Portlash Yonish xavfi bor kimyo, neft kimyo va neft gazni qayta ishlash korxonalari uchUN PORTlash XAVFSIZLIGINING UMUMIY QOIDALARINI TASDIQlash to‘G‘risida

XII bob Javobgarlik
Ushbu Qoidalar talablarining buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlariga muvofiq javobgar bo‘ladilar.
XIII bob. Yakuniy qoidalar.
328. Ushbu Qoidalar O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi Kengashi, “O‘zbekneftgaz” milliy xolding kompaniyasi va “O‘zkimyosanoat” Davlat aksiyadorlik kompaniyasi bilan kelishilgan.
O‘zbekiston kasaba uyushma Federatsiyasi Kengashi raisi D. DJAHONGIROVA
“O‘zbekneftgaz” MXK Boshqaruv raisi U.S.NAZAROV
“O‘zkimyosanoat” DAK Boshqaruv raisi G. IBRAGIMOV
Portlash-yonish xavfi bor kimyo, neft-kimyo va neft-gazni qayta ishlash ishlab chiqarishlari uchun portlash xavfsizligining umumiy Qoidalariga
1-ILOVA
TEXNOLOGIK BLOKLARNING PORTLASh XAVFSIZLIGINI MIKDORIY BAHOLAShNING UMUMIY PRINSIPLARI.
Shartli belgilar va qisqartmalar.
Qabul qilingan qisqartmalar.
BGF — bug‘-gaz fazasi;
SF — suyuq faza;
AHBGB — avariya holatida blokning germetikligini buzilishi;
Parametr — ishora bir chiziq (shtrix) bilan belgilansa, bu muhitning bug‘-gaz holatiga, ikki chiziq (shtrix) bilan — suyuq muhitlarga mos, masalan G^I va G^II -BGF va SF massalariga mos.
Belgilar.
E — portlash xavfsizligining umumiy energetik potensiali (AHBGBda atrof-muhitga tushgan BGF to‘la yonish energiyasi), kDj;
E_p — AHBGBda SF ning bug‘lanmagan massasi yonishida ajraladigan to‘la energiya, kDj;
E_i’ — AHBGBda bevosita blokda mavjud bo‘lgan va o‘zaro bog‘langan apparat va quvurlardan blokga kelib tushadigan BGFning yonish energiyasi, kDj;
E_i” — blokda mavjud bo‘lgan va o‘zaro bog‘langan apparat va quvurlardan blokka kelib tushadigan SF dan AHBGBda hosil bo‘ladigan BGF yonish energiyasi, kDj;
A, A_i — bevosita blokdagi va o‘zaro bog‘langan bloklardan keladigan siqilgan BGF energiyasi, u AHBGBda uning adiabatik kengayishidek qabul qilinadi, kDj;
V’, V” — sistema, blokda BGF va SF ning geometrik hajmlariga mos, m³;
V₀' — normal sharoitlarga (T₀ =293 K, R₀=0,1MPa) keltirilgan BGF hajmi, nm³;
R, R₀ — blokda reglamentlangan absolyut va atmosfera (0,1 MPa) tegishlicha bosim, MPa;
ν_i’ — BGFning (real sharoitlardagi) solishtirma hajmi, m³/kg;
G₁, G₁” — bevosita blokda va AHBGBda o‘zaro bog‘langan obyektlardan blokka kelib tushgan BGF va SF massalari, kg;
G₂” — AHBGBda ortiqcha qizitish energiyasi hisobiga bug‘langan va atrof-muhitga tushgan SF massasi, kg;
q’, q” — BGF va SF ga mos solishtirma yonish issikdigi, kDj/kg;
q _Ri — kimyoviy reaksiyaning jamlangan issiqlik effekti, kDj/kg;
T — BGF va SF muhitlarining absolyut harorati;
T₀, T₁ — blokni BGF yoki SF ning absolyut normal va reglamentlangan haroratlari, (T₀ = 293 K) , K;
