = 1,4
|
1,08
|
1,24
|
1,68
|
1,83
|
1,95
|
2,00
|
2,05
|
2,08
|
2,12
|
2,15
|
G1’=V0’ ρ0’ ; (4)
bu yerda
R < 0,07 MPa ortiqcha qiymatlarida va RV’ < 0,02 MPa • m3 da BGFning adiabata kengayish energiyasi (A)ning qiymati kichikligi sababli, uni hisobga olmasa ham bo‘ladi.
Ko‘p komponentli muhitlar uchun massa va hajm qiymatlari bu aralashma tarkibidagi mahsulotlarning foiz miqdorini va fizik xossalarini hisobga olgan holda yoki eng ko‘p ulushni tashkil qilgan bitta komponent bo‘yicha aniqlanadi.
1.2. E2' — o‘zaro aloqadagi obyektlardan(blok) germetiksizlangan uchastkaga kelib tushgan BGFning yonish energiyasi, kDj
(5)
i — li oqim uchun
(6)
bu yerda
ortiqcha R ≤ 0,07, MPa
1.3. E1” — tekshirilayotgan blokning ortiqcha qizdirilgan SF energiyasi hisobidan hosil bo‘ladigan va vaqt davomida o‘zaro bog‘langan obyektlardan kelgan BGF yonish energiyasi, kDj;
(7)
O‘zaro bog‘langan bloklardan kelib tushgan SF miqdori,
(8)
bu yerda
μ — SF real xossalariga va gidravlik sharoitlarga qarab 0,4 — 0,8 chegeralarida qabul qilinadi;
ΔR — SF oqib kelishdagi ortiqcha bosim.
Eslatma: O‘zaro bog‘langan tizimlardan avariyali blokka BGF va SF oqib kelish tezligini hisoblaganda, amaldagi ishlab chiqarishning real sharoitlari hisobga olinadi, shu jumladan ulardan oqib ketishi mumkin bo‘lgan tizimlarning gidravlik qarshiligini hisobga oladigan boshqa hisob formulalarini ishlatish mumkin.
1.4. E2”— germetiksizlanganda to‘xtamaydigan ekzotermik reaksiyalar issiqligi hisobidan SF dan hosil bo‘ladigan BGF yonish energiyasi, kDj:
(9)
bu yerda τPi — jarayon o‘tkazishning aniq reglamentlangan shartlaridan va berkituvchi armatura va AQAX vositalari ishlab ketish vaqtidan kelib chiqqan holda, har bir vaziyat uchun qabul qilinadi.
1.5. E3” — tashqi issiqlik tashuvchilardan issiqlik kelishi hisobidan SF hosil bo‘ladigan BGF yonish energiyasi, kDj:
(10)
PTi. (kDjQs) qiymati asbob-uskunaning aniq issiqlik almashish va issiqlik almashinish jarayonlarining asosiy qonuniyatlarini hisobga olgan holda (PTi =KiG‘iΔti), issiqlik almashish elementiga (apparat) kirish va undan chiqishdagi issiqlik tashuvchi miqdorining farqi bo‘yicha aniqlanishi mumkin:
PTi = WTici(t2’— t1’) yoki PTi =WTirTi ,
bu yerda WTi — isitilayotgan issiqlik tashuvchining sekund sarfi;
rTi — issiqlik tashuvchining bug‘ga aylanishidagi solishtirma issiqligi.
1.6. E4” — atrof-muhitdan (qattiq yuza, va havodan suyuqlikka, uning yuzasi bo‘yicha) issiqlik berish hisobidan qattiq yuzaga (pol, taglik, yer va shu kabilar) to‘kilgan SF dan hosil bo‘ladigan BGF yonish energiyasi, kDj:
(11)
bunda (12)
(13)
bu yerda, T0 — qattiq yuzaning (pol, taglik, yer va shu kabilar) harorati, K;
π = 3,14;
(14)
bu yerda
Suyuqlik yuzasidan (bug‘lanish yuzasi) havo oqimining harorati va tezlik ta’sirini oluvchi hisobga o‘lchamsiz koeffitsiyent η — qiymati 2-jadval bo‘yicha qabul qilinadi.
2-jadval
Koeffitsiyent η — qiymati
Bug‘lanish yuzasi ustidagi havo oqimining tezligi m/s
|
Binodagi havo harorati to.s, bo‘lganda koeffitsiyent g) qiymati, °S
|
10
|
15
|
20
|
30
|
35
|
0
|
1,0
|
1,0
|
1,0
|
1,0
|
1,0
|
0,1
|
3,0
|
2,6
|
2,4
|
1,8
|
1,6
|
0,2
|
4,6
|
3,8
|
3,5
|
2,4
|
2,3
|
0,5
|
6,6
|
5,7
|
5,4
|
3,6
|
3,2
|
1,0
|
10,0
|
8,7
|
7,7
|
5,6
|
4,6
|
GΣ” taxminiy qiymatini 3-jadval bo‘yicha aniqlash mumkin.
3-jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |
