Таълимда инновацион методлар.
Сўнгги йилларда инновацион (янгилик киритиш) таълимни ташкил этишга алоҳида аҳамият берилмоқда. Ушбу таълим ўзига хос хусусиятларга эга: 1) олдиндан кўра билиш, яъни ўқувчининг аввалги ва ҳозирги тажрибаси асосида ўқитиш эмас, балки уни узоқ келажакни мўлжаллашга ўргатишдан иборат бўлиб, ўқувчи ижтимоий ҳаёт ва касбий фаолиятда тахмин қилиш, кўзлаш, моделлаштириш ва лойиҳалаштиришни амалга ошира олиши зарур; 2) ўқувчининг ҳамкорликда таълим олиш ва муҳим қарорларни қабул қилиш (локал ва хусусийдан тортиб дунёни, маданият, цивилизация ривожланишини ҳисобга олишда глобал муаммоларни ҳал этиш)да фаол иштирок этишини таъминлаш.
Бугунги кунда масофавий таълим (лотинча “distantia” – масофдан фойдаланишга эҳтиёж ошмоқда. Масофавий ўқитиш ўқувчи қаерда ва қандай ҳолатда бўлишидан қатъий назар муайян таълим муассасаси таълим дастурини ўрганиш имкониятини яратади. Бу мақсадни амалга оширишда замонавий ахборот технологиялари: дарсликлар ва бошқа босма нашрлар, ўрганилаётган материални компьютер телекоммуникациялари орқали узатиш, видеотасмалар, мунозаралар ва семинарлар ўтказиш, регионал ва миллий телевидение ҳамда равдио орқали ўқув дастурларини намойиш этиш, кабелли телевидение ва овозли почта, икки томонламали видеоконференциялар, телефон орқали қайта алоқа билан бир томонлама видеотрансляция ва бошқаларнинг хизматига таянилади. Масофали таълим ўқитувчиларга вақтини тежашда қулайлик яратади, асосий фаолиятидан ажралмаган, жумладан узоқ районларда яшовчиларга ўқиш имконини яратади.
Дарс - ўқитишнинг асосий шакли.
Дарс – ўқув фаолиятини ташкил этишнинг асосий шакли. Таълимнинг турли шаклларидан самарали фойдаланиш муҳим дидактик вазифа саналади. Таълим амалиётида таълимнинг жамоавий (оммавий), гуруҳли ва индивидуал шаклларидан фойдаланилади. Таълимнинг оммавий шакли синфдаги жами ўқувчиларнинг ўқитувчи раҳбарлиги остида биргаликда ҳаракатларини кўзда тутади. Гуруҳли шаклида эса ўқувчилар 3-6 кишидан иборат гуруҳлар ёки жуфтликларда иш олиб борадилар. Гуруҳлар учун топшириқлар бир хил ёки турлича бўлиши мумкин. Индивидуал шакли ҳар бир ўқувчининг алоҳида мустақил ишлашини кўзда тутади. Бу жараёнда ўқитувчи бир вазифа устида ишлаётган бутун гуруҳ ўқув фаолиятини бошқариб боради, ўқув ҳамкорлигини қарор топтиради. Оммавий ишлашнинг самарадорлиги кўп жиҳатдан ўқитувчининг гуруҳни яхлит назорат қилиш ҳамда ҳар бир ўқувчининг ишини кўздан қочирмаслик билан боғлиқ. Бироқ, оммавий ишлаш индивидуал фарқларни ҳисобга олмайди, у фанларни ўртача ўзлаштирадиган ўқувчига мўлжалланган. Шунинг учун баъзи ўқувчилар берилган иш суръатидан ортда қоладилар, айримлар эса зерикиб қийналиб кетадилар. Таълим олишнинг жамоавий (оммавий) шакли шаклланган, турғун ўқувчилар гуруҳи билан ўқув фаолиятини ташкил этишни кўзда тутади.
Do'stlaringiz bilan baham: |