t, t₀ — blokning BGF SF ning reglamentlangan va me’yoriy harorati, (t₀= 20 °S), °S;
T_k”, t_k” — yonuvchi suyuqlikning qaynash harorati, K yoki °S;
w_i’, w_i” — o‘zaro bog‘langan bloklardan tekshirilayotgan blokka BGF va SF ning oqib kelish tezligi, m/s;
S_i — AHBGB sodir bo‘lganda BGF yoki SF ning oqib kelishi mumkin bo‘ladigan kesim maydoni, m²;
P_ri — ekzotermik reaksiyaning jamlangan issiqlik effekti hisobiga GS ga issiqlik kelish tezligi, kDj/s;
P_Ti — tashqi issiqlik tashuvchilardan SF ga issiqlik kelish tezligi, kDj/s;
K — issiqlik tashuvchidan yonuvchi suyuqlikka issiqlik uzatish koeffitsiyenti kDj/(m² • ch • K);
G‘ — issiqlik almashuvi yuzasining maydoni, m²;
Δt — issiqlik uzatilishi (devor orqali) jarayonida issiqlik tashuvchilar haroratlarining ayirmasi, °S;
r — yonuvchi suyuqlikning bug‘lanish solishtirma issiqligi, kDj/kg;
s"— suyuq fazaning solishtirma issiqlik sig‘imi, kDj/kg • oS;
β₁, β₂ — blokning BGF bosimi (R) va adiabata ko‘rsatkichi (k)ni hisobga oluvchi o‘lchamsiz koeffitsiyentlari;
μ — oqimning gidrodinamikasini hisobga oluvchi o‘lchamsiz koeffitsiyent;
ρ, ρ_i — blok bo‘yicha o‘rtacha me’yoriy sharoitlarda (R = 0,1 MPa i t₀ = 20 °S)dagi va AHBGBda blokka tushadigan 1 -li oqimlardagi BGF va SF zichligi, kg/m³;
τ_i — AHBGB paytidan avariyali blokni o‘chiradigan armaturasi to‘la ishlab ketishiga qadar ketgan vaqt, s;
τ_ri — AHBGB paytidan ekzotermik jarayonlarining to‘la to‘xtagunga qadar vaqt, s;
τ_Ti — AHBGB paytidan avariyali blokni issiqlik tashuvchining uzatilishi to‘la to‘xtatgunga qadar ketgan vaqt (issiqlik almashuvi jarayonining to‘xtashi), s;
θ_k — SF ning reglamentlangan rejimda va atmosfera bosimida, uning qaynash haroratlarining ayirmasi, °S;
G₄” — qattiq yuzadan keluvchi issiqlik hisobidan bug‘langan SF ning massasi (pol, taglik va shu kabilar), kg;
G₅”— atrof havodan to‘kilgan suyuqlikka (bug‘lanish yuzasi bo‘yicha) issiqlik uzatilishi hisobidan SF ning bug‘langan massasi, kg;
G_Σ” — atrof-muhitdan issiqlik kelishi hisobidan bug‘langan SF ning jamlangan massasi, kg;
G‘_j — suyuqlik yuzasining maydoni, m²;
G‘_p — to‘kilgan qattiq yuza bilan suyuqlik to‘qnashgan maydon (qattiq yuza bilan to‘kilgan suyuqlik orasidagi issiqlik almashuv maydoni), m²;
ε — yuza (taglik)ning issiklik faolligi koeffitsiyenti, kkal/(m² • S/ch);
λ — qattiq yuza (pol, taglik, yer va shu kabilar) materialning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsiyenti, kkal/(m² • ch • °S);
s_t — qattiq yuza materialining issiqlik sig‘imi koeffitsiyenti,kkal/(kg • °S);
ρ_t — qattiq yuza materialining zichligi, kg /m³;
m_I — bug‘lanish intensivligi, kg/(s • m²);
M — molekulyar massasi;
K — BGFning gaz doimiyligi;
η — o‘lchamsiz koeffitsiyent;
R_H — hisoblanadigan haroratda to‘yingan bug‘ning bosimi, kPa;
τ_i — hisobga olinadigan, to‘kilgan yuza bilan suyuqlik to‘qnashuvi vaqti, min.