Поль брэгг асаб кучи т арж им он: м ирафзал м ирфайзиев

Кучли ҳаяжонланганда ёки ҳиссиётга
берилганда очиқ ҳавода сайр қилинг
Бир неча йил аввал мен очиқ ҳавода сайр қилиш 
билан ҳиссиёт ва ҳаяж онларимни жиловлашим 
мумкинлигини туш униб етдим.
Мен олдимда турган ҳар қандай муаммони еча 
оламан, бунинг учун 2-5 мил масофага тез юриш 
кифоя. Натижада кислород мияни озиқлантиради, 
ҳар бир инсон аниқроқ ўйлай бошлайди.
30-йиллар улуғ молиявий инқироз вақтида бор- 
йўғидан ажралган бир бойвачча дўстим бир куни 
олдимга келиб, ҳаётнинг қизиқлиги қолмади, энди
72

---

у дунёга равона бўлсам ҳам бўлаверади, деган 
гапларни айтди. Шунда мен уни ўзим билан сайрга 
таклиф қилдим, бирга беш соатча ўзаро суҳбат 
қуриб сайр қилдик. Бу вақт ичида мен унга пул 
ҳамма нарсани ҳал қилавермайди, ҳаёт қадрини 
ф ақ ат пул таш кил этмайди, деган ф икрларни 
сингдиришга ҳаракат қилдим, нариги дунёга равона 
бўлишга шошилмаслик маслаҳатини бердим.
У зоқ вақт очиқ ҳавода сайр этиш уни ҳам 
т и н и қ а қ л б и лан ф и к р л а ш га чорлади. У ўз 
фикридан қайтди. У ҳозир ҳам мен билан дўст, 
м о л и яви й бой бў л м аса ҳам, м аъ н ан бой ва 
бақувват.
К айфиятингиз ёмонлашиб, безовта бўлаётган 
в а қ т и н г и з д а т е з д а о ч и қ ҳ а в о г а ч и қ и н г ва 
жисмоний машқлар билан шуғулланинг, бўлмаса, 
салбий фикрлар сизни қамраб олади. Сайр қилиш 
ё ки ж и с м о н и й м аш қ л ар би лан ш уғулланиш
ақлингизни тиниқлаштиради, муаммоларингизни 
ҳал қилиш осонлашади.
О чиқ ҳаводаги ҳар қандай ф аолият шахсга 
хуш кайф ият бахш этади.
Сизга қандай машқларни бажариш мумкин
Қадимги ҳиндулар Худога яқинлашишни истаб, 
бунга эришиш учун тана ва қон кучли тоза бўлиши 
к ер а к л и ги га и ш о н ар эд и лар . Улар йога деб 
аталувчи м аш қлар ти зи м и н и р и вож лан ти ри б
бордилар. Унинг асосига қўйилган фикр шу эдики, 
инсон тан асин и м аш қ қилдириш йўли билан 
соғлом бўлиши мумкин.
М ен иш онаманки, тўғри м аш қлар эркак ва 
аёлларнинг янги авлодини ярата олади. Бундай
73

---

одамлар кучли ва соғлом бўлишади. Кундалик 
ишларини бажариб, яна ўқиш, хоббилари билан 
машғул бўлиш имкониятига эга бўладилар. Улар 
дангаса, ялқов, машкдар билан нгуғулланмайдиган 
одамларга нисбатан 20-40 йил кўпроқ навқирон, 
куч-қувватга тўла ҳаёт кечириш лари мумкин. 
Мунтазам махсус маш кдар бажариб, инсон узок, 
йиллар ж исмонан ёш, бакувват бўлиши мумкин. 
Ж исм оний машкдар аёлларга кўп нарса туҳфа 
қилади. У жозибали, вазмин, доимо ёш, қадди- 
қомати келишган аёлга айланади.
Х,озир сизнинг ёш ингиз нечада эканлигидан 
қатъи назар, шу онданоқ турли машкдар бажариб, 
биологик ёш ингизни о р қ а томон буриш ингиз 
мумкин, яъни яш ариш ингиз ўзингизга боғлиқ.
Шундай қилсангиз, қуйидагиларга эришасиз:
1. Сизда кислород циркуляцияси яхшиланади, 
ўзингизни қувватлироқ сезасиз.
2. Тананинг баъзи ерларида, айниқса, бўйин, 
курак ва ум уртқа поғоналарида йиғиладиган 
чарчоқни тезда кетказади, улар чўзилувчанлигини 
орттиради. Ўзингизни енгил ҳис қиласиз.
3. Д оимий ч ар ч о қ ҳ и сси н и йўқотиш - энг 
асосий ютуқ. Қон танада, айниқса, мияда тез 
айланиб турм аса, яъ н и ц и ркуляц и я бўлмаса, 
бундай одам ўзини доим ҳориган сезади. Машкдар 
қон айланиш ини яхшилайди, барча аъзоларни 
к и с л о р о д б и лан т аъ м и н л а б , қ у в в а т и н г и з н и
оширади.
4. М аш кдар асаб тизим ини тинчлантиради. 
Демак, сиз кечаси яхши ухлайсиз ва кейинги кун 
учун куч йиғасиз.
5. М аш к д ар ҳ и с с и й н а з о р а т н и ош и р ад и , 
асабларни мустаҳкамлаб, мувозанатни сакдайди,
74

---

бу э с а со ғл о м а с а б т и з и м и ва со ғл о м ақл 
фаолиятидан дарак беради.
М а ш қ л а р н и м у н т а з а м б а ж а р с а н г и з г и н а , 
керакли ютуқларга эриш асиз.
М енинг "Ички жисмоний соғломликнинг олтин 
к ал и тл а р и " к и т о б и м д а бу м аш қ л ар ти зи м и
берилган.
Ёшингиз маш қлар билан шуғулланмасликка 
баҳона эмас. М енинг Рой Уайт исмли дўстим 107 
ёшда бўлишига қарамасдан кунига 5-7 мил пиёда 
юради. Ҳеч ким маш қ баж ариш учун ўзини қари 
сезмасин.
Х аракатсиз дам олиш - аъзоларни занглатиш. 
Илдам қадамлар билан юринг, қанча кўп юрсангиз, 
ўзингизни шунча яхши сезасиз.
А гар т а н а н г и з н и и ш л а т м а с а н г и з , у н и
йўқотасиз.