Таълим шакллари. Дарс – таълимни ташкил
этишнинг асосий шакли
“Таълимнинг ташкилий шакллари” (“таълим шакллари”) тушунчасининг моҳияти. Таълимнинг асосий шакллари (маъруза, семинар, амалий машғулот, лаборатория машғулоти, консультация (маслаҳат), экскурсия, практикум ва бошқалар). Ўқувчиларнинг ёш хусусиятларига таянган ҳолда таълим шаклларидан фойдаланиш.
Таълимни ташкил этишнинг анъанавий шакли (синф-дарс тизими). Дарсни ташкил этишга қўйиладиган дидактик талабалар. Дарс жараёнининг таркибий тузилмаси. Дарс турлари. Дарсда ўқувчилар ўқув фаолиятини оммавий, гуруҳли ва якка тартибда ташкил этиш. Замонавий шароитда дарсларни такомиллаштириш йўллари.
Таълимни ташкил этишнинг ноаъанавий шакллари (ўқув диалоги, учрашув, конференция, давра суҳбати, матбуот конференцияси, баҳс-мунозара, тренинг, музей дарслари, дидактик (ишбоп ва ролли) ўйинлар, “Ўткир зеҳнлилар клуби”, мусобақалар, аукцион, “Мўъжизалар майдони”, “Терговни билимдонлар олиб боради”, кичик гуруҳларда ишлаш, жуфтликда ишлаш, жамоа бўлиб ўқув топшириқларини бажариш ва бошқалар).
Ўқувчиларнинг уй вазифалари. Уй вазифаларининг мазмуни.
Ўқув ишларини ташкил этишнинг дарсдан ташқари шакллари (фан тўгараклари, илмий жамиятлар, олимпиадалар, ўқув курслари, фан ҳафталиклари, беллашувлар, кўриклар, викториналар, кўргазмалар ва бошқалар).
Турли шакллардаги ўқув машғулотларининг ўзаро алоқадорлиги.
Таълим методлари ва воситалари
“Таълим методлари” ва “таълим усуллари” тушунчаларининг моҳияти. Таълим методларининг таснифи. Таълим методларини таснифлашга бўлган турли ёндашувлар. Таълим методларининг асосий турлари (оғзаки методлар, кўргазмали методлар, амалий методлар, шахсни фаоллаштирувчи методлар ва бошқалар) Шарқ мутафаккирлари (Муҳаммад ал-Хоразмий, Абу Райҳон Беруний, Абу Наср Форобий, Абу Али ибн Сино ва бошқалар) таълим методлари ҳақида. Турли ёшдаги ўқувчилар гуруҳларида таълим методларини самарали қўллаш шартлари. Ўқувчиларнинг ривожланиш ва билим даражасига кўра таълим методларидан самарали фойдаланиш йўллари.
Мустақил иш турлари. Ўқувчиларнинг мустақил ишларини ташкил этиш. Мустақил ишлар самарадорлигини кучайтириш. Ўқувчилар томонидан билимларни мустақил ўзлаштиришда қўлланиладиган методлар, уларни такомиллаштириш. Ўқитувчиларнинг педагогик маҳорат ва тажрибаларга эгаликлари – таълим методлари самарадорлигини оширувчи омил сифатида.
Таълимнинг замонавий воситалари (дарсликлар, электрон дарсликлар, ўқув ва методик қўлланмалар, ёрдамчи манбалар, машқлар тўпламлари, атласлар, энциклопедиялар, луғатлар, хрестоматиялар, кўргазмали қуроллар, техник воситалар, лаборатория жиҳозлари, асбоб-ускуналар ва бошқалар). Таълимнинг ахборот воситалари (компьютер, телевизор, радио, магнитафон, лингофон, видео қурилмалар ва бошқалар). Таълим ахборот воситаларининг дидактик имкониятлари.
Do'stlaringiz bilan baham: |